Biologiya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Teglar: Qaytarildi Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
188.113.204.130 (munozara) tomonidan qilingan 2870404-sonli tahrir qaytarildi
Teg: Bekor qilindi
Qator 1:
[[Tasvir:Hayot.jpg|right|300px|thumb|[[Biosfera]] rassom tasavvurida.]]
{{fan}}
'''Biologiya''' ([[yunoncha]] βίος, ''bios'', „hayot“; va λόγος, ''logos'', „bilim“) [[hayot]] va u bilan bogʻliq masalalar tadqiqotidir. U [[empiritsizm|empirik]] [[fan]]ning jonli [[organizm]]larning tuzilishi, funksiyalari, oʻzgarishi, kelib chiqishi, evolyutsiyasi va evolyutsiyasinioʻlishini oʻrganuvchi sohasidir. U turli organizmlarni [[taksonomiya|saralaydi]], ularning ishlashini, turlarning paydo boʻlishini, ularning oʻzaro va [[atrof-muhit]] bilan munosabatlarini tasvirlaydi. Biologiya [[botanika]], [[zoologiya]], [[fiziologiya]] kabi turli sohalargaostsohalarga boʻlinadi. Biologiya tirik tabiat toʻgʻrisidagi bilimlar tizimini birlashtiruvchi fan sifatida namoyon boʻladi. Chunki bu fanda ilgari oʻrganilgan dalillar tarixiylik nuqtai nazaridan maʼlum tizimlarga keltiriladi va ularning yigʻindisi organik olamning asosiy qonuniyatlarini aniqlashga imkon yaratadi.Ana shu qonuniyatlar asosida tabiatdan oqilona foydalanish, uni muhofaza qilish va qayta tiklash ishlari amalga oshiriladi. Hozirgi kunda biologiyaning turli sohalarida quyidagi ilmiy-tadqiqot usullaridan foydalanib kelinmoqda. Bularga kuzatish, taqqoslash, tarixiy va eksperimental usullar kiradi. '''Kuzatish usuli.''' Eng dastlabki usullardan biri boʻlib, uning yordanida har qanday biologik hodisani tasvirlash, taʼriflash mumkin. Keyinchalik bu usuldan turlarni aniqlashda ham keng foydalanilgan. Bu sohada K. Linney juda katta muvoffaqiyatlarga erishgan. Bu usul bugungi kunda ham ahamiyatini yoʻqotmagan.
 
'''Biologiya''' (bio… va..logiya)— tirik tabiat haqidagi fanlar majmuasi. B. hayotning barcha koʻrinishlari: tirik organizmlar va tabiiy jamoalarning tuzilishi va funksiyasini, tirik mavjudotlarning kelib chiqishi va tarqalishi, ularning bir-biri va yotirik tabiat bilan oʻzaro bogʻlanishini oʻrganadi. B.ning asosiy vazifasi tiriklikning namoyon boʻlishi qonuniyatlarini oʻrganish, hayotning mohiyatini ochib berish, tirik organizmlarni sistemaga solishdan iborat. „B.“ terminini 1892 yda bir-biridan mustasno tariqasida birinchi boʻlib J. B. Lamark va G. R. Treviranus taklif etishgan. Bu termin T. Roze (1797) va K. Burdax (1800) asarlarida ham uchraydi.