Olimpiada oʻyinlari: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MrErgashev (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
MrErgashev (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
[[Tasvir:Olympic flag.svg|200px|thumb|Beshta Olimpiya xalqasi [[1913]]-yilda yaratilib, [[1914]]-yili qabul qilingan va [[1920]]-yili [[Antverpen]]dagi [[Yozgi Olimpiya oʻyinlari]]da debyutlagan.]]
 
[[Tasvir:Olympic-flag-Victoria.jpg|thumbnail]]
'''Olimpiya oʻyinlari''' — har toʻrt yilda oʻtkaziluvchi zamonamizning eng yirik xalqaro majmuaviy sport bellashuvlari. Olimpiya oʻyinlari [[Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasi]] vasiyligi ostida 4 yilda bir marotaba oʻtkaziladi. Olimpiya oʻyinlarining Yozgi va qishki oʻyinlari mavjud.
 
Qator 8:
2) [[Yunoniston]]ning Olimpiya oʻyinlarini eslatuvchi jahon sport musobaqalari. 1896-yil (Olimpiadaning 1-yili)dan boshlab oʻtkaziladi. Olimpiya oʻyinlarini oʻtkazish tartibi, qoidalari [[Olimpiya hartiyasi]]da belgilab berilgan. Bu hartiyani zamonaviy olimpiya harakati asoschisi, fransiyalik jamoat arbobi [[Pyer de Kuberten]] (1863—1937) ishlab chiqqan. 1894 yil [[Parij]]da Xalqaro sport kongressi hartiyani tasdiqlagan (yangi tahriri 1999-yil qabul qilingan). Oʻyinlar [[Xalqaro Olimpiaya qoʻmitasi]] (XOQ) tomonidan tashkil qilinadi. Oʻyinlarda musobaqalar sportning faqat olimpiya turlari boʻyicha oʻtkaziladi. Olimpiya sport turi hartiyaga binoan aniqlanib, u eng keng tarqalgan (yozgi oʻyinlarning erkaklar uchun sport turi 4 qitʼaning kamida 75 davlatida va ayollar uchun esa, 3 qitʼaning kamida 40 davlatida tarqalgan) boʻlishi kerak. Dasturga [[yengil atletika]], [[gimnastika]], [[suzish]], [[ogʻir atletika]], [[kurash]], [[boks]], [[qilichbozlik]], [[eshkak eshish]], [[velosport]], [[futbol]], [[basketbol]] musobaqalari kiritilgan. 1968-yildan Olimpiya oʻyinlari tashkiliy qoʻmitasi XOQ tomonidan tasdiqlangan madaniy dastur tadbirlarini oʻtkazib keladi. Bu tadbirlar sanʼat vositasida olimpiadaning xalqlar oʻrtasida tinchlik va totuvlik ideallarini targʻib qilishga qaratilgandir. 1924-yildan Olimpiya oʻyinlarining qishki qismi mustaqil musobaqalar sifatida oʻtkaziladi (q. [[Qishki olimpiada]]).
==Shior==
Olimpiada shiori "Tezroq, balandroq, kuchliroq" (lot. "Citius, altius, Sortius") [[1920 ]]-yildan olimpiada emblemasiga kiradi.
==Ramz==
Olimpiya oʻyinlarining ramzi - besh qit'ani ifoda etuvchi beshta birikkan xalqadan iborat. 5 halqa — olimpiada harakatiga birlashgan 5 ta qitʼa ramzi. Yuqori qatordagi ranglar: havorang - [[Yevropa]], qora - [[Afrika]], qizil - [[Amerika]], pastki qatorda: sariq - [[Osiyo]], yashil - [[Avstraliya]].
[[Tasvir:Olympic flag.svg|200px|thumb|Beshta Olimpiya xalqasi [[1913]]-yilda yaratilib, [[1914]]-yili qabul qilingan va [[1920]]-yili [[Antverpen]]dagi [[Yozgi Olimpiya oʻyinlari]]da debyutlagan.]]
 
==Bayroq==
Olimpiada bayrogʻi — Olimpiada timsoli (5 halqa) tushirilgan oq mato barcha Olimpiya oʻyinlarida koʻtariladi. Olimpiya oʻyinlarining anʼanaviy atributa Olimpiada mashʼalasidir. U [[Alfey daryosi]] vodiysidagi [[Kronos]] togʻ yon bagʻrida quyosh nurlaridan yondirilib, oʻyinlarning tantanali ochilishiga [[estafeta]] bilan olib kelinadi va olimpiada stadionidagi maxsus mehrobda oʻyinlar yopilguncha (16 kun) yonib turadi.
Qator 19:
==Jahon Olimpiya oʻyinlari (tartib soni va oʻtkazilgan yili)==
I — 1896 (Afina), II — 1900 (Parij); III — 1904 (Sent-Luis, AQSH), IV - 1908 (London), V - 1912 (Stokgolm), VII — 1920 (Antverpen), VIII - 1924 (Parij), IX - 1928 (Amsterdam), X — 1932 (LosAnjeles, AQSH), XI - 1936 (Berlin), XIV - Olimpiada medali. 1896, Afina. 1948 (London), XV — 1952 (Xelsinki), XVI — 1956 (Melburn, Avstraliya), XVII - 1960 (Rim), XVIII - 1964 (Tokio), XIX - 1968 (Mexiko), XX -1972 (Myunxen, GFR), XXI – 1976 (Monreal, Kanada), XXII - 1980 (Moskva), XXIII — 1984 (Los-Anjeles, AQSH), XXIV - 1988 (Seul), XXV -1992 (Barselona), XXVI - 1996 (Atlanta, AKD1), XXVII - 2000 (Sidney). 1- va 2-jahon urushlari tufayli VI (1916), XII (1940), XIII (1944) O.oʻ. oʻtkazilmagan.
 
Oʻzbekiston sportchilari O.oʻ.da 1952 y.dan buyen (1992 y.gacha sobiq Ittifoq va MDH sportchilari jamoasi tarkibida, 1996 va 2000 ylarda mu-staqil davlat vakillari sifatida) qatnashib keladi. Olimpiada harakatini rivojlantirishdagi alohida xizmatlari uchun Oʻzbekiston Respublika-si Prezidenti I. A. Karimov XOQ tomonidan Olimpiada oltin ordeni bilan takdirlangan (1996).<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
 
Qator 122 ⟶ 120:
 
<div id="Hong Kong"><sup>'''2'''</sup> [[Ot sporti]] boʻyicha bellashuvlar [[Gonkong]]da oʻtkaziladi.
 
==Oʻzbekiston Olimpiya oʻyinlarida==
Oʻzbekiston sportchilari O.oʻ.daOlimpiya oʻyinlarida [[1952]]-yildan y.dan buyenbuyon ([[1992 y.gacha]]-yilgacha sobiq Ittifoq va [[MDH]] sportchilari jamoasi tarkibida, [[1996]] va [[2000]]-yillarda ylarda mu-staqilmustaqil davlat vakillari sifatida) qatnashib keladi. Olimpiada harakatini rivojlantirishdagi alohida xizmatlari uchun Oʻzbekiston Respublika-siRespublikasi Prezidenti [[Islom Karimov|I. A. Karimov]] XOQ tomonidan Olimpiada oltin ordeni bilan takdirlangantaqdirlangan (1996).<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Havolalar ==
Qator 129 ⟶ 130:
 
== Manbalar ==
<references/>
 
[[Turkum:Sport]]