Birinchi may chinni zavodi („ Pervomaiskiy Farfor“ YoAJ) — Yaroslavl viloyatining Ribinsk tumanidagi Pesochnoye qishlogʻida joylashgan chinni ishlab chiqaruvchi korxona (yorliqlarda — „Volgadagi Pesochnoye“); posyolka turidagi zavod; 1884-yilda tashkil etilgan; hozirda Moskvaning „ IIS-Posuda“ xoldingi tarkibiga kiradi. Zavod ishi toʻxtatilgan, asbob-uskunalar sotilgan va metallolom sifatida boʻlaklangan.

Tarixi tahrir

Korxona 1884-yilda savdogar P. A. Nikitin tomonidan gʻisht zavodi sifatida tashkil etilgan. Oradan bir yil oʻtgach, unda chinni va fayans idishlarini ishlab chiqarish boshlangan va korxona „Ribinskdagi Pavel Andreevich Nikitin va K.ning chinni va fayans zavodi“ sifatida qayta nomlangan. 1886-yilda korxona „Karyakin va Raxmanov“ savdo uyiga sotilgan, 1894-yilda u sanoat rahbari, „M.C.Kuznetsov nomidagiChinni va fayans mahsulotlarini ishlab chiqarish boʻyicha shirkat“ sanoati yetakchisining shaxsiy mulkiga aylangan. 20-asr boshlariga kelib, zavod asosiy eʼtiborni chinniga qaratgancha fayans mahsulotlarini ishlab chiqarishni toʻxtatgan[1].

Inqilobdan keyin zavod hududiy asosda sobiq Maltsov zavodlari okrugi tarkibiga kiritildi[2]. Bu oʻzgarish „GMZ“ (Maltsov Davlat zavodlari) qisqartmasini oʻz ichiga olgan yorliqlarda ham aks etgan[3].

Korxonada asosan choy va qaxva toʻplamlari, dekorativ guldonlar va „Sharq mahsulotlari“ — palov uchun toʻplamlar, piyolalar, choynaklar, idish-tovoqlar ishlab chiqarilgan. Sharq assortimenti mahsulotlarning 70 foizini tashkil qilgan, shundan 13 foizi eksportga chiqarilgan. Shuningdek, bu yerda haykallar ham yasalgan. Mahsulotlarga qoʻlda gul solish usulidan foydalanilgan[4].

1936-yilda zavodda sanʼat laboratoriyasi paydo boʻldi, unda turli yillarda taniqli rassomlar: M. F. Palamarchuk, I. I. Goncharenko, D. E. Klyuvgant, V. S. Gubanov, N. G. Leontieva, N. N. Oraevskiy, L. M. Gorbunova va Y. N. Gorbunov, haykaltaroshlar V. A. Shestopalov va Y. M. Lvovlar faoliyat olib borishgan. 1960—1980-yillarda korxona turli darajadagi koʻrgazmalarda muvaffaqiyatli ishtirok etdi. Xodimlar soni 2 ming kishiga yetdi.

Zavod mahsulotlaridan iborat kolleksiyalar Ribinsk va Yaroslavl muzey-qoʻriqxonalarida saqlanadi.

2010-yil holatiga koʻra, kompaniyada 400 ga yaqin kishi ishlagan; mahsulotlarning qariyb 70 foizi Oʻzbekiston, Turkmaniston va Ozarbayjonga eksport qilingan[5].

2012-yil bahor faslida Birinchi may chinni zavodida ishlab chiqarish toʻxtatildi, 2013-yil qishda esa korxona rasman bankrot deb eʼlon qilindi.

Manbalar tahrir

  1. Фарфор XX века . Путеводитель по Рыбинскому музею-заповеднику
  2. Первомайский фарфоровый завод (Wayback Machine saytida 10-dekabr 2010-yil sanasida arxivlangan) // Золотая книга российского предпринимательства. Часть вторая. — АСМО-пресс, 1998.
  3. E. B. Sameskaya. Agitfayans: avtori i kleyma (rus.) // Antikvariat, predmeti iskusstva i kolleksionirovaniya : jurnal. — 2003. — Iyun (№ 6 (8)). — S. 36—41.
  4. Фарфор — дело тонкое . Северный край
  5. Obstanovka na predpriyatii „Pervomayskiy farfor“ stabilizirovalas[sayt ishlamaydi]. Ribinsk-40

Havolalar tahrir