1867-yilgi Kil shartnomasi ― 23-fevralda Oldenburg gersogi Pyotr II va Prussiya oʻrtasida imzolangan boʻlib, unga koʻra Oldenburg gertsogi Pyotr oʻz huquqlarini Golshteyn Prussiyaga bergan.

Shartnoma tuzilmasdan oldin

tahrir

Germaniya-Daniya urushi natijasida Prussiya va Avstriya Shlezvig, Golshteyn va Lauenburgni boshqa nemis davlatlaridan (Gannover, Saksoniya va boshqalar) ajratishga harakat qilganlar. 1865-yildagi Avstriya-Prussiya kelishuviga binoan Golshteyn Avstriya, Shlezvig esa Prussiya nazoratiga oʻtgan. 1866-yilgi Avstriya-Prussiya urushi natijasida Prussiya avstriyaliklarni Golshteyn gersogligidan chiqarib yuborgan. Avstriya Shlezvig va Golshteyn hududi huquqlarini Prussiyaga topshirgan. Oldenburg Buyuk Gertsogi Pyotr II Golshteynning bir qismi uning merosi ekanligiga daʼvo qilgan[1]. Oldenburgning maqsadi, 1843-yildagi Plen shartnomasidan keyin ikki qismga boʻlingan, Lyubek knyazligini bir hududga birlashtirish boʻlgan.

Shartnomaning mazmuni

tahrir

1867-yil 23-fevralda Kilda tuzilgan Kil shartnomasiga koʻra, Prussiya Oldenburglik Pyotr II ga taxtga daʼvolaridan voz kechishi evaziga quyidagilarni taqdim etgan.

  • Golshteynga tegishli va Lyubekda joylashgan Ekxorst, Mori (Klyayn Shtainrade va Ravensbush bilan) va Shtokelsdorf (Mariental va Fakenburg bilan) mulklari.
  • Lyubekdagi Xaylig-Geyst kasalxonasiga tegishli boʻlgan Golsheytnga tegishli Byobs va Shvoxel qishloqlari.
  • Dikze ustidan suverenitet.
  • Prussiya bir million taler miqdorida tovon toʻlagan[1].

Lyubek knyazligi uyushmasi

tahrir

1867-yil 19-iyunda Prussiya tomonidan taqdim etilgan hududlar Lyubek knyazligi tarkibiga kirgan va shu tariqa Boltiq dengiziga chiqish imkoniyatiga ega boʻlgan yopiq boʻlinmani tashkil etgan.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 ESBYe:Shlezvig-Golshtiniya

Adabiyotlar

tahrir
  • Valter Körber — Kirchen Vizelins Land, Eutin 1977-yil
  • Otto Rönnpag — Wie vier Ostseebäder va das Nordseeland Oldenburg kamen; ichida: Jahrbuch für Heimatkunde — Eutin, Eutin 1987 (Seiten 74-78)
  • Otto Rönnpag — Warum gibt es „oldenburgische Ostseebäder“ and der Lübecker Bucht?; ichida: Jahrbuch für Heimatkunde — Eutin, Eutin 2005, (Seiten 175-177)