O mandu — koreya taomi, chuchvaraga oʻxshash. Oʻziga xos xususiyati — xamir oʻrniga baliq filedan foydalanish: uning ishlatilishi manduga yengil va shirin taʼm beradi[1][2]. Bu taom dastlab yoz mavsumida xizmat qilgan, ammo endi odamlar uni bayramlarda yoki Buddaning tugʻilgan kuni kabi maxsus bayramlarda tayyorlash orqali zavqlanishadi. Oʻtmishda o mandu koreys saroy oshxonasining bir qismi boʻlib, yangbanlar (Koreya aristokratiyasi) orasida mashhur boʻlgan[3]. O mandu koʻpincha yozda keksa oila aʼzolarining tugʻilgan kunlari uchun xizmat qilgan[3].

Oh mandu

Barcha pishirish jarayoni odatda taxminan ikki soat davom etadi. O mandu yupqa toʻgʻralgan oq baliq filesidan (odatda, sabzavot va qoʻziqorinli mol goʻshti bilan toʻldirilgan, kraxmalga oʻralgan va bugʻlangan) oq baliq filesidan foydalanadi. Toʻldirishga tofu, sarimsoq pyuresi va maydalangan kunjut qoʻshilishi mumkin[2]. Ziravor sifatida soya sousi, shakar, toʻgʻralgan yashil piyoz, sarimsoq, tuz, qalampir va kunjut yogʻi aralashmasi ishlatiladi.

Tayyorlanishi tahrir

Avvalo, oq baliq filesi taxminan 7-8 sm (qalinligi 0,5 sm) boʻlgan ingichka boʻlaklarga boʻlinadi, tuz va maydalangan oq qalampir sepiladi, soʻngra qolgan namlik qogʻoz sochiq bilan chiqariladi[3]. Keyin maydalangan mol goʻshti pishirilgan soya sousi ziravorlarining bir qismi bilan aralashtiriladi. Shiitake qoʻziqorinlari taxminan bir soat davomida suvda namlanadi, qoʻziqorinlar kichik boʻlaklarga boʻlinadi va qolgan ziravorlar sousi bilan aralashtiriladi. Yuvilgan bodring 2 sm oʻlchamdagi boʻlaklarga boʻlinadi, qobigʻidan ajratiladi, keyin esa 0,2 sm kengligida kesiladi. 10 daqiqa davomida shoʻr suvda tuzlangan bodring va qolgan namlikni qogʻoz sochiq bilan olib tashlang. Mandu qaychi yordamida yarim oy shaklida qilingan[2].

Toʻldirish uchun maydalangan mol goʻshti 2-3 daqiqa davomida shiitake qoʻziqorinlari va shampinyon bilan birga oʻrta olovda qovuriladi. Toʻldirishni tayyorlash uchun soya novdalarini qaynatish kerak. Shundan soʻng, baliq filesi ikki tomondan kraxmal bilan ishlanadi, ustiga maydalangan mol goʻshti, qoʻziqorin, bodring va soya nihollari solinadi, oʻraladi va qaynoq suvda qaynatiladi yoki 5 daqiqa davomida bugʻlanadi[3].

Manbalar tahrir

  1. „[Korean Food Culture Series - Part 3 Special Food for Seasonal Occasions“]. Korea Tourism Organization. 16-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyun 2008-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 „eo-mandu“ (ko). Doopedia. Doosan Corporation. Qaraldi: 28-iyun 2008-yil.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 강, 인희 „eo-mandu“ (ko). Encyclopedia of Korean Culture. Academy of Korean Studies. 2018-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-may 2017-yil.