Renault Group — 1899-yilda tashkil etilgan fransuz avtomobil korporatsiyasi. Kompaniyaning bosh qarorgohi Parij yaqinidagi Bulon-Bilyankur shahrida joylashgan. Renault-Nissan-Mitsubishi alyansining bir qismi.

Renault Group
Turi Avtomobil korporatsiyasi
Xizmatlari Avtomobilsozlik
Egasi Renault-Nissan-Mitsubishi alyansi
Qachon asos solingan 1898-yil
Joylashuvi  Fransiya Bulon-Bilankur
Asoschi(lari) Lui , Marsel va Fernand Renault
Prezidenti Jan-Dominik Senard
Mahsulot(lar)i Avtomobillar, dvigatellar
Aylanma daromadi 41,055 milliard yevro (2014-yil)
Kapitallashtirish 35,3 milliard yevro (2019-yil)
Sof foydasi 1,998 milliard yevro (2014-yil)
Ishchilar soni 200 mingdan ortiq (2014-yil)
Vebsayti http://www.renault.fr

Tarix tahrir

Renault korporatsiyasi 1898-yil 25-fevralda Société Renault Frères nomi bilan Lui Renault va uning ukalari Marsel va Fernand tomonidan tashkil etilgan[1][2]. Lui yorqin va shijoatli yosh muhandis edi, u otasining toʻqimachilik firmasida ishlayotgan paytda biznes koʻnikmalarini oshirgan akalari bilan hamkorlik qilishdan oldin bir nechta prototiplarni ishlab chiqqan va qurgan. Lui dizayn va ishlab chiqarish uchun mas'ul boʻlganida, Marsel va Fernand biznesni boshqargan[3].

 
Renault Florida , 1958-yil

Renaultning birinchi avtomobili Renault Voiturette 1CV 1898-yil 24-dekabrda sinovdan oʻtkazilgandan soʻng Lui otasining doʻstiga sotilgan[4][5].

1903-yilda Renault oʻz dvigatellarini ishlab chiqarishni boshladi, bundan oldin u ularni De Dion-Boutondan sotib olgan. Birinchi yirik savdo 1905-yilda Société des Automobiles de Place taksilar parkini yaratish uchun Renault AG1 avtomobillarini sotib olganida sodir boʻldi. Keyinchalik bu mashinalar Birinchi jahon urushi paytida fransuz harbiylari tomonidan qoʻshinlarni tashishda foydalanilgan va ularga “Taxi de la Marne” laqabini bergan. 1907-yilga kelib, London va Parij taksilarining muhim qismi Renault tomonidan ishlab chiqarilgan. Renault, shuningdek, 1907—1908-yillarda Nyu-Yorkda eng koʻp sotilgan xorijiy brend edi. 1908-yilda kompaniya 3575 ta avtomobil ishlab chiqardi va mamlakatdagi eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchisiga aylandi[6].

Xronologiya tahrir

  • 1898-yil - Aka-uka Lui, Marsel va Fernand Renault Société Renault Frèresga asos soladilar. 24-dekabr kuni kompaniya oʻzining birinchi avtomobili - Renault Voiturette 1CV ni, dunyodagi birinchi toʻgʻridan-toʻgʻri yuqori uzatmali uzatma qutisini taqdim etdi.
  • 1899-yil - Société Renault Frères dunyodagi birinchi klassik avtomobilni toʻgʻridan-toʻgʻri orqa gʻildiraklarga (bortda zanjirlarsiz) olib chiqdi.
  • 1902-yil - Louis Renault shamollatuvchi kompressor uchun patent olish uchun ariza topshirdi (keyinchalik u turbokompressor sifatida tanildi).
  • 1903-yil - Marsel Renault avtohalokatda vafot etdi.
  • 1905-yil - Louis Renault dunyodagi birinchi siqilgan havo starterini yaratdi.
  • 1908-yil - Fernand Renault kompaniyadagi oʻz ulushini Luiga sotdi.
  • 1917-yil - Louis Renault dunyodagi birinchi klassik tank - Renault FT ni yaratdi.
  • 1922-yil - Renault 40CVda dunyodagi birinchi tormoz kuchaytirgichi qoʻllanildi.
  • 1932-yil - Autorail VH dunyodagi birinchi dizel vagonni taqdim etdi.
  • 1935-yil - Renault Renault R35 tankini ishlab chiqarishni boshladi.
  • 1944-yil - Lui Renault Ikkinchi jahon urushi paytida natsistlar bilan hamkorlik qilganlikda ayblanib hibsga olinib, qamoqxonada vafot etdi. Uning oʻlimidan uch oy oʻtgach, Fransiya hukumati kompaniyani milliylashtirdi.
  • 1948-yil - Citroen 2CV, Fiat 600 va Volkswagen 1200 ga raqobatchi boʻlgan Renault 4CV orqa dvigatelli subkompakt sedani sotuvga chiqdi.
  • 1965-yil - Renault dunyodagi birinchi xetchbek Renault 16 ni ishlab chiqarishni boshladi.
  • 1979-yil - Amerika avtomobil bozoriga kirish uchun Renault American Motors (AMC) ning 22,5% ulushini sotib oldi.
  • 1983-yil - AQShda litsenziyalangan Renault Alliance modeli (Renault 9) ishlab chiqarila boshlandi.
  • 1985-yil Renault Espace sotuvga chiqarildi, Yevropadagi birinchi mikroavtobus.
  • 1987-yil - Renault AMCdagi ulushini Chryslerga sotdi.
  • 1990-yil - Renault Clio 1991-yil va 2006-yilda Yevropada yilning eng yaxshi avtomobili nomiga sazovor boʻldi.
  • 1996-yil - kompaniya yana xususiylashtirildi va endi „Renault SA“ deb nomlanadi.
  • 1999-yil - Renault Ruminiyaning Dacia kompaniyasining 99% aktsiyalarini sotib oldi, shuningdek, Nissanning 36,8% ni uning 15% aktsiyalari evaziga sotib oldi. Renault vitse-prezidenti Karlos Gon Nissan kompaniyasiga oʻtdi, buning natijasida bankrotlik yoqasida turgan yapon kompaniyasi ogʻir inqirozdan chiqarildi.
  • 2001-yil - Renault oʻzining yuk mashinalari boʻlinmasini („Renault Véhicules Industriels“) Volvoga sotdi.
  • 2002-yil - Benetton Renault Formula 1 jamoasi rasman Renault F1 nomini oldi. 2005—2006-yillarda bu jamoa individual tasnifda ham, konstruktorlar chempionatida ham chempionlikni qoʻlga kiritdi. Renault Nissan kompaniyasidagi ulushini oshiradi.
  • 2005-yil - Karlos Gon kompaniya prezidenti boʻldi.
  • 2008-yil - Renault „AvtoVAZ“ OAJning blokirovka qiluvchi ulushini sotib oldi (25%).
  • 2011-yil - Renault elektromobillar qatorini ishga tushirdi: Fluence ZE, Kangoo ZE, Twizy va ZOE.
  • 2012-yil - Renault-Nissan kompaniyaning 67,13% ulushini sotib olib, AvtoVAZ ustidan nazoratni qoʻlga kiritish uchun shartnoma tuzdi[7].
  • 2015-yil - Moskvadagi Renault zavodining konveyerdan millioninchi avtomobili chiqdi.
  • 2020-yil - Renault keyingi 3 yil ichida butun dunyo boʻylab 15 000 ta ish joyini qisqartirishini eʼlon qildi, shu jumladan Fransiyada 4 600 tasi COVID-19 pandemiyasi tufayli sotuvlar pasaydi.
  • 2021-yilning 14-yanvarida Renault rahbari Luka de Meo Renault-Nissan-Mitsubishi alyansi rahbariyatiga brendni qayta qurish rejasini taqdim etadi, bu Renolution deb ataladi[8].

Logotip tahrir

Oʻz faoliyati davomida kompaniya koʻplab logotiplardan foydalangan. Renaultning eng mashhur belgisi 1925-yilda paydo boʻlgan vertikal choʻzilgan rombdir. Uning tasvirining uslubi ikki marta - 1972-yil va 1990-yillarda tubdan oʻzgardi. 2004-yildan boshlab logotip sariq fonga ega boʻldi, 2007-yilda RENAULT  yozuvi qoʻshildi[9].

2015-yilda Jeneva avtosalonida yangi Renault Espace va Renault Kadjar avtomobillarining premyerasi bilan birgalikda Renault kompaniyaning yangi korporativ identifikatori va logotipini taqdim etdi[10]. Fon oq rangga aylandi, logotipning oʻng tomonida vertikal sariq chiziq paydo boʻldi va sariq rangning oʻzi yengilroq boʻldi. Romb yaxlitlanib, aniq yorugʻlik porladi. Logotipning pastki qismida kompaniyaning yangi shiori - „Hayotga ehtiros“ (Inglizcha  Passion for life) joylashgan. Logotipdagi yozuvlar yangi Renault Life imzo shriftida qilingan.

Keyingi logotip oʻzgarishi 2021-yil mart oyida boʻlib oʻtdi. Romb brend nomining asosi boʻlib qoldi, lekin „hajmli“ oʻrniga u „tekis“, monoxromga aylandi. Logotipning grafik dizayni oʻzgartirildi[11].

Faoliyat tahrir

 
Renault Trafic III

Renault Koreya kompaniyasining Renault Samsung Motors (80,1%), Ruminiya Dacia (99,43%) aksiyalarini nazorat qiladi va Yaponiya kompaniyasi Nissan Motor  43,4% aktsiyalariga egalik qiladi[12][13][14]. Renault va Nissan alyansi 2009-yilda avtomobil ishlab chiqarish boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egalladi[15].

Kompaniya „Renault“, " Samsung " va " Dacia " brendlari ostida avtomobillar ishlab chiqaradi. Assortimentga yengil avtomobillar va tijorat avtomobillari kiradi.

Renault, shuningdek, boshqa ishlab chiqaruvchilar uchun dvigatellar ishlab chiqarish, jumladan Mersedes Classic C uchun dizel dvigatellar ishlab chiqarish bilan shugʻullanadi[16]. Hozirda Renault avtomobillari sobiq Moskvich zavodida faol yigʻilmoqda.

2001-yildan beri yuk mashinalari boʻlimi Renault savdo belgisini saqlab qolgan holda Volvo konserniga sotildi. Avtobus boʻlinmasi Irisbus guruhiga tegishli.

 
Renault Koleos

Renaultning hozirgi tarkibi tahrir

Elektr avtomobillar tahrir

Plug-in gibrid avtomobillar tahrir

Gibrid avtomobillar tahrir

Termal avtomobillar tahrir

 
Renault Fluence

Sport avtomobillari tahrir

Kichik yuk mashinalari tahrir

 
Renault Captur kontseptsiyasi
 
Renault Quid kontseptsiyasi

Kontseptsiya liniyasi tahrir

  • Renault Z17 kontseptsiyasi
  • Renault Nepta kontseptsiyasi
  • Renault Grand Tour kontseptsiyasi
  • Renault Megane Coupé kontseptsiyasi
  • Renault Sand-up kontseptsiyasi
  • Renault Ondelions kontseptsiyasi
  • Renault Fluence ZE kontseptsiyasi
  • Renault Zoe ZE kontseptsiyasi
  • Renault Twizy ZE kontseptsiyasi
  • Renault Dezir kontseptsiyasi
  • Renault Captur kontseptsiyasi
  • Renault R-Space kontseptsiyasi
  • Renault Frendzy kontseptsiyasi
  • Renault Alpine A-110-50 kontseptsiyasi
  • Renault Initiale Parij kontseptsiyasi
  • Renault Twin-Run kontseptsiyasi
  • Renault Twizy RS F1 kontseptsiyasi
  • Renault Twin Z kontseptsiyasi
  • Renault EOLAB kontseptsiyasi
  • Renault Duster OROCH kontseptsiyasi
  • Renault Quid kontseptsiyasi
  • Renault Alpine Vision GT kontseptsiyasi
  • Renault Sport RS 0.1
  • Renault Trezor kontseptsiyasi
  • Renault RS 2027 Vision
  • Renault Symbioz kontseptsiyasi
  • Renault EZ-GO
  • Renault EZ Pro
  • Renault EZ-Ultimo
  • Renault K-ZE kontseptsiyasi
  • Renault Kiger kontseptsiyasi
  • Renault Megane eVision kontseptsiyasi
  • Renault Morphoz kontseptsiyasi
  • Renault 5 prototipi
  • Renault Scenic Vision

Ishlash koʻrsatkichlari tahrir

2014-yilda kompaniyaning savdosi 2,71 million avtomobilni tashkil etdi[17][18].

2014-yilda Renault guruhining umumiy daromadi 14,2 foizga oshib, 67,9 milliard yevroga yetdi[19].

Kompaniyaning 2016-yilda savdosi 3 million avtomobilni tashkil etdi. Renault’ning sof foydasi oʻtgan yili 21,1 foizga oʻsib, 3,419 milliard yevroga yetdi[20].

Rossiyadagi faoliyati tahrir

1917-yilgacha tahrir

Birinchi marta Renault avtomobillari Rossiyada XX asrning boshlarida paydo boʻldi: ularda imperator oilasi shahar boʻylab koʻchib oʻtdi. 1916-yilda Rossiyaning Renault aktsiyadorlik jamiyati tuzildi, uning tarkibiga Petrograd va Ribinskdagi zavodlar kiradi. Jamiyat boshqaruvi Petrogradda ingliz qirgʻogʻida, 34-da joylashgan edi. Jamiyatning asosiy mahsulotlari - avtomobillar, traktorlar, samolyotlar va dvigatellar.

Inqilobdan keyin zavodlar milliylashtirildi. SSSR siyosati oʻzining avtomobilsozlik sanoatini rivojlantirishni taʼminladi, ammo 1960-yillarda Renault Moskva bilan hamkorlikni tikladi. Rasmiy vakolatxona ochildi va 1970-yilda SSSR hukumati fransuz konserni bilan shartnoma tuzdi. avtomobilsozlik sanoatining rivojlanishi. Renault 60-70-yillarda Moskvich zavodini modernizatsiya qilish va Kama avtomobil zavodini (KAMAZ) yaratishda muhim rol oʻynadi. 1980-yilga kelib, Sovet avtomobillarining toʻrtdan bir qismi Renault texnologiyasidan foydalangan holda ishlab chiqarilgan[21].

Avtoframos tahrir

1992—1993-yillarda Renault oʻzining birinchi rus ofisini Moskvada ochdi va 1998-yil iyul oyida Moskva hukumati bilan Avtoframos qoʻshma korxonasini tashkil etish toʻgʻrisida shartnoma imzolandi. Bu nom „avto“, " Fransiya " va " Moskva " soʻzlaridan tuzilgan. Bir yil oʻtgach, AZLK zavodi (AZ - Moskvich) bazasida Renault Megane va Renault 19 avtomobillarini, keyin esa Clio Symbolni ishlab chiqaradigan toʻliq boʻlmagan yigʻish sexi ochildi. 2003-yilda Renault Logan ishlab chiqaradigan toʻliq siklli zavod qurilishi boshlandi. 2005-yil aprel oyida yakunlangan. 2006-yilda allaqachon Logan Rossiyada eng koʻp sotilgan xorijiy avtomobilga aylandi. Renault kompaniyasining Avtoframos OAJ kapitalidagi ulushi asta-sekin oʻsib bordi, 2012-yil noyabrgacha u 100% ga yetdi. 2014-yil iyul oyida rus kompaniyasi oʻz nomini kompaniyaning shonli tarixi bilan bevosita bogʻlab, oʻz nomini „Renault Russia“ YoAJga oʻzgartirdi. 2010-yil 1-martda Avtoframos korxonasining ishlab chiqarish quvvati ikki baravar oshirildi (yiliga 160 ming avtomobilgacha), shu bilan birga allaqachon oʻzlashtirilgan Renaultning modernizatsiyalangan platformasida yaratilgan Renault Sandero B sinfidagi xetchbek ishlab chiqarildi. Moskvada xetchbeklarning sinov yigʻilishi 2009-yil dekabr oyida boshlangan, birinchi tijorat avtomobillari 2010-yil bahorida rus dilerlarida paydo boʻlgan.

2011-yildan beri Avtoframos Renault Duster ixcham krossoverini yigʻish bilan shugʻullanadi[22].

2008-yilda Rossiyada Renault avtomobillarining sotuvi 108,1 mingta avtomobilni, shu jumladan 74,3 mingtasini Logan tashkil etdi[23].

Renault va AVTOVAZ tahrir

2008-yil fevral oyida Renault blokirovkani (25%), 2014-yil iyun oyida esa AvtoVAZ OAJning nazorat paketini (50%) sotib oldi[24]. Renault Rossiya avtomobil ishlab chiqaruvchisini isloh qilishda yordam berishi kutilmoqda. Renault kompaniyasining Rossiyadagi bosh direktori Kristian Estevning soʻzlariga koʻra, AvtoVAZ yagona B0 platformasi (Logan platformasi) asosida Renault, Nissan va LADA rusumli avtomobillarni ishlab chiqarishni, shuningdek, uning byudjetli avtomobillarini ishlab chiqarishni tashkil etishni rejalashtirmoqda. 2010-yil avgust oyida loyiha LADA Granta va LADA Largus savdo nomini oldi[25].

Motorsport tahrir

Renault 20-asrning boshlarida Marsel Renaultning poygaga qiziqishlari ortidan avtosportda ishtirok etdi va yillar davomida Gordini va Alpine kabi sportga aloqalari boʻlgan kompaniyalarni sotib oldi.

70-yillarda Renault Renault Sport deb nomlangan maxsus avtosport boʻlinmasini yaratdi va 1978-yilda Renault Alpine A442 bilan Le Mansning 24 soati gʻolibi boʻldi. Renault soʻnggi bir necha oʻn yilliklarda ham rallida, ham Formula 1 da muvaffaqiyatga erishdi. Renault Formula 1da dvigatel ishlab chiqaruvchisi sifatida oʻn ikki marta F1 chempionligiga ega. Kompaniya, shuningdek, Formula Renault va Formula Renault 3.5 kabi bir turdagi bir oʻrindiqli turli seriyalarni ishlab chiqardi. Bu ikki poyga seriyasi minglab haydovchilar, jumladan, Formula 1 chempionlari Fernando Alonso, Sebastyan Fettel, Kimi Raykkönen  va Lyuis Xemilton hamda IndyCar chempioni Uill Pauerning karerasidagi qadam boʻldi[26][27][28].

 
Fernando Alonso 2005-yilda Indianapolisda Renault F1 uchun haydagan, o'sha yili Renault jamoasi ikkita Formula 1 chempionatlarida g'alaba qozongan.

Formula 1 tahrir

Renault Silverstounda oʻzining birinchi avtomobili Renault RS01 ni debyut qilganida Formula 1 ga turbo dvigatelni taqdim etdi.

Renault 2000  Benetton Formula jamoasini 2001-yilgi mavsum uchun yaratilgan va 2002-yilda uni Renault F1 deb oʻzgartirdi. 2005—2006-yillarda jamoa konstruktorlar va haydovchilar unvonlarini qoʻlga kiritdi.

Renault 2016-yilgi mavsum uchun Enstone jamoasini sotib oldi va uni Renaultga rebrending qildi.  2021-yilda jamoa Alp togʻlari F1 jamoasi deb oʻzgartirildi[29][30].

Miting tahrir

Marsel Renault 1902-yilgi Parij-Vena rallisida gʻolib chiqdi, ammo 1903-yilgi Parij-Madrid rallisida qatnashayotganda halokatga uchradi.

1950—1960-yillarda Renault 4CV, R8 yoki Dauphine kabi baʼzi hollarda orqa gʻildirakli bir nechta kichik avtomobillarni ishlab chiqardi. Ushbu mashinalar oʻsha davrning mitingiga yaxshi moslashgan va tyuner Amedee Gordini bilan hamkorlik qilgan[31].  1950-yillarda Renault Dauphine bir nechta xalqaro mitinglarda, jumladan 1956-yildagi Mille Miglia va 1958-yilgi Monte-Karlo rallisida gʻolib chiqdi[32].

1973-yilda Renault A110 kabi muvaffaqiyatli ralli avtomobillarini yaratish uchun mas'ul boʻlgan bir necha yil davomida tegishli kompaniya boʻlgan Automobiles Alpine boshqaruvini oʻz qoʻliga oldi.  Yuqori darajada rivojlangan A110 Alp togʻlari-Renault vakili boʻlgan birinchi jahon ralli chempionatida gʻolib chiqdi[33].

1976-yilda Alp togʻlarining raqobat boʻlimi va Viri-Chatillondagi Gordini zavodi Renault Sportga birlashtirildi.  Renault 1994-yil oxirida jahon rallisidan chiqishdan oldin Renault 5 Turbo  bilan 1981-yilgi Monte-Karlo rallisida bir qancha gʻalabalarga erishgan boʻlsa-da, eʼtibor Formula1ga qaratildi.

Renault avtomobillari, shuningdek, kross poygalarida, eng muhimi Dakar rallisida ishtirok etadi. Aka-uka Marreau 1982-yilda Renault 20 Turbo 4x4 prototipini haydab gʻalabani qoʻlga kiritdilar.

Keyinchalik Renault Renault Megane platformasini taqdim etdi va 1999—2000-yilgi nashrlarda gʻolib chiqqan Schlesser Renault Elf guruhiga homiylik qildi.  1999-yilgi avtomobil Dakarning birinchi ikki gʻildirakli haydovchisi boʻlgan.

Renaults toʻrt marta, 1970, 1999, 2004 va 2005-yillarda Yevropa ralli chempionatida gʻolib chiqdi[34].

Manbalar tahrir

Groupe Renault (BB: /ˈrɛn/ REN-oh, AQSh: /rəˈnɔːlt, rəˈn/ rə-NAWLT, rə-NOH, fransuzcha: [ɡʁup ʁəno], ingliz tilida Renault Group nomi bilan ham tanilgan; qonuniy ravishda Renault SA) 1899-yilda tashkil etilgan fransuz koʻp millatli avtomobil ishlab chiqaruvchisi[35] Kompaniya bir qator yengil mashinalar va furgonlar ishlab chiqaradi va oʻtmishda yuk mashinalari, traktorlar, tanklar, avtobuslar/avtobuslar, samolyot va samolyot dvigatellari, avtorelsli transport vositalari ishlab chiqargan.

Internationale des Constructeurs d'Automobiles tashkiloti maʼlumotlariga koʻra, 2016-yilda Renault ishlab chiqarish hajmi boʻyicha dunyodagi toʻqqizinchi yirik avtomobil ishlab chiqaruvchisiga aylangan edi. 2017-yilga kelib, Renault-Nissan-Mitsubishi alyansi yengil avtomobillar boʻyicha dunyodagi eng yirik sotuvchiga aylandi.

Bosh qarorgohi Parij yaqinidagi Bulon-Billancourtda joylashgan Renault guruhi oʻz nomi bilan atalgan Renault markasi va shoʻba korxonalari, Alpine, Renault Sport (Gordini), Ruminiyada Dacia Automobile va Janubiy Koreyada Renault Samsung Motorsdan iborat. Renault Yaponiyaning Nissan kompaniyasida bir necha ovozga ega boʻlgan 43,4% ulushga ega va Germaniyaning Daimler AG kompaniyasida 1,55% ulushga ega boʻlgan, moliyaviy qiyinchiliklarni yengib oʻtishga yordam berish uchun 2021-yil boshida sotilgan. 2012-yildan beri Renault Daimler Mercedes A-Class va B-Class avtomobillari uchun dvigatellar ishlab chiqaradi va Mercedes-Benz Citan furgonini ishlab chiqarishda ham toʻliq ishtirok etadi. Renault shuningdek, RCI Banque (avtomobillarni moliyalashtirish), Renault Retail Group (avtomobillarni tarqatish) va Motrio (avtomobil qismlari) shoʻba korxonalariga ega. Renault kompaniyasi turli qoʻshma korxonalarga ega, jumladan, Oyak-Renault (Turkiya) va Renault Pars (Eron). Fransiya davlati Renault kompaniyasining 15% ulushiga ega.

Ilgari Renault Véhicules Industriels nomi bilan tanilgan Renault Trucks 2001-yildan beri Volvo tarkibida hisoblanadi. 2008-yilda Renault Agriculture 100% nemis qishloq xooʻjaligi uskunalari ishlab chiqaruvchisi CLAASga tegishli boʻlgan Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi natijasida Renaultning AvtoVAZdagi ulushi Rossiya hukumatiga oʻtkazilmoqda.

2011-yildan boshlab 3-4 yil davomida sakkizta elektromobilda Renault

va Nissan birgalikda 4 evro sarmoya kiritdilar  (5,16 AQSh dollari) millilda

Renault elektr dasturi ishga tushirilgandan beri guruh 2019-yil dekabrigacha butun dunyo boʻylab 273 000 dan ortiq elektromobil sotdi[36]


Renault avtomobil sporti, xususan, ralli, Formula 1 va Formula Edagi oʻrni bilan mashhur. Uning avtomobil tanasi uchun matematik egri modellashtirish boʻyicha dastlabki ishi kompyuter grafikasi tarixida muhim ahamiyatga ega.

  1. https://ru.wikipedia.org/wiki/Renault#cite_note-LAE-5
  2. Qadimgi klassik avtomobillar, 1885–1940
  3. „Renault uyining qisqacha tarixi“
  4. Renault g'olibi Obolon[sayt ishlamaydi]
  5. Xeydi Klum va Seal Ajralish haqidagi haqiqat[sayt ishlamaydi]
  6. Garvard universiteti nashriyoti
  7. Nissan 750 million dollarga AvtoVAZ boshqaruvini oladi, 8–may 2012–yilda asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 8–may 2012–yil{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  8. Wayback Machine
  9. „Renault logotipi“. 2013-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyun.
  10. Wayback, 8–avgust 2016–yilda asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 8–avgust 2016–yil{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  11. Renault yangi logotipga ega
  12. Dacia, Ruminiya iqtisodiyotining asosiy o'yinchisi
  13. „Renault-Nissan Alyansining Tuzilishi“. 8-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2022-yil.
  14. „AB Volvo-ning eng yirik aktsiyadorlari, 2010-yil 30-iyun, 2010“. 17-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2022-yil.
  15. 2009-yilgi ishlab chiqarishning jahon reytingi
  16. Renault va Mercedes vivent le grand amour
  17. Renault guruhining shaxsiy raqamlari
  18. renault 4000 yevrolik krossoverni taqdim etdi
  19. AvtoVAZ 2012-yilda Renault-ga 186 million yevro foyda keltirdi
  20. Renault: yil uchun rekord ko'rsatkichlar
  21. http://history.jes.su/s207987840001736-8-1
  22. Renault Duster: rus hitlariga belgilovchi
  23. Gleb Stolyarov. Renault
  24. AVTOVAZ Renault-Nissan boshqaruviga o'tdi
  25. "Men Putinga bizda naqd pul yoʻqligini aytdim" - Kristian
  26. "Renault UK Motorsport-ga 40 yil"
  27. "Formula Renault UK Celebrates Anniversary with Back-To-Back World Champions"
  28. "2005 Formula Renault 3.5 World Series"
  29. „"Renault launches comprehensive Motorsport programme"“. 2016-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyun.
  30. "First points for Renault team after F1 return"
  31. „"Renault ishlab chiqaruvchisi profili va ralli tarixi"“. 22-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2022-yil.
  32. 'Autocar', 2007-yil 28-noyabr"
  33. „"Renault ishlab chiqaruvchisi profili va ralli tarixi"“. 22-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2022-yil.
  34. "Renault va Renault Alpine Yevropa ralli chempionatidagi g'alabalari"
  35. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named LAE
  36. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Renault2019