Niderlandiya — Singapur munosabatlari
Niderlandiya — Singapur munosabatlari Niderlandiya Qirolligi va Singapur Respublikasi oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlarni anglatadi. 1965-yil avgust oyida Singapur mustaqilligini eʼlon qilgandan soʻng, Niderlandiya Singapurni suveren davlat sifatida tan oldi va u bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi va buni amalga oshirgan birinchi Yevropa davlatlaridan biri boʻldi[1]. Niderlandiya Singapurda oʻz elchixonasini ochdi[2]. Singapur Niderlandiyada Belgiyaning Bryussel shahridagi elchixonasi orqali vakillik qiladi[3].
 | |
 Niderlandiya |
 Singapur |
Tarixi
tahrirNiderlandiya va Singapur oʻrtasidagi savdo aloqalari XIX asrda boshlangan. 1819-yilda Stamford Raffles Singapurga asos solganida, Niderlandiya norozi boʻldi[4]. Birlashgan Qirollik Niderlandiya bilan 1824-yilgi Angliya-Gollandiya shartnomasini imzoladi, bu orqali Niderlandiya Singapurda Buyuk Britaniyaning bosib olinishini tan oldi[5].
1961-yilda Singapur hukumati gollandiyalik iqtisodchi Albert Vinsemiusni 1984-yilgacha bosh iqtisodiy maslahatchi lavozimiga tayinladi. 1965-yil 9-avgustda Singapur mustaqilligini eʼlon qildi. Niderlandiya 1965-yil 7-dekabrda Singapur bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi va bu yoʻnalishdagi birinchi Yevropa davlatlaridan biri boʻldi.
2013-yilning 23-25 yanvar kunlari Niderlandiya qirolichasi Beatriks Singapurga tashrif buyurdi va Prezident Toni Tan va Bosh vazir Li Syan Lun bilan uchrashdi. Davlat ziyofatida Tan shunday dedi: „Darhaqiqat, Niderlandiya nafaqat Singapurning birinchi do‘stlaridan biri, balki eng sodiq do‘stlaridan biridir. Bugungi kunda bu do‘stlik kichik, tashqi va istiqbolli mamlakatlar sifatida umumiy manfaatlarimiz asosida mustahkamlanib, gullab-yashnamoqda“. Tashrif chog‘ida ikki suveren xalqlar o‘rtasidagi hamkorlikni kengaytirish yo‘llarini muhokama qildi. Niderlandiya Singapur va Yevropa Ittifoqi oʻrtasidagi erkin savdo kelishuvini kuchli qoʻllab-quvvatlashga vaʼda berdi.
Savdo munosabatlari
tahrirNiderlandiya 2015-yilda Singapurning Yevropa Ittifoqidagi eng muhim savdo hamkori edi[6]. 2015-yilda Singapurda 1000 dan ortiq Gollandiya kompaniyalari oʻz vakolatxonalarini ochganligi va 100 ga yaqin Singapur kompaniyalari oʻzlarining Yevropadagi operatsiyalarini Niderlandiyadagi ofislari orqali amalga oshirganligi xabar qilingan. 2009-yilda Niderlandiya Singapurdagi ikkinchi yirik sarmoyador bo‘lib, jami 50 milliard Singapur dollaridan ortiq sarmoya kiritgan. Singapurning Niderlandiyaga kiritgan sarmoyasi 3,1 milliard Singapur dollarini tashkil etgan.
2012-yilda Singapur Gollandiyaga 4,68 milliard AQSh dollari miqdorida mahsulot eksport qilgan bo‘lsa[7], Niderlandiya Singapurga 6,59 milliard AQSh dollari miqdorida mahsulot eksport qildi[8]. Singapurdan Niderlandiyaga eksport qilinadigan mahsulotlar: kimyoviy mahsulotlar, mashinalar va qayta ishlangan neftni oʻz ichiga olgan. Niderlandiya esa asosan Singapurga qayta ishlangan neft eksport qilgan.
Harbiy munosabatlar
tahrirSingapur Qurolli Kuchlari va Niderlandiya Qurolli Kuchlari harbiy tayyorgarlik kurslari, birgalikda tashriflar va kasbiy almashinuvlar tashkil etish orqali hamkorlik qiladi.
Niderlandiya Qirollik dengiz floti qoʻmondoni, vitse-admiral Yan-Villem Kelder 2007-yil 16-yanvardan 18-yanvargacha Singapurga tashrif buyurdi. Kelder Mudofaa vaziri Teo Chee Hean bilan uchrashdi va Changi harbiy-dengiz bazasini koʻzdan kechirdi[9].
Manbalar
tahrir- ↑ „The Netherlands and Singapore - Beyond 50“. Netherlands Embassy in Singapore and Brunei, Singapore (2015-yil 1-may). 2015-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-iyul.
- ↑ „Netherlands Embassy in Singapore and Brunei Singapore“. Netherlands Embassy in Singapore and Brunei Singapore. 2015-yil 25-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-iyul.
- ↑ „Mission Locator“. Ministry of Foreign Affairs, Singapore. 2018-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-iyul.
- ↑ „Founding and Early Years“. U.S. Library of Congress. Qaraldi: 2015-yil 6-sentyabr.
- ↑ „Signing of the Anglo-Dutch Treaty (Treaty of London) of 1824“. HistorySG. NATIONAL LIBRARY BOARD SINGAPORE. Qaraldi: 2015-yil 6-sentyabr.
- ↑ „Dutch relations with Singapore and Malaysia“. Attn. Study tour Mechanical Engineering (2015). 2019-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.
- ↑ Simoes. „Products that Singapore exports to The Netherlands (2012)“. The Observatory of Economic Complexity. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.
- ↑ Simoes. „Products that The Netherlands exports to Singapore (2012)“. The Observatory of Economic Complexity. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.
- ↑ „Commander of the Royal Netherlands Navy Visits Singapore“. Ministry of Defense, Singapore (2007-yil 17-yanvar). 2019-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.