Pissaladière

Pissaladyer (fransuzcha: pissaladière, Nitsa dialekti pissaladina, italyancha: pissalandrea, Liguriycha piscialandrea) – Liguriyadan (xususan, Genuyadan) kelib chiqqan, xamirturushli xamir asosidagi ochiq pirog. U koʻpincha pitsa bilan taqqoslanadi, hatto Genuya pitsasi deb ham ataladi. Bu taom butun geografik va etnik-madaniy Liguriyada, yaʼni Magra va Var daryolari orasida keng tarqalgan. Shuningdek, Nitsa kabi janubi-sharqiy Fransiyaga xos. Nitsa grafligi Fransiyaga qoʻshilganidan soʻng, Nitsa oshxonasi fransuz oshxonasiga qoʻshildi, shuning uchun endi koʻplab Liguriya taomlari fransuzcha „leybl“ bilan taʼminlangan.

Etimologiya

Bu soʻzning etimologiyasi lotincha piscis „baliq“ soʻzidan olingan boʻlib, u oʻz navbatida, anchousli qayla yoki pasta nomi boʻlgan pissalat soʻzidan olingan (via peis salat, qadimgi liguriya tillarida va Niçardda, Nitssa dialektida „tuzlangan baliq“). Boshqa versiyaga koʻra, Pissalandrea soʻzi italyancha Pizza allʼAndrea yoki Pizza dʼAndrea soʻzlaridan kelib chiqqan. Pirog birinchi marta taxminan XV asrning oxirida tayyorlangan, u oʻsha paytda Genuya Respublikasining yetakchi siyosatchisi boʻlgan Admiral Andrea Doria sharafiga „d’Andrea pitsasi“ deb nomlangan.

Tayyorlash

Pissaladyer uchun xamirturushli xamir (fokachcha kabi) odatda klassik Margarita pitsasiga qaraganda qalinroq boʻladi, anʼanaviy nachinka esa odatda karamelizatsiyalangan, zaytun moyida dimlangan piyoz, qora zaytun va anchousdan tashkil topgan (baʼzan anchousli pasta yoki sousning bir turi boʻlgan pissalat (pissalat yoki pissala) bilan tayyorlanadi). Piyoz qora murch, toshchoʻp, baʼzan pomidor bilan dimlanadi. Anchouslar yogʻda konservalangan holda ishlatiladi, ular yuviladi, uzunasiga kesiladi va piyoz qatlami ustiga qoʻyilib, toʻr naqshi hosil qilinadi. Anchouslarning tanalari orasiga zaytunlar joylashtiriladi.