Podaliriy (qadimgi yunoncha: Ποδαλείριος) — qadimgi yunon mifologiyasida[1] — mashhur shifokor, Asklepiy va Epionaning oʻgʻli, Gigiyeya, Maxaon va Panakeyaning ukasi[2].

Podaliriy
Jins erkak
Otasi Asklepiy
Onasi Epiona
Aka va singillari Maxaon
Turmush oʻrtogʻi Sirna

Yelenaning qalligʻi[3]. Maxaon bilan birgalikda u Fessaliyaning Trikki, Itoma va Exaliya shaharlaridan 30 ta kemada[4] Troyaga otryadlarni olib kelgan (yoki 9 ta kemani va uning ukasi 20 tani[5] olib kelgan). Podaliriy Maxaon bilan birga Troya yaqinidagi yunon armiyasida shifokor boʻlgan. U ichki kasalliklarni davolash qobiliyatiga ega edi, Eant Telamonidning ruhiy xastaligini aniqlagan[6], Filoktetni davolagan[7].

U shaharni bosib olishda troya otiga oʻtirgan askarlardan biri edi[8]. Troya devorlari ostidan qaytib kelgach, u Kariyaga ketdi va Sir shahrida joylashdi.

Boshqa bir maʼlumotga koʻra, Troya ostidan quruqlikda Kolofon orqali qaytib kelgan Podaliriy Delfiga kelib, orakuldan qaerga joylashishini soʻraydi. Kohin, osmonning ogʻgan joyi unga zarar keltirmaydi, deb javob beradi. U har tomondan togʻlar bilan oʻralgan Kariyaning Xersones yerlariga joylashadi[9]. Yoki kemada suzish chogʻida yoʻldan adashib, Kariyaning Sirna shahriga qoʻnib, u yerda joylashgan[10][11].

Podaliriy ibodatxonasi Davniada[12] joylashgan boʻlib, u yerda Kalxantning yonida uning „soxta qabri“ koʻrsatilgan[13].

Uning sharafiga Karl Linney keng tarqalgan kapalaklardan biri — yelkanli kapalaklarni podaliriy deb atadi (zamonaviy nomi Iphiclides podalirius (Linnaeus, 1758)).

Manbalar

tahrir
  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.2. S.317.
  2. Любкер Ф. Άσκλήπιός, Ἀσκλήπιος // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 166—167.
  3. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 10, 8; E VI 2; VII 18; Gigin. Mifi 81.
  4. Gomer. Iliada II 733; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E III 14.
  5. Gigin. Mifi 97.
  6. Arktin. Razrushenie Iliona, fr.4 Bernabe.
  7. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E V 8.
  8. Kvint Smirnskiy. Posle Gomera XII 344.
  9. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E VI 18.
  10. Pavsaniy. Opisanie Elladi III 26, 10.
  11. Подалирий // Реальный словарь классических древностей / авт.-сост. Ф. Любкер ; Под редакцией членов Общества классической филологии и педагогики Ф. Гельбке, Л. Георгиевского, Ф. Зелинского, В. Канского, М. Куторги и П. Никитина. — СПб., 1885.
  12. Strabon. Geografiya VI 3, 9 (str.284).
  13. Likofron. Aleksandra 1050—1066 i komm.