Messier 10
M 10 sharsimon toʻplam (Messier 10 yoki NGC 6254 nomi bilan ham tanilgan) Ophiuchus yulduz turkumidagi globulyar toʻplamdir[1].
Kash etish tarixi tahrir
1764-yilda Charlz Messier tomonidan kashf etilgan.
Qiziqarli xususiyatlar tahrir
Toʻplamning koʻrinadigan diametri taxminan 20' ni tashkil qiladi, bu Yerga 14 masofani hisobga olgan holda 83 yorugʻlik yilining diametriga toʻgʻri keladi 300 yorugʻlik yili. Toʻplamda faqat 4 ta oʻzgaruvchan yulduz topilgan.
Kuzatishlar tahrir
Ilontashuvchi markazidagi bu yorqin sharsimon toʻplamni Rossiyaning markaziy qismida qisqa yoz tunlarida kuzatish mumkin. Siz hatto durbina bilan ham koʻrishingiz mumkin. Oʻrta diafragma teleskopida (127-180 mm) M 10 yulduzlarga qaratiladi va uning yadrosi haloga nisbatan siljiganga oʻxshaydi — kometa boshlari odatda shunday koʻrinadi. Kattaroq teshiklarda (350 mm dan) yadroning ikki tomonlamaligini va yadrodan tarqalayotgan bir juft yulduz novdalarini koʻrish mumkin.
Messiye katalogidagi osmon qo‘shnilari tahrir
- M 12 — (gʻarbda) kamroq konsentratsiyalangan, unchalik yorqin emas;
- M 14 — (uzoqroq sharq yoʻnalishuda) bizdan uzoqda joylashgan juda konsentrlangan va zich globular toʻplam;
- M 107 — (janubga) xira va kamroq koʻrinadigan.
"Messiye Marafoni" dagi kuzatishlar ketma-ketligi tahrir
… M 57 → M 12 → M 10 → M 107 → M 80 …
Manbalar tahrir
- ↑ Harris W. E. A catalog of parameters for globular clusters in the Milky Way (англ.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — IOP Publishing, American Astronomical Society, University of Chicago Press, AIP, 1996. — Vol. 112, Iss. 4. — P. 1487. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1086/118116