Maurice Agis (Aegis) (inglizcha: Maurice Agis; 1931 — 2009) ingliz rassomi va haykaltaroshi boʻlib, uning Dreamspace loyihalari Buyuk Britaniyadagi turli maktablar va sanʼat muassasalarining eʼtiborini tortgan.

Maurice Agis

Maurice Agis va Piter Jons Sikkens mukofotiga sazovor bo'lishdi (1967)
Tavalludi 1931-yil 7-dekabr
London, Buyuk Britaniya
Vafoti 2009-yil 12-oktabr
Ispaniya
Fuqaroligi Buyuk Britaniya
Sohasi Rassom, haykaltarosh
Institutlar Avliyo Martin San'at kolleji
Mashhur ishlari Dreamspace
Mukofotlari Sikkens mukofoti

Yoshligi tahrir

1931-yil 7-dekabrda Londonda tugʻilgan.

1950—1962-yillarda Londondagi Sent-Martin sanʼat maktabida rassomlik va haykaltaroshlik boʻyicha tahsil olgan, 1967-yilda Gollandiya Taʼlim, madaniyat va fan vazirligining De Stijl sanʼat jamiyatida dissertatsiyasini tamomladi.

Mauricening mavjud galereyalar va muzeylardan zavqlanishi uni boshqa rassom Piter Jons bilan hamkorlik qilishga olib keldi, ular bilan 1960-yillarda „interaktiv asarlar“ yaratdilar. Bunday ishlardan biri Spaceplace edi. Spaceplace 1966-yilda Oksford zamonaviy sanʼat muzeyida (Zamonaviy sanʼat muzeyi) va keyingi yili Amsterdam shahar muzeyida taqdim etildi. Maurice Agis 1962—1973-yillarda montaj sanʼatidan dars bergan ishi uchun talabalarni oʻziga jalb qildi.

20 yil birga ishlagandan soʻng, Agis va Jons alohida yoʻldan ketishdi. Agisning birinchi yakkaxon loyihasi Colourspace deb nomlangan va birinchi marta 1980-yilda Londonda, keyin esa Los-Anjeles va Brisbenda taqdim etilgan. 1986-yil iyul oyida Germaniyaning dengiz boʻyidagi Travemünde shahrida Colourspace namoyish etilgan[1].

2006-yil 22-iyulda Agis Britaniya boʻylab uch qismli gastrol safarining ikkinchisi boʻlgan Chester-le-Streetdagi Riversayd bogʻida Dreamspace V nomli ulkan haykalni oʻrnatdi. Ertasi kuni, 14 yil avvalgi voqealarni aks ettirgan holda, sanʼat asari 9 metr balandlikdan tushib, videokuzatuv ustuni bilan toʻqnashib ketdi, ikki kishi halok boʻldi va yana 13 kishi jarohatlandi. Voqeadan soʻng Durham politsiyasi Dreamspace qoldiqlarini yigʻib oldi va Sogʻliqni saqlash va xavfsizlik boʻyicha ijrochi bilan birgalikda tergov boshladi[2][3].

Sinov tahrir

2006-yil 29-noyabrda Agis qotillikda gumonlanib hibsga olingan. Haykaltarosh qoʻshimcha tergovgacha garov evaziga qoʻyib yuborildi. Qoʻshimcha tergov 2007-yilning yozida boʻlib oʻtishi xabar qilingandi, ammo noyabr oyining oxirigacha uzaytirildi. 2008-yil 13-fevralda Maurice Agis beparvolik tufayli oʻlimga olib kelgan qotillikda ayblangan. Sud jarayoni 2009-yil 26-yanvarda boshlangan, Agis ish joyida mehnatni muhofaza qilish va xavfsizlik qoidalarini buzganlikda ayblangan. Sudya hay’ati qotillik ayblovi boʻyicha bir qarorga kela olmadi. 2009-yil 26-martda Agis sogʻliq va xavfsizlik qoidalarini buzgani uchun 10 000 funt sterling miqdorida jarimaga tortildi. Oʻsha yilning 12-avgustida apellyatsiya shikoyati boʻyicha jarima miqdori 2500 funtgacha kamaytirildi[4].

Haykaltarosh ikki oydan keyin — 2009-yil 12-oktabrda Ispaniyada vafot etdi.

Manbalar tahrir

  1. „Near disaster of artist's early work“. BBC News (2009-yil 6-mart). 2017-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 16-may.
  2. Health & Safety Executive (2006-yil 24-iyul). „HSE investigation into the Inflatable Artwork incident, County Durham“. Press-reliz. 23-sentyabr 2006-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2007-yil 27-yanvar.
  3. Staff writer. „Artwork victims 'fell to deaths'“. BBC News Online (2006-yil 27-iyul). 2006-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 27-yanvar.
  4. „Dreamspace artist wins reduced fine“. 2017-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-dekabr.

Havolalar tahrir