Oyoqning oʻsgan tirnoqlari (onikokriptoz, grech. onzl- „tirnoq“ va kryasos – „yashirin“) – tirnoq burmasining lateral chetiga oʻsishi (koʻpincha oyoqning bosh barmogʻida, tashqi chetida kuzatiladi). Bu juda keng tarqalgan kasallik. Bunday holda, tirnoq yonboshi qizarib, shishib ketadi, yalligʻlanish boshlanadi, kuchli ogʻriq paydo boʻladi. Keyinchalik surunkali yalligʻlanish jarayonining rivojlanishi mumkin.

Toʻgʻri davolanmasa, kasallik qaytalanadi.

Kasallikning sabablari

tahrir
  • yassi oyoqlar ;
  • onikomikoz (tirnoqning zambrugʻli zararlanishi);
  • notoʻgʻri (tor) poyabzal[1];
  • oyoqlarning valgus deformatsiyasi ;
  • tugʻma moyillik ;
  • jarohat;

Davosi

tahrir

Oʻsib kirgan tirnoqni davolash usuli tirnoq plastinkasining oʻsish darajasi va yalligʻlanish jarayonining bosqichi bilan belgilanadi.

Konservativ davo

tahrir

Kasallikning boshida konservativ davo qoʻllanishi mumkin. Siqib qoʻymaydigan poyabzal kiyish, oyoq gigienasiga amal qilish kerak boʻladi. Siz natriy xlorid[2], kaliy permanganat eritmasi bilan dezinfektsiyali vannalardan foydalanishingiz mumkin, uni eritmaga och pushti rangga (bir nechta kristall) qoʻshishingiz mumkin, agar koʻproq boʻlsa, oyoqlar terisining kuyish holatlari kuzatilishi mumkin. Agar oʻz-oʻzini davolash natija bermasa yoki yalligʻlanish jarayoni davom etsa, unda siz ixtisoslashgan yordamga murojaat qilishingiz kerak[3].

 
Tirnoq plastinkasini toʻliq olib tashlash

Jarrohlik yoʻli bilan

tahrir
 
Tirnoq plastinkasining bir qismini kesish, Emmert plastmassasi

Oyoq tirnogʻini jarrohlik yoʻli bilan davolash mahalliy narkoz ostida ambulatoriya sharoitida amalga oshiriladi. Operatsiyani jarrohlik asboblari yordamida, tirnoq matritsasini elektr toki bilan koagulyatsiya qilish, apparatli radiochastota jarrohlik usuli, lazer, kimyoviy moddalar yordamida amalga oshirish mumkin. Ushbu operatsiyaning koʻplab turlari adabiyotda tasvirlangan. Eng keng tarqalgan – gipergranulyatsiyani olib tashlash va tirnoqning matritsasining (ildiz) bir qismini olib tashlash bilan tirnoqning lateral qismini kesish amaliyoti bajariladi. Agar bu operatsiya samarasiz boʻlsa va inson uchun xavf paydo boʻlsa, unda tirnoq plastinkasi butunlay olib tashlanadi.

 
Emmertning plastik operatsiyasidan keyin tirnoqning shakli va tuzilishini oʻzgartirish

Jarrohlik paytida behushlik

tahrir

Onikokriptoz uchun operatsiyalar paytida narkozning standart usuli Oberst-Lukashevichga koʻra mahalliy narkoz boʻlib, u barmoq nervlarini lokal anestezik (odatda lidokain yoki bupivakain) bilan blokada qilishdan iborat. Anestetik operatsiya qilingan barmoqning proksimal barmoqlarining yon tomonlariga 2 nuqtadan narkoz qilinadi. Narkoz qilingan anesteziyaning hajmi odatda 4-6 ml ni tashkil qiladi. Anesteziyaning davomiyligi, ishlatiladigan anesteziyaga qarab, 1 dan 5-6 soatgacha taʼsir qiladi.

Manbalar

tahrir
  1. Howell, Phd, Dr Daniel. The Barefoot Book. Hunter House, 2010. 
  2. „What is an Ingrown Toenail?“ (en). Foot Care Facts. 2016-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-oktyabr.
  3. {{{заглавие}}}. Архивировано 6 mart 2016 года.nm