Pierre de Fermat
Pierre de Fermat (17-avgust 1601, Beaumont-de-Lomagne – 12-yanvar 1665, Castres) — fransuz matematigi. 1631-yildan Tuluzada parlament maslahatchisi. Bir necha asar muallifi boʻlib, ularning koʻpchiligi Fermat vafotidan keyin ugli tomonidan "Har xil matematik asarlar" (1679) nomi bilan nashr ettirilgan. Fermat hayotligida uning ishlari maktublari va shaxsiy aloqalari orqali boshqa olimlarga maʼlum boʻlgan.
| Pierre de Fermat | |
|---|---|
| Tavalludi |
1607[1] Beaumont-de-Lomagne |
| Vafoti | 12-yanvar 1665[2] Castres |
| Fuqaroligi |
 Fransiya |
| Millati | Fransuz |
| Sohasi | Matematika, Fizika, Huquq |
| Taʼlimi |
Tuluz universiteti, |
| Mashhur ishlari | Fermaning buyuk teoremasi |
| Dini | Katolitsizm |
Fermat darajalarni differensiallashning umumiy qonunini yaratdi va uni kasrli darajalarga tatbiq etdi. Koordinatalar usulini rivojlantirib, toʻgʻri chiziq va ikkinchi tartibli chiziklar tenglamalarini berdi. Hamma ikkinchi tartibli chiziklar – konus kesimli egri chiziklar ekanligini isbotlab, analitik geometriyaga asos soldi. Ekstremumlarni topish qoidasini yaratdi. Sonlar nazariyasida ikkita mashhur teorema, yaʼni Fermaning buyuk teoremasi va Fermaning kichik teoremasi Fermat nomi bilan bogʻliq. Fermat fizikada geometrik optikaga asos soldi. Differensial hisobva integral hisobsh F.ning hissasi katta.
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |