Yoʻtal: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k vikifikatsiya |
kTahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1:
{{Kasallik2
| Name = Yoʻtal
| Background =
| Image = Pertussis.jpg
| tasvir imzosi = [[Koʻkyoʻtal]] bilan ogʻrigan bolaning yoʻtali.<br/>{{Listen|Fayl=Husten-abf-.ogg|Nom=Yoʻtal|Tavsif=Odam yoʻtalishi.}}
| sohasi = [[Yuqumli kasalliklar]]
| KXK10 = {{ICD10|R|05||r|00}}
| KXK9 = {{ICD9|786.2}}
| KXKO =
| OMIM =
| DiseasesDB = 17149
| MedlinePlus = 003072
| eMedicineSubj = ENT
| eMedicineTopic = 1048560
|MeshID=D003371
}}
'''Yoʻtal''' — murakkab reflektor holat, ixtiyoriy yoki gʻayriixtiyoriy ravishda tez [[nafas]] chiqarish harakati; [[nafas aʼzolari]]ning himoyalanish-tozalanish [[reaksiya]]laridan biri. Yoʻtal [[markaziy nerv sistemasi]] (yoʻtal markazi [[uzunchoq miya]]da joylashgan) tomonidan idora etiladi. Nafas yoʻllari va [[pnevmoniya|oʻpka yalligʻlanganda]], shuningdek, nafas yoʻllariga chang, toʻzon va boshqa yot narsalar tushganida yoʻtal paydo boʻladi. Baʼzan nafas yoʻllari shilliq qavatining „qichishishi“dan yoki bezovtalanish va zoʻriqishdan (asabiylashish tufayli) yoʻtal yuzaga keladi. Yoʻtal vaqtida, avvalo chuqur nafas olinadi, soʻng [[nafas muskullari]] taranglashadi, [[hiqildoq]]dagi [[ovoz]] yorigʻi esa berkiladi — [[koʻkrak boʻshligʻi]]da yuqori [[bosim]] vujudga keladi. Shundan keyin toraygan ovoz yorigʻi orqali kuchli havo oqimi yuqori bosim bilan ketma-ket tashqariga otilib chiqadi va, ayni vaqtda, u [[oʻpka]]dan [[balgʻam]] yoki yot zarralarni ilashtirib haydab keladi.
Qator 9 ⟶ 25:
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Shuningdek qarang ==
* [[Sunʼiy yoʻtal]]
[[Turkum:Nafas yoʻli kasalliklari]]
| |||