Nomotetik metod (yunoncha nomotheticht- qonun chiqaruvchi sanʼat) — I . Kant taʼlimotida bilishning qonunlari va qoidalarini aniqlashda aqlning qonun chiqaruvchi faoliyati uslubi Kant izidan Vindelband tomonidan kiritilgan , Rikkert tomonidan toʻla- toʻkis bayon etilgan tabiatshunoslik ning predmeti narsalarning borligʻi sifatida kiritilgan, ular umumiy qonunlar bilan belgilangan . Tabiatshunoslik tabiat qonunlarini ochmaydi, balki aqliy faoliyatning natijasi sifatida yaratiladi . Nomotetik madaniyat haqidagi fanning individuallashtiruvchi ideografik metodini metafiziklarchalarcha qarshi quyadi . Ideografik metod tarixiy fanlarga qarama — qarshi oʻlaroq, faqat takrorlanmaydigan faktlarni tavsiflab, tabiatshunoslikni tabiat belgisi ostida tushunadi, takrorlanuvchi hodisalar, ularning amal qilish uslublari doimo bir xildir. Bu metod formal- mantiqiy teskari munosabatlar qonunida tushunchaning hajmi va mazmunini ilmiy fikrlash tartibini soddalashtirib aks ettiradi .

Adabiyotlar

tahrir

Falsafa qomusiy lugʻat . Oʻzbekiston faylasuflari Milliy jamiyati nashriyoti Toshkent — 2004 .B-306