Polivka (shoʻrva)
Polivka — Belarus va Polsha taomlari[1], shoʻrvalarga ishora qiladi. Koʻpincha Polsha, Belarusiya va gʻarbiy Ukrainada ilgari zamonlarda tayyorlangan.
Etimologiya va tarixi
tahrir"Polivka" soʻzi „suvga“ feʼlidan kelib chiqqan boʻlib, u oʻrta asrlarda va keyinchalik sobiq Hamdoʻstlikning barcha hududlarida keng tarqalgan. Bu soʻz dasturxonga tortilgan barcha birinchi taomlar deb ataladi va faqat nemis oshpazlik anʼanalarining tarqalishi bilan („shoʻrva“ soʻzi ishlatilgan) u fonga oʻtib ketadi va asosan aholining quyi qatlamlari xalqlar orasida qoʻllanila boshlandi[2].
Slavyan xalqlarining zamonaviy oshxonasida, umuman olganda, oʻz nomini olmagan barcha birinchi taomlar (rosol, karam shoʻrva, borsh, uxa) polivka deb ataladi. Eng mashhur zamonaviy polivka: qora polivka, gramatka va sharob, kvas, goʻsht va qoʻziqorin shoʻrvasi kabi boshqa polivkalar[3].
Tashqi koʻrinish
tahrirPolivka turli xil (suyuq yoki quyuq turdagi) birinchi nav koʻrinishiga ega. Avvaliga u bir nechta masalliqalrdan iborat edi: kvas, tuz, goʻsht yoki qoʻziqorin qaynatmasi, pivo, pyure yoki qaynatilgan sabzavotlar asosiy komponent sifatida, keyin esa oshpazlar uni diversifikatsiya qilish uchun ziravorlar va boshqa masalliqlar qoʻshishni boshladilar.
Kartoshkaning tarqalishi bilan asosiy tarkibiy qism sifatida polivka boshlandi. Polivka koʻpincha podlivka bilan adashtiriladi, ammo ikkinchisi faqat qoʻshimcha lazzat beruvchi vosita (sous), polivka esa mustaqil taom sifatida isteʼmol qilinadi. Roʻza kunlarida polivka quritilgan baliq qoʻshilgan bilan tayyorlanishi mumkin[4].
Manbalar
tahrir- ↑ Poxlebkin V. V. Natsionalnie kuxni nashix narodov (Osnovnie kulinarnie napravleniya, ix istoriya i osobennosti. Retseptura). — M.: Piщevaya prom-st, 1980. — 304 s.
- ↑ Polivka // Piщa i pite krestyan-malorossov, s nekotorimi otnosyaщimisya syuda obichayami, poveryami i primetami / V. Щ. [Varvara Щelokovska] / Этнографическое обозрение, № 1-2, Kn. XL-XLI / Yanchuk N. A. (red.). — M.: T-vo Skorop. A. A. Levinson, 1899. — S. 293.Andoza:Ref-ru-dor
- ↑ Beli A. Polіoʻka // Praekt „Nasha eja“
- ↑ Fedorov, P. F. Solovki. — Krondshtadt: [Tip. „Krondshtadskogo vestnika“], 1889. — S. 266.
Adabiyotlar
tahrir- Похлебкин В. В. «Национальные кухни наших народов (Основные кулинарные направления, их история и особенности. Рецептура)». — М.: «Пищевая пром-ть», 1980. — 304 с.;
- Zygmunt Gloger «Encyklopedja staropolska ilustrowana». —Warszawa.: «P. Laskauer i W. Babicki», 1900. — I—IV tom.
Havolalar
tahrir- Похлебкин В. В. «Национальные кухни наших народов. Белорусская кухня» — М. «Центрполиграф». —1978. на сайте kuking.net (Wayback Machine saytida 2007-02-27 sanasida arxivlangan) (rus.);
- Поливка на сайте nashaniva.by(belor.);