Miroslava Volodimirovna Gongadze (ukraincha: Мирослава Володимирівна Гонгадзе) — hozirda AQShda yashaydigan ukrainalik jurnalist. Eri, jurnalist Georgiy Gongadze 2000-yilda oʻgʻirlab ketilgan va oʻldirilgan. Oʻshandan buyon Ukrainada matbuot erkinligi va jurnalistlar xavfsizligini himoya qiluvchi taniqli jamoat arbobiga aylangan. Erining oʻldirilishi bilan bogʻliq jarayonda adolat oʻrnatilishi uchun kurash olib borgan.

Miroslava Gongadze
Tavalludi 19-iyun 1972-yil (1972-06-19) (52 yosh)
Fuqaroligi Ukraina va AQSh
Kasbi jurnalist
Turmush oʻrtogʻi Georgiy Gongadze
Mukofotlari Malika Olga ordeni

Hayoti

tahrir

Miroslava Volodimirovna Petrishin 1972-yil 19-iyunda Berejaniyda (Ukraina SSR Ternopil viloyati) tugʻilgan. Lvov universitetida fuqarolik huquqi boʻyicha magistr darajasini olgan (1997-yilda tugatgan) va 1990-yillarning boshida mahalliy oʻzini oʻzi boshqarish organlarida yuridik maslahatchi boʻlib ishlay boshlagan.

1990-yillarning boshlarida Miroslava Petrishin Ukraina siyosati va jurnalistikasi sohasida oʻzinin namoyon eta boshlagan. 1993-yilda „Post-Postup“ jurnalining „Axborot“ boʻlimi mutaxassisi, 1994 va 1995-yillarda „Yangi toʻlqin“ (ukraincha: Міжнародний Медіа Центр — СТБ) siyosiy birlashmasi direktori oʻrinbosari va matbuot markazi direktori boʻlib ishlagan. 1995-yilda STB Xalqaro matbuot markazi (Ukraina Mijnarodniy Media Center — STB) OAV boʻlimi boshligʻi, 1998-yilda esa kundalik „Den“ gazetasi jamoatchilik bilan aloqalar boʻlimi boshligʻi lavozimlarida faoliyat yuritgan.

Shu bilan birga, Miroslava Petrishin kino ishlab chiqarish sohasida ham faoliyat yuritgan. Gruziya-Abxaziya mojarosi haqida Georgiy Gongadzening „Urush soyalari“ asarini (ukraincha: Тіні війни) qisqa metrajli hujjatli filmi rejissyor yordamchisi va „Orzu himoyachilari“ (ukraincha: Охоронці мрії, 1996) filmi bosh prodyuseri boʻlgan.

Miroslava Petrishin 1995-yilda Georgiy Gongadzega turmushga chiqqan va 1997-yilda ular egizak qizli boʻlishgan. Miroslava Gongadze eri bilan birga prezident Leonid Kuchman maʼmuriyatiga qarshi jurnalistik loyihalar ustida ishlashda davom etgan.

2000-yilda Georgiy Gongadze oʻgʻirlab ketilib, oʻldirilgan. Prezident tansoqchilaridan biri taqdim etgan va muxolifatdagi siyosatchilar tomonidan chop etilgan guvohlikning maxfiy audio yozuvlari Kuchmanga qarshi boʻlgan. Keyinchalik yuzaga kelgan siyosiy qarama-qarshilik lenta janjali sifatida tanilgan, bu Kuchmanning mashhurligini taʼsir etgan va 2004-yilgi Toʻq sariq inqilobning sabablaridan biriga aylangan. Ukrainada demokratiya, inson huquqlari va matbuot erkinligi uchun kurashchi sifatida ham tan olingan. Erining oʻgʻirlanishi va qotilligi yuzasidan adolatli yakun uchun harakat qilib kelmoqda.

Miroslava Gongadze va uning ikki farzandi 2001-yilda AQShdan siyosiy boshpana olgan. 2005-yil fevral oyida „Gazeta Po-Kiyevski“ga bergan intervyusida Miroslava Gongadze eri „nafaqat jinoyatchilar, balki qotillikka buyurtma berganlar ham jazolanishi“ sharti bilan Ukrainaga qaytishini aytdgan[1]. Qoʻshma Shtatlarga kelganidan soʻng Gongadze Amerika Ovozi radiosida televideniye va radio muxbiri, „Ozodlik“ radiosida shtat muxbiri va Vashingtondagi George Washington universiteti Yevropa, Rossiya va Yevroosiyo tadqiqotlari institutida mehmon olim boʻlib ishlagan. 2001-yilda Gongadze Ukrainaning demokratiyaga oʻtishida ommaviy axborot vositalarining rolini oʻrganish uchun Reagan-Fachel stipendiyasiga sazovor boʻlgan.

2021-yil dekabridan „Amerika Ovozi“ ning Sharqiy Yevropa byurosi rahbari.

2009-yil oktyabr oyida Ukrainaning „Focus“ jurnali uchun ekspertlar tomonidan tuzilgan „Ukrainaning 100 ta eng nufuzli ayoli“ roʻyxatida 91-oʻrinni[2], 2010-yilda xuddi shunday reytingda 52-oʻrinni egallagan[3].

Gongadze zamonaviy Ukrainadagi siyosiy vaziyatga shubha bilan qaraydi.

2009-yil 23-noyabrda „The Wall Street“ jurnalida chop etilgan maqolasida Ukraina demokratiyasi tanazzulga yuz tutayotgani va matbuot erkinligi tahdid ostida ekanligi haqidagi fikrni bildirgan[4].

2004-yildan beri Ukrainaning 5-kanalida efirga uzatiladigan „Amerika Ovozi“ Ukraina xizmatining „Chas-Time“ teledasturining muharriri, prodyuseri va boshlovchisi.

2014-yilda Birinchi Milliy telekanalda „Milliy bahslar“ loyihasi boshlovchisi boʻlgan. 2015-yilning mart oyidan boshlab UA: Pershiy telekanalida Prime Time koʻrsatuvi boshlovchisi.

2015-yilda „Amerika Ovozi“ ning Ukraina boʻlimini boshqargan[5].

2024-yil mart oyida „Ukraina pravda“ gazetasining maslahat kengashiga qoʻshilgan[6].

Mukofotlar

tahrir
  • III darajali malika Olga ordeni (2014-yil 10-dekabr) — jurnalistika rivojiga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi, faol jamoat faoliyati va yuqori professionalligi uchun

Manbalar

tahrir
  1. „Мирослава Гонгадзе вернется в Украину?“. Украинская правда (2005-yil 14-fevral). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-iyul.
  2. „Рейтинг Фокуса: 100 самых влиятельных женщин и 100 деталей о них“. Фокус (2009-yil 23-noyabr). 2014-yil 27-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-iyul.
  3. „100 самых влиятельных женщин Украины. Рейтинг Фокуса“. Фокус (2010-yil 18-noyabr). 2012-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-iyul.
  4. Myroslava Gongadze. „Ukraine: A Democracy at Risk“ (en). The Wall Street Journal (2009-yil 23-noyabr). 2012-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-iyul.
  5. „Мирослава Гонгадзе очолить українську службу «Голосу Америки»“. Детектор медиа (2015-yil 25-sentyabr). 2024-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 28-mart.
  6. „"Украинская правда" привлекает ведущих западных медиаменеджеров и экспертов в свой Консультативный Совет“. Украинская Правда (2024-yil 13-mart). 2024-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 28-mart.

Havolalar

tahrir