Qoʻgʻirchoq terapiya -bolalar, oʻspirinlar va ularning oilalariga psixologik yordam koʻrsatish usuli[1] boʻlib, bolalar psixologlari tomonidan ishlab chiqilgan qoʻgʻirchoq teatri orqali ularning xatti-harakatlarini toʻgʻrilashga qaratilgan terapiya usuli. I.Medvedeva va L.Shishova[2]] tomonidan asos solingan. Ushbu usul bolalardagi ogʻriqli tajribalarni yoʻq qilishga, ularning ruhiy salomatligini mustahkamlashga, ijtimoiy moslashuvni yaxshilashga, oʻz-oʻzini anglashni rivojlantirishga, jamoaviy ijodiy faoliyat sharoitida nizolarni hal qilishga yordam berish uchun moʻljallangan[2]. Ushbu usulga muvofiq, bolaning sevimli feʼl-atvori va uning travmatik holati bilan bogʻliq voqea yuz qiyofalarida oʻynaydi[3].

Qoʻgʻirchoq terapiyada turli xil qoʻgʻirchoqlar qoʻllanadi: bitta personajlardan tortib teatr qoʻgʻirchoqlarining koʻp turlari vakillariga (qoʻgʻirchoqlar, tayoq qoʻgʻirchoqlari, barmoq qoʻgʻirchoqlari, mushukchalar, samolyot qoʻgʻirchoqlari, oʻsish qoʻgʻirchoqlari va boshqalar)[4].

Turli tadqiqotchilar qoʻgʻirchoq terapiyani psixoterapevtik taʼsirning turli usullari bilan bogʻlashadi: psixodrama (va. I.Medvedeva, T. L. Shishova), oʻyin terapiyasi (Tascheva A., Gridneva S.), art terapiya (Denisova G., Lebedeva L.)- yoki uni alohida turlarga ajratishadi [5].

Turlari

tahrir

[2] Qoʻgʻirchoq terapiyasining individual va guruh shakllarini ajratiladi.

Funksiyalari

tahrir

Qoʻgʻirchoq terapiyasining quyidagi funksiyalari mavjud: [2]

  • kommunikativ – jamoada bolalarning hissiy aloqasini shakllantirish;
  • dam olish – hissiy stressni yengillashtirish;
  • tarbiyaviy – hayotiy vaziyatlarning oʻyin modellarida shaxsning namoyon boʻlishini psixokorrektsiya qilish;
  • rivojlanish-aqliy jarayonlarning rivojlanishi – xotira, diqqat, idrok va boshqalar, vosita qobiliyatlari;
  • taʼlim – atrofdagi dunyo haqida maʼlumot bilan boyitish.

Manbalar

tahrir
  1. Grebenщikova L. G. Programmi gruppovoy psixologicheskoe raboti, osnovannie na izgotovlenii kukol // IGRA I IGRUShKI V ISTORII I KULTURYe, RAZVITII I OBRAZOVANII: Materiali II mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferensii 1-2 aprelya 2013 goda. S. 161—165.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Adam K. V. Kukloterapiya kak sredstvo formirovaniya sotsialnoy uverennosti u detey starshego doshkolnogo vozrasta
  3. Yakusheva G. I. Narodnaya kukla kak sovremennoe pedagogicheskoe sredstvo[sayt ishlamaydi] // Nachalnaya shkola. 2004. № 12. S. 54-56.
  4. Menshikova V. S. Razvitie poznavatelnix sposobnostey u detey rannego vozrasta sredstvami kukloterapii[sayt ishlamaydi]
  5. Ivanushkina Ye. V. Sotsialnaya adaptatsiya detey s ogranichennimi vozmojnostyami zdorovya sredstvami kukloterapii i pesochnoy terapii (Wayback Machine saytida 2016-03-09 sanasida arxivlangan). S. 41-43.

Adabiyotlar

tahrir