'''Qalam charx''' — bu [[Qalam|qalamlarni]] o'tkirlashoʻtkirlash jarayonini yengillashtiruvchi vosita hisoblanadi. Qalam charxi — - cho'ntakchoʻntak yoki qalam qutisiga sig'uvchisigʻuvchi qo'ldaqoʻlda ishlaydiganlardan xilidan tortib, ofis stoliga o'rnatiladiganoʻrnatiladigan katta (mexanik va elektr) turlarigacha bo'lganboʻlgan ko'rinishdakoʻrinishda bo'lishiboʻlishi mumkin. Ikkinchisi doimo chiqindilarni yig'uvchiyigʻuvchi bo'linmasigaboʻlinmasiga ega bo'ladiboʻladi (ba'zibaʼzi cho'ntakchoʻntak o'tkirlagichlardaoʻtkirlagichlarda ham mavjud). Charxlar qalamni aylanma yoki to'g'ritoʻgʻri harakatlantirish orqali o'tkirlaydioʻtkirlaydi.
Maxsus qalam charxini ishlab chiqishdan oldin, [[Qalam|qalamni]] [[pichoq]] yordamida o'tkirlashganoʻtkirlashgan. Qalam charxlari esa ushbu vazifani ancha osonlashtirdi va bir xil o'lchamdaoʻlchamda o'tkirlashoʻtkirlash imkonini berdi. Ba'ziBaʼzi ixtisoslashgan qalam turlari, masalan, duradgor qalami, tekis shakli tufayli odatda pichoq bilan o'tkirlanadioʻtkirlanadi.
Fransuz matematigi Bernard Lassimon [[1828|1828-yilda]] qalam charxi uchun birinchi patentni (French patent № 2444) qo'lgaqoʻlga kiritgan.<ref>{{Citation|magazine=[[Discover (журнал)|Discover magazine]]|date=Май 2007|url=http://discovermagazine.com/2007/may/20-things-you-didnt-know-about-pencils|title=20 вещей, которые вы не знали о ... Карандаше|access-date=2011-01-18}}</ref>. Birinchi amerikalik qalam charxi esa [[1855|1855-yilda]] Bangorlik Uolter K.Foster tomonidan patentlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.officemuseum.com/sharpener_small.htm}}</ref> Ofislar uchun elektr qalam charxlari 1917-yilda yaratilgan. <ref>СмSm. фотоfoto наna [http://www.earlyofficemuseum.com/electric_sharpener_gallery.htm сайтеsayte музеяmuzeya раннегоrannego офисаofisa], которыеkotorie такжеtakje показываютpokazivayut ранниеrannie электрическиеelektricheskie точилкиtochilki, используемыеispolzuemie вv промышленныхpromishlennix масштабахmasshtabax.</ref>
Bugungi kunga kelib, charxlar turli rang va shakllarga ega.
