Vikipediya

Olyka qal'asi

Olyka qal’asi 1564-yildan 18-asr oxirigacha Volhyniadagi (hozirgi Ukrainada) Radzivill knyazlik oilasining asosiy qarorgohi boʻlgan. Qal’aning asoschisi shahzoda Mikolaj „qora“ Radzivil (1515-1565) edi, u Olykani kenja oʻgʻli Stanislavga bergan[1].

Olikadagi Radziwill mulkining qoldiqlari shoshilinch taʼmirlashni talab qiladi.

Olyka qal’asi Kresydagi burchak qal’alari boʻlgan birinchi kvadrat qal’a. Sakkiz yil davomida deyarli uzluksiz qurilish ishlari olib borildi. Qal’a, ehtimol, 365 xonadan iborat Ukrainadagi eng katta aristokratlar qarorgohidir[2].

Olykadagi Radzivil qal’asi Jozef Ignacy Krashevski tomonidan

Napoleonning Rossiyaga bostirib kirishi paytida qal’aga rus harbiy gospitali koʻchib oʻtdi va 1837-yilgacha undan shifoxona sifatida foydalanildi[3]. 1840-yilgi hujjat qal’ani ijaraga olinmaganligini koʻrsatadi. 1883-yilda qayta tiklash loyihasi boshlandi, ammo u Birinchi jahon urushidan keyin yakunlandi.

Olyka qal’asi balandligi teng boʻlmagan toʻrtta turar-joy binolaridan iborat boʻlib. xandaq bilan oʻralgan[4]. Asl qal’aning minoralari yerga qulab tushdi, ammo qal’alar tarmogʻi hali ham joyida. Uch qavatli asosiy saroy, garchi dastlab 16-asrda qurilgan boʻlsa-da, aslida 17-18-asrlarda amalga oshirilgan taʼmirlash ishlari natijasidir[4].

Qal’a majmuasining boshqa binolari orasida ikki qavatli soat minorasi va Il Gesuning mukammal nusxasi boʻlgan Muqaddas Uch Birlikning Kollegial cherkovi (1635-1640) bor.

Ikkinchi jahon urushi paytida, Radziwill qal’asi Holokostda Olyka yahudiylarining natsistlar tomonidan taʼqib qilingan joyi edi. 1941-yil avgustdagi Eynsatzgruppen harakati doirasida Olyka qal’asida va uning yaqinida 720 yahudiy oʻldirildi[5][6][7]. 1942-yil iyul oyida qal’ada yana bir necha yuz yahudiy oʻldirildi[8]. Olyka tashqarisidagi yodgorliklar Olyka gettosida va uning atrofida, Radziwill qal’asi, Olyka qal’asi va uning atrofidagi hududlarda 4000 dan ortiq yahudiy oʻldirilgan[9][10]. Isroilning Xolon qabristonida, shuningdek, Olyka va uning atrofida oʻldirilgan yahudiylarga yodgorlik oʻrnatilgan[11].

Ruhiy kasalliklar shifoxonasi, Volinning 2-sonli kasalxonasi hozir Olyka qal’asi oʻrnida joylashgan[2][3]. Qal’aning hozirda tashrif buyuruvchilar uchun yopiq boʻlgan yagona qismi — bu shahzodalar va ularning xizmatkorlari uchun xona[2].

Manbalar tahrir

  1. ↑ „Architectural, Residential and Cultural Complex of the Radziwill Family at Nesvizh“. UNESCO World Heritage Centre/Government of the Republic of Belarus. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 „Olytsky castle“. Anga Travel. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Olyka“. Castles and Churches of Ukraine. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  4. ↑ 4,0 4,1 Pamyatniki gradostroitelstva i arxitekturi Ukrainskoy SSR. V 4-x tomax. Gl. redkol.: N. L. Jarikov. -K.: Budіvelnik, 1983—1986. Tom 2, s. 79-82.
  5. ↑ Dean, Martin. Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933–1945 Volume II Ghettos in German-Occupied Eastern Europe Part B. Bloomington, IN: United States Holocaust Memorial Museum/Indiana University Press, 2012 — 1435–1436 bet. ISBN 978-0253355997. 
  6. ↑ „Holocaust Encyclopedia: Invasion of the Soviet Union, June 1941“. United States Holocaust Memorial Museum. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  7. ↑ „Online Guide of Murder Sites of Jews in the Former USSR: Wolyn region (until 1939 Poland)“. The International Institute for Holocaust Research/Yad Vashem. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  8. ↑ „Radziwiłł Fortress“. Yad Vashem. Qaraldi: 2017-yil 11-iyul.
  9. ↑ „YIU Field Course in Ukraine“. Yahad-In Unum. 2019-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
  10. ↑ „Commemoration of Jewish Victims“. Yad Vashem. Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.
  11. ↑ „A stone monument in memory of the Jews of Olyka and its surroundings, who perished in the Holocaust“. Ghetto Fighters' House Archives. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Olyka_qal%27asi&oldid=4210985" dan olindi