Kubomeduza
Kubomeduza (lotincha: Cubozoa) — knidarlar sinfi. Bu kichik guruhga okean shoʻrligi boʻlgan tropik va iliq moʻtadil dengizlarda yashovchi 20 ga yaqin tur kiradi. Kubomeduza juda tez suzadi va yoʻnalishini osongina oʻzgartirishga qodir[1]. Charybdidae oilasining bir nechta turlari uchun jonli tugʻilish va juftlashish oʻyinlari tasvirlangan, ular hayoti davomida spermatoforik urugʻlantirish sodir boʻladi[2]. Baʼzi vakillar odamlar uchun xavflidir: ularning hujayralari tufayli kuyishlar oʻlimga olib kelishi mumkin[3].
Ilmiy tasniflash | |
---|---|
Olam: | Hayvonlar |
Kenja oila: | Medusozoa |
Tarqatish
tahrirKubomeduzalar okean shoʻrligi bilan deyarli barcha tropik va subtropik suvlarda tasvirlangan. Moʻtadil mintaqa dengizlarida ikkita tur — Carybdea marsupialis va Carybdea rastoni ham qayd etilgan[4].
Turmush tarzi, xulq-atvori va ovqatlanishi
tahrirBu guruh meduzalari odatda tubi qumli sayoz suvda uchraydi[5]. Kunduzi ular tubiga yaqin boʻlishga moyil boʻlib, kechasi esa suv yuzasiga koʻchiriladi. Tabiiy sharoitda kuzatishlarga gʻavvos yaqinlashganda, kubomeduzalar tezda suzishadi. Kubomeduzalar faol suzuvchilar boʻlib, daqiqada 6 metrgacha tezlikda harakatlana oladilar[6]. Baʼzi vakillar ijobiy fototaksisga ega: ular yorugʻlik manbasiga qarab yoʻnalishda harakat qilishadi.
Kubomeduzalar qirgʻoq suvlarining oziq-ovqat zanjirida muhim boʻgʻin boʻlib, ular yirtqich sifatida harakat qilishadi. Ular asosan mayda baliqlar va qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi[7].
Inson xavfi
tahrirKubomeduzalarning odamlar uchun xavfli ekanligidan dalolat beruvchi maxsus toʻrlar Shimoliy Kvinslenddagi (Avstraliya) plyajlar boʻylab ulardan himoyalanish uchun choʻzilgan[8].
Shunday qilib, Irukandji meduzasi „Irukandji sindromi“ ning sababi boʻlib, u orqa va qorindagi kuchli ogʻriqlar, juda kuchli bosh ogʻrigʻi, mahalliy terlash va qusishning kuchayishi muammolar bilan namoyon boʻladi[9].
2022-yil holatiga koʻra, guruhda ikkita tartib, sakkiz oila va 66 ga yaqin tur tasvirlangan[10].
Manbalar
tahrir- ↑ https://nplus1.ru/news/2020/11/02/chironex-fleckeri
- ↑ https://nplus1.ru/news/2020/11/02/chironex-fleckeri
- ↑ https://weekend.rambler.ru/read/48932778-pochemu-kubomeduza-samoe-smertelnoe-suschestvo-na-zemle/
- ↑ https://nplus1.ru/news/2020/11/02/chironex-fleckeri
- ↑ https://nplus1.ru/news/2020/11/02/chironex-fleckeri
- ↑ https://weekend.rambler.ru/read/48932778-pochemu-kubomeduza-samoe-smertelnoe-suschestvo-na-zemle/
- ↑ https://weekend.rambler.ru/read/48932778-pochemu-kubomeduza-samoe-smertelnoe-suschestvo-na-zemle/
- ↑ https://weekend.rambler.ru/read/48932778-pochemu-kubomeduza-samoe-smertelnoe-suschestvo-na-zemle/
- ↑ https://nplus1.ru/news/2020/11/02/chironex-fleckeri
- ↑ https://weekend.rambler.ru/read/48932778-pochemu-kubomeduza-samoe-smertelnoe-suschestvo-na-zemle/