Karakas

Karakas — Venesuela poytaxti. Karib And togʻlari orasidagi vodiyda, dengiz sathidan 900—1000 m balandlikda, Karib dengizidan 13—14 km ichkarida joylashgan. Iqlimi subekvatorial sernam iqlim. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi 18°, iyulniki 21,2°. Yiliga 820 mm yogʻin yogʻadi. Aholisi 3,4 mln. kishi (1998). Shaharga 1567 yilda ispanlar asos solgan. 18-asrda Ispaniya mustamlaka imperiyasining yirik iqtisodiy, siyosiy va madaniy markazi. 1810 yilda Karakasda boshlangan qoʻzgʻolon 1810—26 yillarda Amerikadagi Ispaniya mustamlakachiligiga qarshi urushlarning boshlanishi boʻlgan. Buyuk Kolumbiya davlati parchalanganidan soʻng (1830) Karakas Venesuela poytaxti boʻlib qoldi.

Karakas — mamlakatning muhim siyosiy, savdo, moliya, sanoat va madaniyat markazi. Muhim transport yoʻllari tuguni. Shahar temir yoʻl va shosse yoʻli orqali La-Guayra porti va Mayketiya xalqaro ahamiyatdagi aeroporti bilan bogʻlangan. Karakas orqali Pan-Amerika shosse yoʻli oʻtgan. Yirik chet el va milliy banklar, savdo va sanoat kompaniyalarining idoralari joylashgan. Mashinasozlik, metallsozlik, neft kimyosi, kimyo, farmatsevtika, toʻqimachilik, tikuvchilik, koʻn poyabzal, oziq-ovqat sanoati rivojlangan. Oynashisha, qogʻoz, sement korxonalari bor. Karakasda metropoliten qurilgan. Bir necha universitet, Milliy pedagogika instituti, oliy tibbiyot maktabi, 2 ta musiqa akademiyasi, Venesuela til akademiyasi, Milliy tarix akademiyasi, Milliy tibbiyot akademiyasi va b. ilmiy muassasalar, bir necha Xalqaro jamiyatlar, milliy ku-tubxona; Bolivar, Tabiiy ilmlar, Mustamlakachilik sanʼati muzeylari, teatrlar bor. Meʼmoriy yodgorliklardan Plasa Bolivar markaziy maydonidagi sobor (1664—74 yillar) saqlangan. Karakas 1812 va 1990-yillarda kuchli zilzilalardan vayron boʻlgan, keyinchalik qayta qurilgan. 20-asrda "Simon Bolivar" jamoat markazi (1938), Nafis sanʼat muzeyi (1960), Milliy panteon, kapitoliy va b. qurilgan.