Oʻzbekistonda sogʻliqni saqlash
Bu maqolada manbalar <ref></ref> teglariga olinmagan yoki umuman koʻrsatilmagan. |
Oʻzbekistonda sogʻliqni saqlash tahrir
Sovet davridan keyingi davrda O'zbekistonda sog'liqni saqlash sifati yomonlashgan. 1992-yildan 2003-yilgacha bo'lgan davrda sog'liqni saqlash xarajatlari va shifoxona yotoqlarining aholiga nisbati deyarli 50 foizga kamaygan va bu o'n yil ichida rus emigratsiyasi xodimlarning sog'liqni saqlash tizimidan mahrum bo'lgan. 2004-yilda O'zbekistonda 10 000 kishi uchun 53 ta shifoxona yotoqlari mavjud bo'lgan. Bir martali ishlatiladigan ignalar, anesteziya va antibiotiklar kabi asosiy tibbiy asboblar noyob mahsulot bo'lgan edi. Barcha fuqarolar nominal ravishda bepul tibbiy yordam olish huquqiga ega bo'lishsa-da, postsovet davrida poraxo'rlik davlat tizimining sekin va cheklangan xizmatlarini chetlab o'tishning odatiy usuli bo'lgan. 2000-larning boshida siyosat birlamchi tibbiy yordam muassasalarini yaxshilash va statsionar muassasalarning narxini kamaytirishga qaratilgan edi. 2006-yil davlat byudjetidan sog'liqni saqlash xarajatlariga 2005-yilda 10,9 foizga nisbatan 11,1 foiz ajratilgan.
Aholi salomatligi tahrir
Eng keng tarqalgan kasalliklar orasida ifloslangan ichimlik suvi bilan bog'liq bo'lganlar: ich terlama, gepatit, dizenteriya va turli xil saraton turlari mavjud. O'limning asosiy sabablari yurak-qon tomir, nafas olish va ovqat hazm qilish tizimlarining buzilishi, shuningdek, yuqumli va parazitar kasalliklardir. 2019-yilda Lancet jurnalida chop etilgan bir tadqiqotda: dunyoda yiliga 100 000 kishiga 892 o'lim holatlari to'g'ri keladi, deb ko'rsatilgan.
Inson immunitet tanqisligi virusi (OIV) bilan kasallanganligi 2002-yildan buyon sezilarli darajada oshgan, qisman hukumatning yangi hisobot siyosati tufaylidir. 2005-yilda 5600 OIV holatlari ma'lum bo'lgan, 2004-yilda esa 2000 ta yangi holatlar qayd etilgan. OIV infeksiyasi holatlarining geografik markazlari - Toshkent va Surxondaryo viloyati Afg'oniston bilan chegarada. OIV bilan bog'liq davolash va maslahat markazlari mavjud. 10 000 kishi uchun 27,4 shifokor yoki 2,74 1000 aholiga to'g'ri keladi.