Muhammad ibn al-Qoim
Muhammad ibn al-Qoim (arabcha: محمد ابن القائم), shuningdek Muhammad Zakirat Abbosiylar shahzodasi, Abbosiy xalifa al-Qoimning oʻgʻli. XI asr oʻrtalarida otasi merosxoʻr etib belgilagan, ammo otasidan avval vafot etgan.
Muhammad ibn al-Qoim محمد ابن القائم | |||||
---|---|---|---|---|---|
Abbosiylar xalifaligining vorisi | |||||
Muddati | 1039/1040 — 1056 | ||||
Tugʻilishi |
1039/40[1] Bagʻdod, Abbosiylar xalifaligi | ||||
Vafoti |
1056[1][2] Bagʻdod, Abbosiylar xalifaligi | ||||
Dafn etilgan joy |
Bagʻdod | ||||
Turmush oʻrtogʻi | Urjuvuan | ||||
Farzandlari | Al-Muqtadiy | ||||
| |||||
Sulola | Abbosiylar | ||||
Otasi | Al-Qoim | ||||
Dini | Islom (Sunniylik) |
Hayoti
tahrirMuhammad 1031—1075-yillarda hukmronlik qilgan Abbosiy xalifa al-Qoimning oʻgʻli va xalifa al-Qodirning nabirasi boʻlgan. Toʻliq ismi Muhammad ibn Abu Jaʼfar al-Qoim ibn Ahmad al-Qodir. Bagʻdodda Muhammad Zakirat ismi bilan tanilgan.
1030-yilda bobosi oʻgʻli Abu Jaʼfar al-Qoimni buvayhiy amirlaridan mustaqil ravishda merosxoʻr deb eʼlon qilgan[3][4]. Al-Qoimning uzoq davom etgan hukmronligining birinchi yarmi poytaxtda notinchlik bilan oʻtgan. Buvayhiy amiri tez-tez poytaxtdan qochishga majbur boʻlgani sababli koʻpincha shahar hukmdorsiz qolgan. Saljuqiylar taʼsiri kuchaygan bir paytda Dovud Chagʻriybek oʻz qizi Xadicha Arslon Xotunni[5] 1056-yilda al-Qoimga turmushga bergan[6].
Otasi al-Qoim XI asr oʻrtalarida Muhammadni merosxoʻr etib tayinlagan, ammo otasi hukmronligi davrida vafot etgach, oʻgʻli Abdulloh (boʻlajak al-Muqtadiy) merosxoʻr etib tayinlangan. 1075-yilda al-Qoim 73 yoki 74 yoshida vafot etgach, al-Muqtadiy bobosining taxtiga oʻtirgan. Al-Muqtadiy al-Qoimning oʻgʻli Muhammad Zakirat va Urjuvuan ismli arman choʻridan tugʻilgan[7].
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 Massignon, L.; Mason, H.. The Passion of Al-Hallaj, Mystic and Martyr of Islam, Volume 2: The Survival of Al-Hallaj, Bollingen Series. Princeton University Press, 2019 — 142-bet. ISBN 978-0-691-65721-9.
- ↑ Richards, D.S.. The Annals of the Saljuq Turks: Selections from al-Kamil fi'l-Ta'rikh of Ibn al-Athir, Routledge Studies in the History of Iran and Turkey. Taylor & Francis, 2014 — 187-bet. ISBN 978-1-317-83255-3.
- ↑ Sourdel 1978, s. 379.
- ↑ Busse 2004, s. 72.
- ↑ Bosworth, C. E. „The Political and Dynastic History of the Iranian World“, . The Cambridge History of Iran. Cambridge University Press, 1968 — 48-bet.
- ↑ Bosworth, C. E. (1970). "Dailamīs in Central Iran: The Kākūyids of Jibāl and Yazd". Iran 8 (1): 73–95 [p. 86]. doi:10.2307/4299634. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/05786967.1970.11834791.
- ↑ Bennison, Amira K. (2009) The Great Caliphs: The Golden Age of the 'Abbasid Empire. Princeton: Yale University Press, p. 47. ISBN 0300167989
Adabiyotlar
tahrir- Busse, Heribert. Chalif und Grosskönig - Die Buyiden im Irak (945-1055) (German). Würzburg: Ergon Verlag, 2004. ISBN 3-89913-005-7.
- Sourdel, D. (1978). "al-Ḳādir Bi’llāh". in van Donzel, E.. Encyclopaedia of Islam. Volume IV: Iran–Kha (2nd nashri). Leiden: E. J. Brill. 378–379 b. OCLC 758278456. http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_islam_SIM_3761.
- Bosworth, C. E. „The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217)“, . The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Saljuq and Mongol Periods. Cambridge: Cambridge University Press, 1968 — 1–202-bet. ISBN 0-521-06936-X.
- This text is adapted from William Muir's public domain, The Caliphate: Its Rise, Decline, and Fall.