Maybach (nemischa: [ˈmaɪbax], „Maybax“)[1] – Germaniyaning Mercedes-Benz AG kompaniyasi tomonidan egalik qilinadigan va uning tarkibiga kiruvchi hashamatli avtomobil brendi hisoblanadi. Asl kompaniya 1909-yilda Vilgelm Maybax va uning oʻgʻli Karl Maybax tomonidan tashkil etilgan boʻlib, dastlab Luftschiffbau Zeppelin GmbHning shoʻba korxonasi sifatida faoliyat yuritgan va 1999-yilgacha Luftfahrzeug-Motorenbau GmbH nomi bilan tanilgan.

Maybach
Fayl:Maybach (logo).png
Turi Shoʻba korxona (GmbH)
Tarmogʻi Avtomobil sanoati
Egasi Mercedes-Benz
Qachon asos solingan 1909
Asoschi(lari) Wilhelm Maybach
Mahsulot(lar)i Hashamatli avtomobillar
Vebsayti maybach.com
Maybach SW 42, 1939

1960-yilda Maybach Daimler-Benz tomonidan sotib olindi. Brend 2002-yilda oʻzining alohida ultra-hashamatli avtomobil markasi sifatida qayta tiklandi. Ammo u Mercedes-Benz avtomobillari bilan koʻp oʻxshash qismlarga egaligicha qoldi. Savdo past boʻlgani sababli, 2013-yilda Maybach alohida brend sifatida toʻxtatildi va 2015-yilda Mercedes-Benz sub-brendiga aylandi. 2021-yil holatiga koʻra, Daimler Mercedes-Maybach nomi ostida Mercedes-Benz S-Class, Mercedes-Benz EQS SUV va Mercedes-Benz GLS-Class avtomobillarining ultra-hashamatli versiyalarini ishlab chiqaradi[2].

1909–1940 yillar: Dastlabki tarix

tahrir

Vilgelm Maybax Daimler-Motoren-Gesellschaft (DMG) ning texnik direktori edi. Maybax bu lavozimni 1907-yilda tark etgan. 1909-yil 23-martda oʻz oʻgʻli Karl Maybax bilan birgalikda yangi kompaniya – Luftfahrzeug-Motorenbau GmbHga („Havo kemalari dvigatellari qurilishi kompaniyasi“) asos soldi. 1912-yilda kompaniya nomi Maybach-Motorenbau GmbH („Maybax dvigatellari qurilishi kompaniyasi“) deb oʻzgartirildi. Kompaniya dastlab Zeplinlar uchun dizel va benzin dvigatellarini ishlab chiqardi va keyinchalik temir yoʻl vagonlari uchun dvigatellar ishlab chiqara boshladi. Uning Maybach Mb. IVa dvigateli Birinchi Jahon urushi davridagi samolyotlar va havo kemalarida ishlatilgan.

Kompaniya 1919-yilda birinchi eksperimental avtomobilini ishlab chiqardi va ikki yildan soʻng Berlin Avtosalonida seriyali model sifatida taqdim etdi. 1921-yildan 1940-yilgacha kompaniya hashamatli avtomobillar ishlab chiqardi, hozirda ular klassika hisoblanadi. Kompaniya shuningdek, dengiz va temir yoʻl uchun ogʻir dizel dvigatellarini ishlab chiqarishda davom etdi.

Maybachning Britaniyada Maybach Gears Ltd. nomli shoʻba korxonasi boʻlgan. U asosan transmissiyalar ishlab chiqarish bilan shugʻullangan. 1938-yilda ular doktor Genri Merrit bilan hamkorlikda „Merrit-Maybach“ transmissiya va boshqaruv tizimini ishlab chiqdi. Ushbu tizim Nuffield A.16E1 kruizer tank loyihasi uchun moʻljallangan[3].

1940–1945-yillar

tahrir
 
Captured Sturmgeschütz III assault gun, derived from the Panzer III medium tank, also with a Maybach engine, at the Bulgarian National Museum of Military History

kkinchi jahon urushi davrida Maybach Germaniya tanklari va yarim oʻqli texnikasi uchun dvigatellar ishlab chiqardi. Bunga Panzer I, II, III, IV va V kabi tanklar, shuningdek, Tiger I va II kabi ogʻir tanklar kirgan. Bundan tashqari, zavodda Sd. Kfz. 251 kabi shaxsiy tashuvchi va Sd. Kfz. 9 kabi texnikalar uchun dvigatellar ishlab chiqarilgan. Zavod urush davrida Friedrichshafen shahrida joylashgan bir qancha sanoat obyektlari qatori nishonga olingan.

Ikkinchi Jahon urushidan keyin zavod baʼzi taʼmirlash ishlarini boshdan oʻtkazdi. Ammo avtomobil ishlab chiqarish qayta tiklanmadi va 20 yil oʻtib, kompaniya MTU Friedrichshafen nomi bilan qayta nomlandi.

1960-yillar

tahrir

1960-yilda Maybach Daimler-Benz tomonidan sotib olindi. 1960-yildan keyin kompaniya asosan Mercedes avtomobillarining W108 va W116 modellarining maxsus variantlarini ishlab chiqdi. Bu avtomobillar deyarli qoʻlda yigʻilgan, ammo Mercedes belgilari va seriya raqamlari ostida chiqarilgan edi.

Friedrichshafenda joylashgan Rolls-Royce Power Systems AG kompaniyasi MTU brendi ostida tijorat Maybach dizel dvigatellarini ishlab chiqargan.

Manbalar

tahrir
  1. „Wilhelm Maybach“. Forvo, the pronunciation dictionary. Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  2. Tschampa, Dorothee. „Mercedes Revives Maybach Name to Challenge Rolls-Royce“. Bloomberg (2014-yil 11-noyabr).
  3. David Fletcher, David Wiley, et al., „Workshop Manual: Tiger Tank Panzerkampfwagen VI Ausf. E (Sd. Kfz. 181)“, Haynes in conjunction with The Tank Museum, 2011, p. 19.