Karisbruk qal’asi (inglizcha: Carisbrooke Castle) — Uayt orolining markaziy qismidagi qal’a, 1647-1648-yillarda ingliz qiroli Charlz I uchun qamoqxona sifatida xizmat qilgan. Uayt orolining asosiy shahri boʻlgan Nyuportning janubi-gʻarbiy qismida Karisbruk qishlogʻida joylashgan[1].

"Motte va beyli" tipidagi Karisbruk qal’asi. Qayta qurish XIV asr.

Tarixi

tahrir

XVI asr oxirida qal’a 2-baron Hunsdon Jorj Keri tomonidan qurib bitkazildi. U orolga ispan bosqiniga qarshi mudofaa tayyorlash uchun yuborilgan. Baʼzi qal’alar italiyalik harbiy muhandis Federigo Giambeli tomonidan qurilgan.

1100-yilda Karisbruk qirolning hamkori Richard de Revyerga berildi. U va uning avlodlari bu yerda anglo-sakslar davridan beri maʼlum boʻlgan istehkomni sezilarli darajada kengaytirdilar. "Mot va Beyli " tipidagi qal’a qurilgan. 1293-yilda Devon grafinyasi Izabella de Fortibus vafotidan keyin qal’a ingliz monarxlari tasarrufiga oʻtdi.

 
1597-1600-yillarda qurilgan Karisbruk qal’asidagi Jambeli qal’alaridan biri

Qal’a 1647-yilda Angliya fuqarolar urushida magʻlubiyatga uchragan Karl I ning qamoqxona joyiga aylandi. Bu yerda u Xirst qal’asiga koʻchirilgunga qadar, keyingi sud va qatl qilinguncha oʻn toʻrt oy qoldi.

Qirolicha Viktoriyaning kenja qizi malika Beatris 1896-yildan 1944-yilgacha Uayt orolining gubernatori boʻlgan. 1898-yilda malika qal’ada muzey tashkil etdi va 1914-yilda u Karisbrukni yozgi qarorgohiga aylantirdi[2][3].

Allyuziya

tahrir
  • Qal’a qudugʻi ingliz yozuvchisi Mid Folknerning „Oy floti“ (1898) sarguzasht romanida yashirin joy sifatida tilga olingan.
  • Yangi Zelandiyaning Dunedin shahrida Karisbruk eng katta stadion deb nomlandi.

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. K zamku mojno dobratsya regulyarnimi marshrutami № 7 i № 12 kompanii „Southern Vectis“
  2. „История замка Карисбрук на сайте «Английское Наследие»“. 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 3-oktyabr.
  3. „Официальный сайт музея замка Карисбрук“. 2018-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 3-oktyabr.

Havolalar

tahrir