Mark Kellogg (1831-yil 31-mart - 1876-yil 25-iyun) — Kichik Bighorn jangida halok bo'lgan muxbir. Jang paytida Kellogg Jorj Kasterning yonida edi[1]. Mark o'z xizmat vazifasini bajarish chog'ida halok bo'lgan birinchi Associated Press muxbiri hisoblanadi[2].

Mark Kellogg
Tavalludi
Marcus Henry Kellogg

31-mart 1831-yil
Vafoti 25-iyun 1876-yil(1876-06-25)
(45 yoshda)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Jurnalist
Millati Amerikan

Biografiya tahrir

Bolaligi tahrir

1831yil 31-martda Ontario shtatining Brighton shahrida tug'ilgan va oilaning uchinchi farzandi edi. Kellogglar bir necha bor turli shaharlarga ko'chib o'tishdi, shundan so'ng ular Viskonsin shtatidagi La Krossda joylashish to'g'risida yakuniy qarorga kelishdi[3]. Mark yoshligida telegrafdan foydalanishni o'rgandi, shu sababli u birinchi marta Shimoliy-G'arbiy Telegraf kompaniyasida ishlagan.

1861-yilda u Martha Robinsonga uylandi. Nikohdan ikki qiz tug'ildi. Amerika fuqarolar urushi paytida u shahar gazetasida muharrir yordamchisi bo'lib ishlagan. 1867-yilda u shahar hokimiyati uchun nomzodini qo'yishga urinib ko'rdi. Bo'sh vaqtlarida u shaharning beysbol jamoalaridan birida o'ynagan.

1867-yilda Kellogning rafiqasi vafot etdi. Qizlarini xolasi tarbiyasiga qoldirib, muxbirlik kasbiga kirdi. Bir necha yil Brainerdda yashab, eski ishini tashlaganidan so'ng, Kellogg Brainerd qonun chiqaruvchi organiga nomzodini qo'ydi. Mag'lubiyatga uchragach, u yana muxbir sifatida ishga kirdi va o'z xabarlarini Frontier taxallusi ostida nashr etdi[4].

1870-yillarning boshlarida u Shimoliy Dakota shtatidagi Bismarkga ko'chib o'tdi. U yerda u mahalliy gazetada muharrir yordamchisi bo'lib, asta-sekin martabasi ko'tarilib bordi[5].


Little Bighorn jangi tahrir

Jangdan bir necha kun oldin gazeta bosh muharriri Lawnsberry AQShning 7-otliq qo'shinlari general Terri boshchiligida Yellountounning janubiy qirg'og'i bo'ylab tez orada Fort Avraam Linkolnni tark etishi haqida xabar oldi. Bundan xabar topib, u yerga borishga va yangiliklarni yoritishga qaror qiladi. Biroq, ketishdan oldin, Lawnsberry kasal bo'lib qoldi va uning o'rniga Kellog ketdi. Lawnsberry g'alaba haqidagi xabar bilan qaytishiga ishonchi komil edi[6].

Jangdan to'rt kun oldin Kellogg Lawnsberryga uchta maktub yubordi, ulardan birida shunday deyilgan: Bu sizga yetib borguncha, biz qizil iblislar bilan uchrashamiz va jang qilamiz[7]. Men Jorj bilan boraman va o'lim yoqasida bo'laman[8][9].

Oradan roppa-rosa to'rt kun o'tgach, Kichik Bighorn jangi bo'lib o'tdi, natijada Kaster, 208 askar, tinch aholi va Kellogning o'zi halok bo'ldi.

Jangdan keyin tahrir

Seshanba kuni qo'shimcha kuch bo'lib kelgan jangchilar otryadining rahbari, polkovnik Jon Gibbon, Kellogg jardan topilganini aytdi. Kellogning qulog'i ham yo'q edi, kimligini uning kiygan etiklaridan aniqlangan[10].

Lounsberry palatasida do'stining vafot etganini bilgach, u hamkasbini ertasi kuni chop etadigan jasorati haqidagi maqola bilan hurmat qilishga qaror qildi. Ushbu maqola jang kuni sodir bo'lgan voqealarning eng to'liq tavsifi edi. Lawnsberry, shuningdek, uni sharqdagi bir qator gazetalarga, masalan, New York Heraldga yubordi. Kellog tomonidan yozilgan ikkita xat gazeta tomonidan 1876-yil 11-iyulda chop etilgan[11].

Kellogning kundaliklari va jangdan keyin saqlanib qolgan eslatmalari bugungi kungacha undan oldingi kunlar haqida hikoya qiluvchi yagona tarixiy manba hisoblanadi. Ayni paytda uning yozuvlari Shimoliy Dakota Davlat Tarix Jamiyati tasarrufida. Xalta, qalam va ko'zoynak kabi shaxsiy buyumlar Jurnalistika va Yangiliklar muzeyiga tegishli[12].

Manbalar tahrir

  1. http://www.astonisher.com/archives/museum/mark_kellogg_big_horn.html
  2. arxiv nusxasi, 2013-02-02da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-06-13
  3. Том Хетч. = The Custer Companion: A Comprehensive Guide to the Life and Campaigns of George Armstrong Custer and the Plains Indian Wars. — Stackpole Books, 2002. — 274 с. — ISBN 0-81-170477-7.
  4. Марк Келлогг. = I Go With Custer: The Life & Death of Reporter Mark Kellogg. — AST Press, 1996. — 240 с. — ISBN 0-96-288572-X
  5. http://www.arlingtoncemetery.net/calounsberry.htm
  6. Марк Келлогг. = I Go With Custer: The Life & Death of Reporter Mark Kellogg. — AST Press, 1996. — 240 с. — ISBN 0-96-288572-X.
  7. Том Хетч. = The Custer Companion: A Comprehensive Guide to the Life and Campaigns of George Armstrong Custer and the Plains Indian Wars. — Stackpole Books, 2002. — 274 с. — ISBN 0-81-170477-7.
  8. https://www.smithsonianmag.com/history/the-ap-looks-back-152468639/
  9. arxiv nusxasi, 2006-11-07da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-06-13
  10. http://www.wyomingtalesandtrails.com/custer4a.html
  11. http://www.astonisher.com/archives/museum/mark_kellogg_big_horn.html
  12. http://www.slate.com/id/2183936/

Adabiyotlar tahrir