Moskvadagi Sergey Korolyov yodgorligi

Sergey Korolyov yodgorligi — Sovet olimi, muhandis-konstruktor, SSSRda raketa va kosmik texnologiyalar va raketa qurollarini ishlab chiqarishning asosiy tashkilotchisi, amaliy kosmonavtika asoschisi Sergey Korolyov haykali. 2008-yilda Kosmonavtlar xiyobonida oʻrnatilgan. Bir yarim yil davomida ishlab chiqilgan loyiha mualliflari haykaltaroshlar Salavat va Sergey Sherbakovlar[1], shuningdek, arxitektorlar esa Aleksandr Kuzmin va Igor Voskresenskiy[2]. Ish Xalqaro fan va muhandislik jamoat birlashmalari ittifoqi va Moskva hukumati tomonidan moliyalashtirildi[3][4][5].

Besh metrli bronza haykalda olim toʻliq gavdasi bilan tasvirlangan, chap qoʻlini chetga yoyib, uzoqlarga qaragan holda turibdi. Haykalning granit poydevorida orbitada birinchi Yer sunʼiy yoʻldoshi, „Vostok“ raketasining parvozi va kosmonavtning dunyodagi birinchi koinotga chiqishining barelyeflari tasvirlangan[6][7][8].

2006-yilda monumental sanʼat boʻyicha komissiya yodgorlikni oʻrnatishni maʼqulladi. Bundan oldin Moskva hukumati uni oʻrnatish uchun ariza bilan murojaat qilgan, ammo ular rad etilgan. Kosmonavtlar xiyobonini rekonstruksiya qilishning batafsil rejasini oʻrganib chiqqandan soʻng, komissiya qarorini oʻzgartirdi hamda yodgorlik Korolyov tavalludining 100 yilligiga bagʻishlab oʻrnatildi (eski uslub boʻyicha 1906-yil va yangisiga koʻra 1907-yil)[9][10]. Moskva hukumati 2007-yilda haykalni oʻrnatishga buyruq berdi, ammo yodgorlikning ochilishi faqat 2008-yil 3-sentabrda[11] taʼmirlangan yodgorlik majmuasi bilan birga boʻlib oʻtdi[4][5]. Marosimda Moskva meri Yuriy Lujkov, Federal kosmik agentlik rahbari Anatoliy Perminov, dunyodagi birinchi ayol kosmonavt Valentina Tereshkova, akademik Boris Chertok, kosmonavtlar, Korolyovning sheriklari va qarindoshlari, shuningdek[12] bolalar va yoshlar tashkilotlari vakillari ishtirok etdi[13][14].

Manbalar tahrir

  1. Андрей Козенко. „Оптимальная высота Крестителя Андрей Козенко посмотрел на глиняный прототип 25-метрового памятника князю Владимиру“. Meduza (2015-yil 28-may). 2022-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  2. Зиновьева 2017.
  3. „Распоряжение Правительства Москвы № 528-РП «Об установке в Москве памятника С. П. Королеву»“. MosOpen.ru — Электронная Москва (2007-yil 27-mart). 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  4. 4,0 4,1 Вестник Мэра и Правительства Москвы 2008.
  5. 5,0 5,1 „Распоряжение Правительства Москвы № 1026-РП «Об установке в Москве памятника С. П. Королеву»“. Официальный портал Мэра и Правительства Москвы (2018-yil 13-may). 2019-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  6. „Аллея космонавтов и памятник Сергею Королеву открылись около ВВЦ“. РИА Новости (2008-yil 3-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  7. Екатерина Корнилова. „Королёв: память в скульптуре“. Королёвское информационное агентство Московской области (2018-yil 12-yanvar). 2022-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  8. „В Москве открыт памятник Сергею Королёву“. Телеканал «Россия – Культура» (2008-yil 3-sentyabr). 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  9. „В Москве появится памятник Сергею Королёву“. Газета.Ру (2006-yil 22-sentyabr). 2022-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  10. „В Москве появится новый памятник Сергею Королёву“. Московская городская Дума (2006-yil 19-sentyabr). 2022-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  11. „В Москве открыт памятник легендарному конструктору ракетно-космических систем Сергею Королёву“. Российская академия художеств (2008). 2022-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  12. „В Москве открыт памятник конструктору Сергею Королеву“. Сетевое издание «Вести.Ру» (2008-yil 3-sentyabr). 2008-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  13. „В Москве открыт памятник конструктору Сергею Королеву“. Сетевое издание «Вести.Ру» (2008-yil 3-sentyabr). 2008-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  14. „Памятник Сергею Королеву открыт на реконструированной аллее Космонавтов в Москве“. Интерфакс (2008-yil 3-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.

Adabiyotlar tahrir