Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev (tatarcha: Мөхәммәтлатиф Мөхәммәтшәриф улы Яушев; 1873-yil 8-mart – 1922-yil 7-iyul, Mukden) – rus tadbirkori va jamoat arbobi (asli tatar). Troitsklik Yaushevlar sulolasining vakili, savdogar Abdulvali Yaushev va Mullagali Yaushevlarning jiyani.

Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev
Tavalludi 8-mart 1873-yil
Vafoti 7-iyul 1922-yil(1922-07-07)
(49 yoshda)
Mukden, Xitoy Respublikasi
Otasi Muhammetsharif Axmetjanovich Yaushev
Onasi Gaynizhamal Bagautdinovna Yausheva
Qarindoshlari

Turmush oʻrtogʻi – Kamila Galiullovna Yausheva

Farzandi – Abdullajon Yaushev

Hayoti

tahrir

Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev aka-uka Yaushevlar nomi bilan mashhur boʻlgan savdogar Axmetjan Yaushevning oʻgʻillaridan biri Muhammetsharif Yaushev oilasida 1873-yil 8-martda tugʻilgan. Toshkent savdo gildiyasining ilk savdogarlaridan biri boʻlgan. Aka-uka Yaushevlarga atab Toshkentda 1926-yilda yodgorlik oʻrnatilgan[1].

Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev 1911–1913-yillarda „Uchbirlik“ musulmonlar xayriya jamiyati boshqaruvi aʼzosi etib saylangan[2]. „Najat“ bepul kutubxona-oʻqish zalining (hozirgi G.Toʻqay nomidagi Tatar va Boshqird adabiyoti Uchbirlik kutubxonasi) mudiri boʻlgan. Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev taʼlimni targʻib qilish boʻyicha Trinity jamiyati aʼzosi boʻlgan[3].

Muhammetlatif Yaushev 1914–1917-yillarda Trinity City Dumasi aʼzosi boʻlgan.

Qozonda boʻlib oʻtgan II Butunrossiya musulmonlari qurultoyida (1917-yil iyul–avgust) Tatar Muvaqqat Milliy Hukumati („Vakitly Milli Idara“) moliya boʻlimining uch aʼzosidan biri etib saylangan. Keyinchalik u 1917-yil oktyabr oyida Boshqird milliy-madaniy muxtoriyati milliy jamgʻarmasi Markaziy komissiyasi aʼzosi boʻlgan[4]. 1918-yil 11-yanvarda Ufa shahrida boʻlib oʻtgan tatar-boshqird milliy-madaniy muxtoriyati Milliy Majlisining yigʻilishida Maliya Nazarata deputatligiga qayta saylangan[3][5].

Muhammetlatif Muhammetsharifovich Yaushev 1919-yilda Xitoyga surgun qilingan va 1922-yilda Mukden shahrida vafot etgan. Uning avlodlari Amerika Qo'shma Shtatlarida yashab kelmoqda[6].

Manbalar

tahrir
  1. „Фамильное захоронение Яушевых“. www.yaushevfamily.wordpress.com. Qaraldi: 27-noyabr 2023-yil.
  2. Библиотека собрала друзей на юбилей — Регион Южный Урал, 2 декабря 2009 г.
  3. 3,0 3,1 Жилой дом (Дом Латифа Шариповича Яушева), Челябинская область, г. Троицк, ул. 30 лет ВЛКСМ, 6 — Фонд поддержки гражданских инициатив Южного Урала
  4. D. N. Denisov, A. Yu. Xabutdinov. Formirovanie i evolyutsiya musulmanskix obщin Troitska i Chelyabinska v konse XVIII – nachale XX veka – Tatarica, 17/2/2021
  5. Velikaya rossiyskaya revolyutsiya 1917 goda i musulmanskoe dvijenie – Tsentr gumanitarnix initsiativ, Institut istorii RAN, Moskva, Sankt-Peterburg, 2019 – s. 391
  6. D. N. Denisov. Ocherki po istorii musulmanskix obщin Chelyabinskogo kraya (XVIII – nachalo XX v.) – Mardjani, 2011 g.