Maxash Bolmahambetov (1914—1977, Nukus) — Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, gvardiyachi serjant. Dasht fronti 7-armiyasining 73-gvardiyachi oʻqchi diviziyasi alohida oʻqchi bataloni 2-rotasining boʻlinma komandiri. Bolmahambetov 1943-yil 9-sentabrda oʻz boʻlinmasi bilan batalonda birinchilardan boʻlib Dnepr boʻyidagi Borodayevka qishlogʻiga yorib kirib, tungi hujum vaqtidagi nayzabozlik jangida koʻrsatgan jasorati uchun Qahramon unvoniga sazovor boʻlgan (22.02.1944[1]). Dushmanning bir nechta oʻt ochish nuqtasini portlatgan. Urushdan keyin Nukus shaharda yashagan.[2][3]

Maxash Bolmahambetov
Tavalludi 1914-yil
Qoraoʻzak tumani
Vafoti 29-sentyabr 1977-yil
Nukus
Xizmatdagi yillari 1943 — 1945
Unvoni Sovet gvardiyasi Katta serjant
Harbiy  qism 2-rotasining boʻlinma komandiri
Jang/urush Ikkinchi jahon urushi
Mukofotlari

Biografiyasi

tahrir

1914-yilda Qoraqalpogʻistonning Qorauzyak tumani, Oxunboboev nomidagi kolxozning 6-son qishlogʻida chorvachi oilasida tugʻilgan. Millati qozoq. U kolxozda hisobchi va texnik boʻlib ishlagan.

Oʻzbekiston SSR Qoraqalpogʻiston Muxtor SSR Qoraqalpogʻiston Avtonom SSR Qorauzyak tuman harbiy komissarligi tomonidan 1943-yilda Qizil Armiya safiga chaqirilgan. 1943-yil mart oyidan Ulugʻ Vatan urushi janglarida qatnashgan. 1944-yildan KPSS(b)/KPSS aʼzosi boʻlgan.

1943-yil 25-sentyabrda gvardiya serjanti Maxash Balmahambetov boshchiligidagi alohida oʻquv batalonining 2-rota otryadi (73-gvardiya miltiq diviziyasi, 7-armiya, Dasht fronti) batalonda birinchi boʻlib qishloq yaqinida Dnepr daryosini kesib oʻtdi.

Kun davomida uning qoʻmondonligi ostidagi otryad miltiq kompaniyasining boshqa boʻlinmalarini kesib oʻtishni taʼminlab, dushmanning uchta qarshi hujumini qaytardi. Tungi hujum paytida jangchilar Borodayevka qishlogʻi chetiga bostirib kirib, qoʻshimcha kuchlar kelguniga qadar bosib olingan chiziqni ushlab turishdi. 1943-yil 28-sentyabrga oʻtar kechasi u dushmanning bir nechta oʻq otish joylari boʻlgan uyni portlatib yubordi, bu batalonning rivojlanishiga va qishloqni bosib olishga yordam berdi[4].

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 22-fevraldagi „Qizil Armiya ofitserlari, serjantlari va askarlariga Sovet Ittifoqi Qahramoni unvonini berish toʻgʻrisida“gi farmoni bilan „Qizil Armiyaning jangovar topshiriqlarini namunali bajarganliklari uchun Dnepr daryosidan oʻtishda qoʻmondonlik, daryoning oʻng qirgʻogʻida harbiy muvaffaqiyatlarning rivojlanishi va bir vaqtning oʻzida koʻrsatilgan jasorat va qahramonlik“ Lenin va Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan[5].

1945-yilda katta serjant unvoni bilan demobilizatsiya qilindi. U Qoraqalpogʻiston Muxtor Sovet Sotsialistik Respublikasining poytaxti — Nukus shahrida yashab ijod qilgan. 1977-yil 29-sentyabrda vafot etgan.

Manbalar

tahrir
  1. Ukaz Prezidiuma Verxovnogo Soveta SSSR „O prisvoenii zvaniya Geroya Sovetskogo Soyuza ofitserskomu, serjantskomu i ryadovomu sostavu Krasnoy Armii“ ot 22 fevralya 1944 goda // Vedomosti Verxovnogo Soveta Soyuza Sovetskix Sotsialisticheskix Respublik : gazeta. — 1944. — 5 marta (№ 13 (273)). — S. 1
  2. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
  3. Balmagambetov Maxash warheroes.ru (23 Fevral 2018) (Rus)
  4. „Балмагамбетов Махаш“. Герои страны. 2012-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-sentyabr.
  5. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 22 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 5 mart (№ 13 (273)). — С. 1. Архивировано 3 fevral 2022 года.

Havolalar

tahrir

„Maxash Bolmahambetov“ (ru). Герои страны.