NML Oqqushi (V1489 oqqushi) — yulduz, qizil gipergigant, Oqqush yulduz turkumida joylashgan[1]. Bu hozirda maʼlum boʻlgan eng katta yulduzlardan biri boʻlib, radiusi 1642-2775 quyosh radiusiga teng[2]. Ungacha boʻlgan masofa taxminan 1,6 kiloparseks yoki taxminan 5300 yorugʻlik yili[3] deb baholanadi.

Kuzatish tarixi tahrir

NML Oqqushi 1965-yilda Neygebauer, Martz va Leyton tomonidan kashf etilgan boʻlib, ular ikkita oʻta yorqin qizil yulduzlarni tasvirlab berishgan, ularning rangi tana harorati 1000 kelvin boʻlgan jismlar rangi sifatida tasvirlangan. NML bu yulduzni kashf etganlarning birinchi harflaridan keladi[4]. Ular kashf etgan ikkinchi yulduzga NML Tauri[5] deb nom berishgan, ammo hozir K Taurus nomi bilan tanilgan. Oʻshandan beri NML Oqqushi kichik yarim muntazam yorqinlik oʻzgarishlari tufayli V1489 Oqqush nomini oldi, lekin hali ham koʻpincha NML Oqqushi deb ataladi. Uning tarkibida 1968-yilda maser (1612 MGts) kashf etilishi maʼlum boʻlgan. Shuningdek, NML Oqqushi tarkibida suv, kremniy oksidi, uglerod oksidi, vodorod siyanidi, uglerod monosulfidi, oltingugurt oksidi, oltingugurt dioksidi, vodorod sulfidi kabi moddalar ham topilgan[6].

Tavsif tahrir

NML Oqqush radiusi 3250 K da haroratdagi quyoshdan 1642 marta va 2500 K haroratdagi quyoshdan 2775 marta kattaroqdir, agar quyosh tizimining markazida joylashgan boʻlsa, u Yupiter orbitasigacha boʻlgan butun kosmosni egallaydi[7]. Quyosh va Saturn orasidagi boʻshliqning yarmidan koʻpini yoki Saturnning butun orbitasini maksimal darajada toʻldirishi mumkin. NML Oqqushi hajmi taxminan 21,4 milliard quyosh hajmini (maksimal) tashkil qiladi. NMLOqqushning bolometrik yorqinligi Quyoshnikidan taxminan 272 000 marta, NML Oqqushning massasi esa Quyoshnikidan 50 baravar koʻpdir[8].

Yana qarang tahrir

  • Eng katta yulduzlar roʻyxati
  • Eng massiv yulduzlar roʻyxati
  • Cygnus yulduz turkumidagi yulduzlar roʻyxati

Manbalar tahrir