Passiflora caerulea
Passiflora caerulea, koʻk ehtiros gullari, koʻk muhabbat guli yoki oddiy ehtiros guli, Janubiy Amerikadan kelib chiqqan gulli oʻsimlik turi. U boshqa joylarda tabiiylashtirilgan. Bu katta bargli yoki yarim doim yashil o‘simlik boʻlib, bo‘yi 10 m (33 ft)gacha oʻsadi. Uning barglari palmanikiha o‘xshaydi, xushboʻy gullari koʻk-oq rangda. Tuxumsimon apelsin mevasining uzunligi 6 cm (2 in) gacha oʻsadi, yeyish mumkin, lekin turlicha taʼmga ega[1][2], ko‘pchilik yoqimsiz taʼmga ega deb hisoblaydi[3]. Janubiy Amerikada oʻsimlik shifobaxsh xususiyatlari bilan mashhur boʻlib, u ham Toba, ham Maka xalqlari tomonidan qoʻllanadi[4].
| Passiflora caerulea | |
|---|---|
_frontal-view.jpg)
| |
| Guli | |
_-_vrucht_open_(2).jpg)
| |
| Ikkiga bo‘lingan meva | |
| Ilmiy tasniflash | |
| O‘simliklar | |
| Yuksak oʻsimliklar | |
| Gulli oʻsimliklar | |
| Ikki urugʻpallalilar | |
| Rosids | |
| Malpighiales | |
| Passifloraceae | |
| Passiflora | |
P. caerulea
| |
| Binar nomi | |
| Passiflora caerulea | |
Ismlar
tahrirBinar nomi caerulea „koʻk“ degan maʼnoni anglatadi[5].
Tavsif
tahrir.jpg)
Passiflora caerulea — barglari navbatma-navbat joylashgan, palmasi besh bo‘lakli (baʼzan uch, yetti yoki to‘qqiz bo‘lakli) va uzunligi 10 centimetr (3.9 in) bo‘ladi[6]. Har bir bargning tagida 5–10 centimetr (2.0–3.9 in) bo‘lgan novdasimon ip bor[7].
Gul murakkab, diametri taxminan 10 centimetr (3.9 in)[8], beshta gulbargi rangi oqish, koʻk yoki binafsha iplardan iborat toj bilan oʻralgan[9]. Mevasi ovalsimon toʻq sariq-sariq rezavor, uzunligi 6 centimetr (2.4 in), diametri 4 centimetr (1.6 in) diametrida, koʻplab urugʻlarni oʻz ichiga oladi[9][10].
Kultivatsiya
tahrirPassiflora caerulea devorga koʻtarilib o‘suvchi o‘simlik yoki tuproq qoplami sifatida oʻstiriladi. U invaziv boʻlib qolishi mumkin, agar yoʻq qilinmasa, novdalar doimiy ravishda paydo boʻladi. Qirollik bogʻdorchilik jamiyatining bogʻdagi xizmatlari uchun mukofotiga sazovor boʻlgan[11].
Turlari
tahrir.jpg)
Turlardan bir nechta navlar ishlab chiqarilgan:
- „Chinensis“ (gultojibarglaru och koʻk)
- „Konstans Elliott“ Buyuk Britaniyaning Exeter shahrida yaratilgan. U sof oq, xushboʻy gullarga ega; boshqa koʻplab klonlar kabi erkin gullashmaydi. Shuningdek, u Qirollik bogʻdorchilik jamiyatining Garden Merit mukofotiga sazovor boʻldi[12].
- „Pierre Pomie“, och pushti rangli
Kimyoviy tarkibiy qismlar
tahrirPassiflora incarnata bilan solishtirganda, bu oʻsimlik tarkibida MAO ingibitori harminining koʻproq miqdori mavjud[13].
Boshqa foydalanish
tahrir
Mevasi isteʼmol qilinadigan boʻlsa-da, uni xom holda isteʼmol qilish unchalik to‘g‘ri emas. Gul yoki barglardan choy tayyorlanishi mumkin; ammo barglarda tetrafillin B va epi-tetrafillin B, fermentlar tomonidan faollashtirilganda vodorod siyanidini chiqaradigan siyanogen glikozidlar topilgan[14].
Janubiy Amerikada oʻsimlik dorivor maqsadlarda qoʻllanishi bilan mashhur. U oʻsimlik choyi va parhez qoʻshimchalarida, shuningdek, marmelad, muzqaymoq, sirop va ichimliklarda qoʻllanadi[15][16].
Ehtiros guli Paragvayning milliy gulidir.
Galereya
tahrir-
Gullari -
Meva -
Passiflora caerulea guli -
'Constance Elliot' oq gulli nav -
'Pierre Pomie' pushti gulli nav -
-
P. caerulea -
P. caerulea urug‘lari
_-_vrucht.jpg)
.jpg)
Manbalar
tahrir- ↑ RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United c ZKingdom: Dorling Kindersley, 2008 — 1136-bet. ISBN 978-1405332 965.
- ↑ Popay. „Passiflora caerulea (blue passionflower)“. www.cabi.org. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ DS Seiglera, KC Spencera, WS Statlerb, EE Connb, JE Dunnb, 'Tetraphyllin B and epitetraphyillin B sulphates: Novel cyanogenic glucosides from Passiflora caerulea and P. alato-caerulea', Phytochemistry, 21/9 (1982), 2277-2285.
- ↑ Mendiondo, G.M.; García, M.T.A. (2009). "Germination of stored and scarified seeds of Passiflora caerulea L. (Passifloraceae).". Plant Biosystems 143(2): 369–376. doi:10.1080/11263500902722709. ISSN 1126-3504. Archived from the original on 2022-08-28. https://web.archive.org/web/20220828102308/https://www.cabi.org/isc/abstract/20093350304. Qaraldi: 28 August 2022.Passiflora caerulea]]
- ↑ Harrison, Lorraine. RHS Latin for gardeners. United Kingdom: Mitchell Beazley, 2012 — 224-bet. ISBN 9781845337315.
- ↑ „Passiflora caerulea: info from PIER (PIER species info)“. www.hear.org. Pacific Island Ecosystems at Risk project (PIER). 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ „Factsheet - Passiflora caerulea (Blue Passionflower)“. keys.lucidcentral.org. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ „Passiflora caerulea: info from PIER (PIER species info)“. www.hear.org. Pacific Island Ecosystems at Risk project (PIER). 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ 9,0 9,1 „Factsheet - Passiflora caerulea (Blue Passionflower)“. keys.lucidcentral.org. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ Popay. „Passiflora caerulea (blue passionflower)“. www.cabi.org. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ „RHS Plant Selector - Passiflora caerulea“. 2013-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-may.
- ↑ „RHS Plantfinder - Passiflora caerulea 'Constance Elliott'“. Qaraldi: 2018-yil 18-aprel.
- ↑ Frye, Abigail; Haustein, Catherine (2007). "Extraction, Identification, and Quantification of Harmala Alkaloids in Three Species of Passiflora". American Journal of Undergraduate Research 6 (3). doi:10.33697/ajur.2007.020.
- ↑ DS Seiglera, KC Spencera, WS Statlerb, EE Connb, JE Dunnb, 'Tetraphyllin B and epitetraphyillin B sulphates: Novel cyanogenic glucosides from Passiflora caerulea and P. alato-caerulea', Phytochemistry, 21/9 (1982), 2277-2285.
- ↑ Popay. „Passiflora caerulea (blue passionflower)“. www.cabi.org. Qaraldi: 2018-yil 14-avgust.
- ↑ Mendiondo, G.M.; García, M.T.A. (2009). "Germination of stored and scarified seeds of Passiflora caerulea L. (Passifloraceae).". Plant Biosystems 143(2): 369–376. doi:10.1080/11263500902722709. ISSN 1126-3504. Archived from the original on 2022-08-28. https://web.archive.org/web/20220828102308/https://www.cabi.org/isc/abstract/20093350304. Qaraldi: 28 August 2022.Passiflora caerulea]]