Mohidavron Gulbahor Sulton (1500 — 3 fevral, 1580, Bursa) — Usmoniylar Sultonining I Sulaymonning hasekilaridan biri, shahzoda Mustafoning (1515-1553) onasi.

Mohidavron Sultan
Tavalludi 1500 yil
Vafoti 3 fevral 1580 yil (80 yoshida)
Bursa, Usmoniylar imperiyasi
Fuqaroligi Usmonli imperiyasi
Bolalari Shahzoda Mustafo
Shahzoda Ahmet
Fatma Sulton
Raziye Sultan

Dastlabki yillar tahrir

Mohidavron Sulton 1500-yilda tugʼilgan.U zodagonlar oilasida tugʻilgan boʻlib Sulton Sulaymonning haramiga 1512-yilda kirgan.Mohidavron Sulton juda ham chiroyli ayol edi.Sulaymon uni darhol sevib qoldi va unga Gulbahor (Bahor guli) va bu sevgidan 1515-yilda Shahzoda Mustafo tugʻildi.Mohidavron 1516-yilda haramdagi o'n yetti ayol qatoriga kiritilgan; u yuqori martabali turmush o'rtog'i emas edi , chunki u boshqa ikkita kanizak bilan birga kuniga 4 asper , qolgan uchtasi esa 5 asper ishlab oldi. Mahidevran oʻzining toʻngʻich farzandi Mustafoni 1515-yilda ular Sulaymon sanjak hukmdori boʻlgan Manisada boʻlganida tugʻdi .Mohidavron Sulton goʻzalligiga qaramay u Sultonni muhabbatini bir umr saqlab qoladigan darajada aqlli emas edi.Tarixchilar uni Chiroyli ammo aqlsiz va zerikarli ayol deb ta'riflashadi.Keyinchalik Mohidavron Sulton Sulaymonga yana 1 oʻgʻil va 2 qiz hadya qildi.

Sulton Sulaymon davrida tahrir

1520 yilda Salim I vafot etgach , Sulaymon taxtga o'tirish uchun oilasi bilan birga Usmonlilar imperiyasining poytaxti Istanbulga ko'chib o'tdi.1521-yilda Sulaymon ikki o'g'li, to'qqiz yoshli Mahmud va sakkiz yoshli Murod ham vafot etdi; Mustafo shahzoda avlodining eng kattasi bo'ldi. Bu Mahidevranga yuqori mavqega ega bo'ldi, lekin Sulaymon hukmronligining boshida Mahidevran yangi raqib Xurramga duch keldi, u tez orada Sulaymonning sevimli , keyinroq Xaseki va qonuniy xotiniga aylandi.Bernardo Navagero tomonidan yozilgan.Sulaymon Hurram bilan birga To'pqopi haramida Mahidevronni juda qadrlagan. Ammo 1526 yilga kelib u Mahidevronga eʼtibor berishni toʻxtatdi va butun mehrini Hurramga bagʻishladi.

Hurram 1521 yilda birinchi o'g'li Mehmedni , keyin esa 1524 yilda Selimni (bo'lajak Sulton Salim II) tug'ib , Mahidevranning sultonning yolg'iz o'g'lining onasi bo'lish maqomini buzdi. [16] Ikki ayol oʻrtasidagi raqobatni Sulaymonning onasi Hafsa Sulton qisman bostirdi. [17] Navageroning xabariga koʻra, qattiq raqobat natijasida ikki ayol oʻrtasida mushtlashuv boshlanib, Maxidevran Xurramni kaltaklagan va bu Sulaymonning gʻazabini keltirib chiqargan. [18]Turk tarixchisi Nejdet Sakaog'luning fikricha, bu ayblovlar haqiqatga to'g'ri kelmaydi. Mahidevran Manisa viloyatiga sanjak bey (gubernator) etib tayinlangani uchun oʻgʻli Mustafo bilan Istanbulni tark etadi va 1553 yilda vafotidan soʻng Bursaga boshpana oladi va oʻsha yerda vafot etadi. Aksincha, o'g'illari Sanjak-bey sifatida viloyatlarni boshqarishga yuborilganda, Hurram saroyda qoldi . [19]

Usmonlilarning xorijlik kuzatuvchilari, ayniqsa Venedik respublikasi elchilari Usmonlilar sulolasi siyosatini yaqindan kuzatib bordilar; ularning Mohidevron haqidagi mulohazalari shahzodaning onasi qanday muhim rol o'ynaganini va uning bu farovonlikka sadoqatini ko'rsatadi. [12] Sulaymon hukmronligining dastlabki yillarida elchi boʻlgan Pietro Bragadinning xabar berishicha, ikkalasi ham Istanbuldagi imperator saroyida istiqomat qilar ekan, Mustafo uning onasining “butun quvonchi” edi.

Bolalari tahrir

Sulton Sulaymon bilan birga Mohidavron Sultonning 2 oʻgʻil va 2 qizi bor edi.

Shahzoda Mustafo (1515-1553) tahrir

Shahzoda Ahmet (1516-1553) tahrir

Fatma Nur Sultan (1521-1577) tahrir

Roziya Sulton (1525-1556) tahrir

Manbalar tahrir