Papravənd maqbarasi (ozarbayjoncha: Papravənd türbəsi) – Ozarbayjonning Agʻdam tumanidagi Papravənd qishlogʻida joylashgan. Maqbara XIV asrda qurilgan[1] boʻlib, oʻrta asrlar meʼmorchiligining noyob yodgorligi hisoblanadi[2]. Maqbara 1972-yil iyul oyida tozalangan, joylashgan maydoni oʻlchanib oʻrganish ishlari amalga oshirilgan[3].

1993-yilning yozidan boshlab Agʻdam tumanining maqbara joylashgan qismi tan olinmagan Togʻli Qorabogʻ respublikasi nazoratida. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining 853-rezolyutsiyasiga koʻra, Armaniston qurolli kuchlari tomonidan bosib olingan[4].

Arxitekturasi

tahrir

Maqbara tashqi koʻrinishiga koʻra toʻrtburchak shaklda, lekin ichki zal xoch shaklida qurilgan[2]. Maqbaraning tashqi oʻlchamlari 5,8x6,0 metr (19,0x19,7 fut), ichki oʻlchamlari 5x5 metr (16x16 fut). Maqbara devorlarining balandligi 1.4 metr (4 fut 7 duym), qalinligi 4 metr (1 fut 4 dyuym) boʻlib, ohaktosh bilan qoplangan[1].

Maqbaraning qurilish rejasi XVI asrga xos boʻlib, markaziy qismi gumbaz bilan qoplangan[3].

Maqbaraga asosiy fasadning ochiq ayvonidan kirish mumkin. Oʻlchamlari 9x95 metr (2 fut 11x3 fut 1 dyum) va 1x1,35 metr (3 fut 3x4 fut 5 dyuym).

Hozirgi vaqtda maqbara qisman vayron qilingan. Binoning meʼmoriy tuzilmasi, gumbazi, shuningdek, fasad devorlaridagi bezak ishlarini hisobga olgan holda, yodgorlikni XVI asrga tegishli deyish mumkin[3].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 Институт археологии (Академия наук СССР).. Археологические открытия. Наука, 1978 — 499-bet. 
  2. 2,0 2,1 Институт археологии (Академия наук СССР).. Археологические открытия. Наука, 1973. 
  3. 3,0 3,1 3,2 K. M. Mamed-zade. Stroitelnoe iskusstvo Azerbaydjana. Str. 50
  4. Rezolyutsiya SB OON № 853 ot 29 iyulya 1993 goda

Adabiyotlar

tahrir
  • Mamed-zade K. M. Papravendskiy mavzoley. – DAN Azerb. SSR, 1974 yil. – № 12. – S. 86-89.