Oʻrozboy Jumaniyozov (1924, Qoraqalpogʻiston, Beruniy tumani – 1943.12.12, bedarak yoʻqolgan) – Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi. 1942-yildan frontda. 985-oʻqchi polki (Markaziy front 60-armiyaning 226-oʻqchi diviziyasi) avtomatchisi. Jumaniyozov 1943-yil 26-sentabrda Kiyev viloyatining Vishgorod tumanidagi Tolokunskaya Rudnya qishlogʻi rayonida birinchilardan boʻlib Dnepr daryosini kechib oʻtib, jangda jasorat koʻrsatgan. 1943-yil 17-oktabrda Qahramon unvoniga sazovor boʻlgan. 1943-yil 12-dekabrdagi jangda bedarak yoʻqolgan. Beruniy shahri markaziy koʻchalaridan biri, Jumaniyozovning oʻzi oʻqigan 48-oʻrta maktab uning nomiga qoʻyilgan[1].

Oʻrozboy Jumaniyozov
Tavalludi 1924-yil
Beruniy, Qoraqalpogʻiston Respublikasi
Vafoti 1943-yil
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Xizmatdagi yillari 1942-1943
Jang/urush Ikkinchi jahon urushi
Mukofotlari

Tarjimayi holi tahrir

Oʻrozboy Jumaniyozov 1924-yilda Sarkiv (hozirgi Qoraqalpogʻiston Respublikasi Beruniy tumani) qishloq Sovetiga qarashli qishloqlardan birida oddiy dehqon oilasida tugʻilgan[2], mllati oʻzbek. U boshlangʻich maktabda taʼlim olgan, keyin kolxozda ishlagan. 1942-yil sentyabr oyida Jumaniyozov Ishchi va Dehqonlar Qizil Armiyasi safiga chaqirilib, ikkinchi jahon urushi frontiga joʻnatiladi. 1943-yil sentabrgacha Qizil Armiya askari Oʻrozboy Jumaniyozov 985-oʻqchi polki, 226-oʻqchilar diviziyasi, 24-oʻqchilar korpusi, 60-armiya, Markaziy frontda pulemyotchi boʻlgan. U Dnepr jangida koʻrsatgan jasorati bilan ajralib turadi[3].

1943-yil 25-sentabrdan 26-sentabrga oʻtar kechasi Jumaniyozov sapyorlar guruhi tarkibida Ukraina SSRning Kiyev viloyati, Vishgorod tumani, Tolokunskaya Rudnya qishlogʻi yaqinida Dneprni kesib oʻtdi va darhol jangga kirishadi. U dushmanni chalgʻitib turishi natijasida qirgʻoq chizigʻi boʻylab minalarni muvaffaqiyatli tozalashga erishildi. Qoʻshimcha kuchlar yetib kelgach, Jumanyazov chekinayotgan dushmanni taʼqib qila boshladi, shaxsan oʻzi dushman askarlari va ofitserlaridan iborat bir otryadni pulemyotdan oʻqqa tutib yoʻq qildi. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1943-yil 17-oktabrdagi farmoni bilan Qizil Armiya askari Oʻrozboy Jumaniyozov „Dneprni kesib oʻtish va oʻng qirgʻoqda plasterni saqlashda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun“ Sovet Ittifoqi Qahramoni ordeni bilan taqdirlangan. Keyinroq unga Lenin ordeni va „Oltin yulduz“ medali ham berilgan. Biroq Jumaniyozovga ularni olish nasib qilmadi, chunki 1943-yilning dekabr oyida bedarak yoʻqolganlar qatoridan joy oldi[4].

Xotirasi tahrir

Oʻrozboy Jumaniyozovga Qoraqalpogʻistonda haykal oʻrnatildi. Beruniy shahrida koʻcha va maktab uning sharafiga nomlangan.

Manbalar tahrir