„L-Innu Malti“ (maʼnosi: „Malta madhiyasi“) — Maltaning milliy madhiyasi. U Xudoga ibodat shaklida yozilgan. 1964-yilda Buyuk Britaniyadan mustaqillikka erishgandan soʻng rasman qabul qilingan, uni Robert Samut bastalagan va qoʻshiq matni Dun Karm Psaila tomonidan yozilgan.


 Malta davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i Dun Karm Psaila, 1922
Bastakor Robert Samut
Qabul qilindi 1964-yil
Audio
Malta davlat madhiyasi

Tarix tahrir

19-asrning oʻrtalaridan 1930-yillarning boshlarigacha Malta milliy uygʻonish davrini boshidan kechirdi. Milliy ongning ortishi bilan koʻplab mutafakkirlar Maltaning oʻz milliy madhiyasiga ega boʻlishi kerakligini his qilishdi. 1850-yilda Ġan Anton Vassallo „Innu Lil Malta“ qoʻshigʻini yaratdi. 1922-yilda Robert Samut qisqacha kuy yaratdi. Bir yil oʻtgach, A.V. Maltadagi boshlangʻich maktablar direktori Laferla ushbu kompozitsiyaga ega boʻldi, chunki u Malta maktablarida oʻquvchilar kuylashi mumkin boʻlgan madhiyaga ega boʻlishni xohladi. Laferla Dun Karmdan Samutning qisqa ohangiga mos keladigan matn yozishni soʻradi. Dun Karm Psaila sheʼrlari oʻzlarining diniy va vatanparvarlik oqimlari bilan mashhur edi, shuningdek, Samut madhiyasi uchun yozilgan misralar ham shungda oʻxshash tahrirda yaratilgan. Madhiya 1922-yil dekabr oyida, asosan, davlat maktablarida kuylangan edi. Birinchi marta 1922-yil 27-dekabrda va yana 1923-yil 6-yanvarda Manoel teatrida boʻlib oʻtgan ikkita kontsertda omma oldida eshitirildi. Biroq, uning birinchi chiqishi paytida kimdir birinchi baytdagi baʼzi misralarni oʻzgartirgan. Bu mahalliy gazetada maqola yozib norozilik bildirgan Dun Karmni gʻazablantirdi. Oʻshandan beri qoʻshiq matni oʻzgarishsiz qoldi. 1923-yil 3-fevralda Manoel teatrida Sliemalik bolalar ijrosida Dun Karmning asl sheʼrlari bilan yana bir konsert boʻlib oʻtdi. Madhiyani Edinburg gersogi Vittoriosa guruhi ijro etgan.[1]

Malta hukumati 1941-yil 22-fevralda madhiyani rasmiy Malta madhiyasi deb eʼlon qildi. 1942-yilda u May Butcher tomonidan ingliz tiliga tarjimasi bilan Piano e canto uchun chop etildi. Bu nashr uning mashhurligini yoyishga yordam berdi.[2] 1964-yilgi Mustaqillik Konstitutsiyasi uni Malta milliy madhiyasi sifatida tasdiqladi, bu bugungi kunda Malta oʻziga xosligining ramzlaridan biri hisoblanadi.[3][4]

Matn tahrir

Malta tlida[4][5] IPA transkripsiyasi

I
Lil din l-art ħelwa, l-Omm li tatna isimha,
Ħares, Mulej, kif dejjem Int ħarist:
Ftakar li lilha bil-oħla dawl libbist.

II
Agħti, kbir Alla, id-dehen lil min jaħkimha,
Rodd il-ħniena lis-sid, saħħa 'l-ħaddiem:
Seddaq il-għaqda fil-Maltin u s-sliem.}}

1
[lɪl diːn lɐɹt ħɛl.wɐ lɔmː lɪ tɐt.nɐ ɪ.sɪ.mɐ]
[ħɐː.rɛs mʊ.lɛj kiːv‿dɛj.jɛm ɪnt ħɐ.rɪst]
[ftɐ.kɐɹ lɪ liː.lɐ bɪl.ɔħ.lɐ daʊ̯l lɪb.bɪst]

2
[ɐ(ˤ).tiː gbiːr ɐl.lɐ ɪd.dɛːn lɪl miːn jɐħ.kɪ.mɐ]
[rɔdː ɪl.ħnɪː.nɐ lɪs.siːd (ɪs.)sɐħ.ħɐ lɪl.ħɐd.dɪːm]
[sɛd.dɐʔ ɪl ɐ(ˤ)ʔ.dɐ fɪl.mɐl.tiːn ʊ ɪs.slɪːm]

Manbalar tahrir

  1. Fsadni, Odette „Tagħrif Ġenerali“ [General Information] (mt). L-Università ta' Malta (2010). Qaraldi: 2022-yil 5-fevral.
  2. Popp, Reinhard „INNU MALTI, die Nationalhymne der Republik Malta“. German-Maltese Circle (2005). 2008-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „Constitution of Malta“. Leġiżlazzjoni Malta. 2011-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-fevral.
  4. 4,0 4,1 Drury, Melanie „A song for the nation: what is the meaning behind the Maltese national anthem?“. GuideMeMalta.com.
  5. „National Anthem“ (en). The Maltese Center. Qaraldi: 2022-yil 5-fevral.

Havolalar tahrir