Rogachev shahri (belaruscha: Рагачо́ў) — Belorussiyaning Gomel viloyatidagi shahar, Dnepr va Drut daryolarining qoʻshilishida. Rogachev viloyatining maʼmuriy markazi. Rogachev temir yoʻl stantsiyasi Mogilev — Jlobin yoʻnalishida. Aholisi 34809 (2018).

Ismning kelib chiqishining bir nechta versiyalari mavjud. Ulardan biri bu nomning kelib chiqishi haqidagi nazariya qadimgi Litvaning „Rogas“ soʻzidan — qurbongoh, ziyoratgoh, muqaddas joy. Oʻsha kunlarda, Rogachevdan unchalik uzoq boʻlmagan joyda, Yaxshi (Muqaddas) koʻl yaqinida butparastlar ibodatxonasi ham bor edi. Rogachev nasroniylikning kiritilishiga uzoq vaqt qarshilik koʻrsatganligi haqida afsonalar mavjud[1]. Shunga oʻxshash nazariya, bu nom qadimgi slavyan „Shox“ soʻzidan kelib chiqqanligini aytadi, bu maʼnoni anglatadi oʻrmon yoʻllari, maʼbadlar joylashgan balandliklar[2]. Yana bir nazariyaga koʻra, bu nom shox atamasidan kelib chiqqan — „kap“, „tupurish“, „daryo qoʻshilishi“, „oʻq“, „burchak“ bu shaharning Dnepr va Drut oʻrtasidagi oʻqda joylashganligi bilan bogʻliq[3]. Bu ism qadimgi slavyan tillarida tez-tez uchraydigan Rogach nomidan kelib chiqqan boʻlishi mumkin. „Shaharni oʻrab turgan murogʻ tekisligidagi oʻtloq“ varianti ham mavjud. Dastlab Murogachev boʻlgan.

Tarixi

tahrir

Birinchi odamlar 14 ming yil oldin Rogachev viloyati egallagan hududda paydo boʻlgan. Bu Lingbi arxeologik madaniyatining qabilalari. Mezolit va neolit davrida odamlar hududning katta qismini oʻzlashtirgan: bu davrning yigirma beshdan ortiq aholi punktlari, shu jumladan shaharda beshtasi topilgan. Bronza davrida, Rogachev viloyatining Dnepr viloyatida, barcha maʼlumotlarga koʻra, Oʻrta Dnepr arxeologik madaniyatining baʼzi yirik qabilalarining maʼmuriy yoki diniy markazi boʻlgan — Belarusiyaning hech bir joyida Rogachev viloyatida boʻlgani kabi bunchalik koʻp bronza davri ob’ektlari mavjud emas. Ushbu ob’ektlar 3,5 dan 4 ming yilgacha boʻlgan va 1993-yildan beri Belarus arxeologlari tomonidan arxiologik qazishmalar jadal olib borilmoqda; Arxeologik Milliy Park hududini yaratish rejalashtirilgan.

Hozirgi kunda

tahrir

2010-yil 19-aprelda shahar „Ulugʻ Vatan urushi davridagi jasorat va matonat uchun“ vimponi bilan taqdirlandi. 2014-yildan beri, oʻn yillik tanaffusdan soʻng, shaharda Dnepr Rogachev futbol jamoasi qayta tiklandi, u 2016-yilgacha Belorussiya Ikkinchi Futbol Ligasida oʻynadi. Oʻyinlar shahardagi 7000 tomoshabinga moʻljallangan „DYuSSh-1“ stadionida oʻtkazilishi rejalashtirilgan.

Qishloq xoʻjaligi

tahrir

Rogachevskiy tumani — qishloq xoʻjaligi mahsulotlarining asosiy ishlab chiqaruvchisi. Viloyat umumiy ishlab chiqarish hajmida uning ulushi 7,8 foizni tashkil etadi. Tuman agrosanoat majmuasi tarkibiga sut, goʻsht, boshoqli don, kartoshka, kolza, sabzavot yetishtirish va choʻchqachilik mahsulotlarini qisman qayta ishlashga ixtisoslashgan 17 ta qishloq xoʻjaligi korxonasi, 22 ta fermer xoʻjaligi, 4 ta qishloq xoʻjaligiga xizmat koʻrsatuvchi tashkilot kiradi.

Tuman agrosanoat majmuasining yerdan foydalanishida 30,3 ball bilan 101 ming gektar qishloq xoʻjaligi yerlari mavjud boʻlsa, shundan 60 ming gektar 33,1 ball bilan ekin maydonlaridir. Bunday yer salohiyatining mavjudligi tuman xoʻjaliklarini chorvachilik tarmogʻini yem-xashak bilan toʻliq taʼminlash imkonini bermoqda.

Transporti

tahrir
pravoslav
  • Aleksandr Nevskiy cherkovi; katolik
  • Avliyo Entoni Rim-katolik cherkovi; protestant
  • Yangi Apostol cherkovi
  • Evangelist xristianlar cherkovi „Inoyat“
  • Evangelist Baptistlar cherkovi

Havolalar

tahrir
  1. „История Рогачёва“. Рогачёвский Районный исполнительный комитет. 16-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-dekabr 2019-yil.
  2. Татаринов Ю.. Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Гомельщина. Мн.: Смэлток, 2010. 
  3. Мурзаев Э. М.. Словарь народных географических терминов. М.: Мысль, 1984 — 482—483-bet. 
  4. „Железнодорожная Станция Рогачёв.“. 22-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-mart 2022-yil.
  5. „Станция Рогачёв.“. 10-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-mart 2022-yil.