Pushkin haykali, Permda

A. S. Pushkin yodgorligi — Permda, u shaharning Leninskiy tumanidagi Sibirskaya koʻchasidagi parkda oʻrnatildi.

Tarix

Yodgorlikning tarixi murakkab edi. Perm maʼmuriyati 1980-yil boshida Pushkin haykali ishlab chiqarishni buyurdi. U 1983-yilda shoirning haykali, shuningdek, bitta ansamblni tashkil etuvchi bronza figurali panjaralar quyilganida yaratilgan. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh V. M. Klikov va meʼmor M. I. Futlik edi. Haykaltaroshlik ansambli Moskvadan Permga samolyotda yetkazilgan, ammo negadir yodgorlikni oʻrnatish uchun byudjetda mablagʻ yoʻq edi va yodgorlik Perm Motorostroitel zavodining hovlisida qoldirilgan, u yerda axlat va chiqindilar bilan qolib ketgan. Bu yerda, Aleksandr Sergeyevich Pushkin tavalludining 185-yilligi arafasida uni V. A. Turovich topib oldi. Ammo yodgorlik oʻrnatilmadi va yana koʻp yillar davomida tashlab ketilgani.

1990-yil 15-noyabrda Pushkin ijodi muxlislari va adabiy toʻgarak aʼzolaridan Perm shahar ijroiya qoʻmitasining madaniyat boʻyicha deputatlik komissiyasiga murojaat kelib tushdi, unda shaharda yodgorlik oʻrnatish toʻgʻrisida iltimosnoma berildi. Ish N. A. Zyuzin rahbarligida amalga oshirildi. Ammo faqat 1992-yilda beton poydevor va poydevor, Pushkin ertaklari asosida bronza barelyefli dekorativ devor qurish ishlari boshlandi. Yodgorlikning tantanali ochilishi, shoirning tugʻilgan kunida 1993-yil 6-iyunda boʻlib oʻtdi. Ertasi kuni ibodat marosimi va poydevorni muqaddaslash marosimi boʻlib oʻtdi.

Yodgorlik, misdan yasalgan. Pushkin, shlyapa va yomgʻir paltosida sekin yurayotga holda tasvirlangan. Haykal baland poydevorga oʻrnatilgan, yodgorlik oʻrnatilgan platforma shimoliy tomondan yarim doira devor bilan ajratilgan. Devor ustunlari orasiga, Pushkin ertaklari sahnalarini aks ettiruvchi oltita badiiy panjara oʻrnatilgan. Bir vaqtlar panjaralar vandallar tomonidan buzilgan edi, ammo 2013-yilda shoirning bevosita avlodlari Permga kelishi munosabati bilan ular yana tiklandi.

Haykal mintaqaviy ahamiyatga ega boʻlgan, monumental sanʼat yodgorligidir. Har yili 6-iyun kuni, shoir isteʼdodining muxlislari uning atrofiga toʻplananishadi.

Havolalar

• „Памятник Пушкину А.С.“ (ru). Инфомир59. 2013-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-noyabr.

• Мария Мальцева. „6 июня 1993 в Перми был открыт памятник А.С. Пушкину“ (ru). Пермский краевой научно-производственный центр по охране памятников (объектов культурного наследия) (2011-yil 6-iyun). 2014-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-noyabr.

• „Памятник Пушкину. «Святой» доктор.“ (ru). Эхо Москвы. Пермь (2011-yil 6-iyun). 2013-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-noyabr.