Katta tishli delfin (lotincha: Steno bredanensis) — delfinlar oilasiga mansub dengiz sutemizuvchilari turi[1]. Katta tishli delfinlar jinsining yagona vakili (Steno). Bu tur birinchi marta 1823- yilda Georges Cuvier tomonidan tasvirlangan. Steno umumiy nomi yunoncha „tor“ soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, tumshugʻiga ishora qiladi[1].

Tavsif

tahrir
 
Stenos 1889-yilgi rasmda

Tana uzunligi 209 dan 283 sm gacha, koʻkrak qafasining uzunligi taxminan 36-49 sm, dorsal suzgichning balandligi 18-28 sm ni tashkil etadi, vazni 90–155 kg, erkak delfinlar urgʻochilarga qaraganda kattaroqdir[1]. Eng aniq farqlovchi xususiyatlar — boshning konus shakli va ingichka tumshugʻi. Boshqa delfin turlarining tumshugʻi qisqaroq yoki peshonasi ancha koʻzga tashlanadi[2]. Tishlarning shakli ham xarakterlidir — ularning yuzasi qoʻpol va koʻp sonli tor tartibsiz tizmalardan hosil boʻlgan. Har bir jagʻda tishlar soni 19 dan 28 gacha[1].

Tarqatish

tahrir

Bu odatda okeanning chuqur suvlarida, kamida bir kilometr chuqurlikda, koʻpincha bir yarimdan ortiq yashaydigan tropik va subtropik tur boʻlib, u baʼzan chuqur dengiz delfinlari deb ataladi[3]. Diapazon uchta yirik okeanga tarqaladi, turlarning vakillari kamdan-kam hollarda 40 °C dan shimolga boradilar. Biroq, baʼzi hududlarda (masalan, Braziliya va G'arbiy Afrika qirgʻoqlarida) katta tishli delfinni sayoz qirgʻoq suvlarida topish mumkin[2]. Shuningdek, u Tailand koʻrfazi, Qizil dengiz, Meksika koʻrfazi, Karib dengizi va Kaliforniya koʻrfazi kabi koʻplab yarim yopiq suv havzalarida joylashgan[2].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 https://lifecatalog.ru/cont/s/ste/Steno.html
  2. 2,0 2,1 2,2 https://ru.pinterest.com/pin/651896114796997145/
  3. Baird, R., D. Webster, S. Mahaffy, D. McSweeney, G. Schorr, A. Ligon. 2008. Site fidelity and association patterns in a deep-water dolphin: rough-toothed dolphins (Steno bredanensis) in the Hawaiian Archipelago. Marine Mammal Science, 24, 3: 535—553.