Vikipediya:Andozalar/Chala maqolalar: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k 188.113.208.229 tahrirlari Mrshaxas versiyasiga qaytarildi Teg: Eski holiga qaytarish |
Tahrir izohi yoʻq Teg: Qaytarildi |
||
Qator 20:
[[Turkum:Vikipediya]]
Suvaraklar (Blattoidea) turkumi.
Qanotli hashoratlar bo‘lib, hamma joyda keng tarqalgan. Turlari
juda xilma-xil. To‘liqmas metamorfoz yo‘li bilan, lichinkalari bir
necha marta tullab rivojlanadi. Qora suvarak (Blatta orientalis) va
malla suvarak ( Blatta gepmanica) boshqa turlarga nisbatan ko‘proq
tarqalgan.
M alla suvarak (B latta gepmanica) — kasallik qo'zg'atuv�chilarining mexanik tashuvchisi.
Yirik hashoratlar qatoriga kirib, o'lchami ba’zan 3 -6 sm gacha
yetadi. Tanasi dorzoventral yassilangan, 2 juft qanoti bor. Og'iz
apparati kemiruvchi tipda tuzilgan. Qorin sohasining oxirida
oyoqlari gomologlari — serklar deb ataluvchi o'simtalar kuzatiladi.
Tuxumlarini pilla ichiga qo'yadi, urg‘ochisi pillalarni o‘ zi bilan
10-15 kungacha olib yuradi. To‘liqmas metamorfoz bilan rivojlanadi.
Suvaraklar asosan kechasi faol hayot kechiradi, odamning yashash
joylarida, oshxonalarda, axlat to‘plangan joyda yashaydi. Ular ovqat
qoldiqlari, balg‘am, axlat bilan ovqatlanadi, kunduzi yashirinib yotadi
va kechasi ovqat axtarib chiqadi.
Suvaraklarning tibbiyotdagi ahamiyati. Juda ko‘p infeksion va
parazitar kasalliklar qo‘ zg‘atuvchilarining mexanik tashuvchilari
hisoblanadi. Ular gijjalar tuxumlarini va sodda hayvonlar sistalarini
tarqatishda ham katta rol o'ynaydilar.
Suvaraklar dissimilatsiya mahsulotlari odamlarda allergik
reaksiyalarga ham sabab bo‘lishi mumkin. Ular zaharli ximikatlarga
o‘ ta chidamliligi bilan ajralib turadi.
Suvaraklar tarqalishi oldini olishda aholi uchun uy-joylarni sifatli
qurish, umumiy sanitariya choralarini amalga oshirishga katta e’tibor
bermoq zarur.
| |||