RFID (inglizcha: Radio Frequency IDentification, radiochastota identifikasiyasi ) - transponderlar yoki RFID teglari deb ataladigan radio signallari yordamida ma'lumotlar oʻqiladigan yoki yoziladigan ob'ektlarni avtomatik identifikatsiyalash usuli.

Wal-Mart tomonidan ishlatiladigan EPC RFID yorlig'i

Har qanday RFID tizimi oʻquvchi (oʻquvchi yoki soʻroq qiluvchi) va transponderdan (aka RFID yorligʻi, ba'zan RFID yorligʻi atamasi ham ishlatiladi) iborat.

Oʻqish diapazoni boʻyicha RFID tizimlarini quyidagilarga boʻlish mumkin:

  • yaqin identifikasiya (o'qish 20 sm gacha bo'lgan masofada amalga oshiriladi);
  • o'rta masofali identifikasiya (20 sm dan 5 m gacha);
  • uzoq masofali identifikasiya (5 m dan 300 m gacha)

Aksariyat RFID teglari ikki qismdan iborat. Birinchisi, ma'lumotni saqlash va qayta ishlash, radiochastota (RF) signalini modulyasiya qilish va demodulyasiya qilish va boshqa funktsiyalar uchun integral mikrosxema (IC). Ikkinchisi - signalni qabul qilish va uzatish uchun antenna.

RFID teglarini kundalik hayotga kiritish bilan bogʻliq bir qator qiyinchiliklar mavjud. Misol uchun, oʻquvchilari boʻlmagan iste'molchilar ishlab chiqarish va qadoqlash vaqtida mahsulotga yopishtirilgan teglarni har doim ham aniqlay olmaydi va qutula olmaydi. Garchi bunday teglar odatda xarid paytida yoʻq qilinsa-da, ularning mavjudligining oʻzi inson huquqlari [1] va diniy [2] tashkilotlarda xavotir uygʻotadi.

RFID teglari tarixi

tahrir
 
RFID yorlig'i pullik yo'llarda avtomatik pul yig'ish uchun ishlatiladi

RFID teglarining tasnifi

tahrir
  • Ishlash chastotasi bo'yicha
  • Quvvat manbai bo'yicha
  • Xotira turi bo'yicha
  • Bajarilishi bilan [3]

Quvvat manbai turiga koʻra, RFID teglari [4] ga boʻlinadi:

  • Passiv
  • Faol
  • yarim passiv
 
RFID antenna

Passiv RFID teglari oʻrnatilgan energiya manbasiga ega emas [4]. Oʻquvchining elektromagnit signali orqali antennada induktsiya qilingan elektr toki tegdagi silikon CMOS chipini ishlatish va javob signalini uzatish uchun etarli quvvatni ta'minlaydi.

 
Sankt-Peterburg davlat universiteti kutubxonasida kitob kreditlash stantsiyasi

Hozirgi vaqtda RFID texnologiyalari inson faoliyatining turli sohalarida qoʻllanadi:

  • sanoat ;
  • transport va ombor logistikasi, savdo maydonchalarida o'g'irlikning oldini olish;
  • kirishni boshqarish va boshqarish tizimlari ;
  • tibbiyot - bemorlarning ahvolini kuzatish, shifoxona binosining harakatini kuzatish;
  • kutubxonalar - avtomatik kredit stansiyalari, tezkor inventarizatsiya;
  • pasportlar ;
  • transport to'lovlari ;
  • masofadan boshqarish ;
  • hayvonlarni identifikatsiya qilish ;
  • qishloq xo'jaligi ;
  • inson implantlari ;
  • bagajni boshqarish tizimlari ;
  • real vaqtda ob'ektni lokalizatsiya qilish tizimlari
  • avtomobil immobilizatorlari
  1. „Раздел сайта, посвящённый RFID“ (en). EFF. 2011-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-oktyabr.
  2. „Пересказ содержания Обращения Священного Синода Русской Православной Церкви к органам власти стран Содружества Независимых Государств и Балтии от 6 октября 2005 года“ (ru). Официальный сайт Московской Патриархии (2005-yil 17-oktyabr). 2013-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-oktyabr.
  3. Финкенцеллер 2008.
  4. 4,0 4,1 Лахири 2007.