Kazaklar qoʻshiqlari – kazaklar tomonidan yaratilgan milliy xalq qoʻshiqlari.

Konstantin Makovskiyning Zaporojskiy kazak asari (1884)

Ukrainaning Dnepropetrovsk viloyati tahrir

„Mykluho Maklay“ – „Oy z-za gori, da shche y z-za limanu“

Dnipropetrovsk kazak qoʻshiqlari (ukraincha: Козацькі пісні Дніпропетровщини), Dnepropetrovsk viloyatining Zaporojye kazaklari qoʻshiqlari shoshilinch himoyaga muhtoj nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritilgan[1][2][3]. Kazak qoʻshiqlari anʼanaviy ravishda erkaklar qoʻshigʻini oʻz ichiga oladi[4]. Hozirgi kunda kazak qoʻshiqlari kamdan-kam hollarda aralash guruhlarda, koʻpincha ayollar tomonidan ijro etiladi. YuNESKO roʻyxatida „Krinitsa“, „Boguslavochka“ va „Pershotsvit“ xor guruhlari qayd etilgan[5][6].

Nomoddiy madaniy meros roʻyxatida tahrir

2014-yilda Dnepropetrovsk viloyatida kazak qoʻshiqlarini YuNESKOning nomoddiy merosi roʻyxatiga kiritish uchun nomzodlik dosyesi tashabbuskor guruhi boshlangan. 2016-yil 28-noyabrda Nomoddiy madaniy merosni himoya qilish qoʻmitasi Dnepropetrovsk viloyati kazak qoʻshiqlarini shoshilinch himoyaga muhtoj boʻlgan nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritgan. Qoʻmita maʼlumotlariga koʻra, mintaqadagi kazaklar jamoalari tomonidan kuylangan bu asarlarda urush fojiasi va askarlarning shaxsiy tajribalari haqida soʻz boradi. Qoʻshiq matnlari oʻtmish bilan maʼnaviy aloqalarni saqlaydi va ayni paytda qiziqarlidir[1].

Tadqiqotlar tahrir

Kazak qoʻshiqlarining birinchi transkripsiyalangan majmuasi 1997-yilda bandurachi Viktor Kirilyenko tomonidan nashr etilgan. 2000-yillarning boshlarida Dnepropetrovsk milliy universiteti xodimlari tomonidan ushbu xalq qoʻshiqlarini koʻproq transkripsiya qilish uchun Dnepropetrovsk viloyatiga ekspeditsiyalar olib borilgan[7].

 
„Oy na gori ta i jentsi jnut“.
 
„Oy, ti, divchino, moya ti zore“.
 
„Oy, bida, bida, chaitsi-nebozi“.
 
„Oy, u poli mogila“.
 
„U dibrovi chorna galka“.
„Oy, ne sviti, misyachenku“.
„Stogne viter vilniy v poli“.
„Hey, ne divuyte, dobriy lyudi“.
„Zasvistaliy kozachenki v poxod z polunochi“.
„Dobriy vechir tobi, zelena dibrovo“.

 

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

Havolalar tahrir