Santo Spirito cherkovining xochga mixlanishi

Santo Spirito cherkovining xochga mixlanishi (ital. Crocifisso di Santo Spirito) — 1492-yilda Mikelanjelo tomonidan yaratilgan yogʻoch xoch[1]. Bu xoch Florensiyadagi Santo Spirito cherkovining qurbongohi uchun oʻyib yasalgan[2].

Bu turdagi  yana boshqa xochga mixlangan koʻrinishdagi asarlar ham mavjud boʻlib, ularning muallifi ham Mikelanjelom Bularga misol qilib Gallinoning xochga mixlanishi va Montserratning xochga mixlanish kabi asarlarini olish mumkin

Yaratilish tarixi

tahrir

Lorenzo Medichi vafotidan soʻng, ilgari Medichi saroyida yashagan Mikelanjelo uyiga qaytdi. Aynan oʻsha paytda u Santa Maria del Santo Spirito (italyancha: Santa Maria del Santo Spirito) monastiridagi kasalxonada anatomik tadqiqotlarga asos solgan edi. Vasari bu haqda shunday yozadi: „Florensiyadagi Santo Spirito cherkovi uchun u yogʻochdan xochga mix yasadi, u hozir asosiy qurbongohning yarim doirasi ustida turibdi. U oʻsha xonadan  foydalanishga ruxsat berganliklari uchun shu tarzda minnatdorchilik bildirmoqchi edi. Chunki u xonada Mikelanjelo tez-tez oʻlik jasadlarni yorib, anatomiyani oʻrgangan va shu narsa uning  rasm chizishdagi  mukammallikka erishishiga asos boʻlgan. Va keyinchalik bunga erishgan ham“[3]. Ushbu dastlabki ish (Mikelanjelo oʻsha paytda oʻn etti yoshda edi) 1962-yilda  topilgunigaqadar yoʻqolgan deb hisoblangan. Shundan soʻng, xochga mixlanishning haqiqiyligi haqida tortishuvlar boshlandi va bu tortishuvlar  2001-yilda tadqiqotchilar bu Mikelanjeloning ishi degan xulosaga kelishganidan keyin yakuniga yetgan[4].

Bir muncha vaqt xochga mixlangan  Buonarroti uyida, hozir Santo Spirito cherkovida saqlanib kelinmoqda.

Tavsifi

tahrir
 
Mikelanjelo. Kentavr jangi (fragment)

Yuhanno Xushxabarida aytib oʻtilganidek, uning kiyimlarini odamlarga ehson qilishdi (Yuhanno 19:23 , 24).

Masih ustidagi lavhada soʻzlar yozilgan: Nosiralik Iso, Yahudiylarning Podshohi (Yuhanno 19:19).

Erik Shilianoning soʻzlariga koʻra, Isoning xozrgi koʻrinishdagi yasalgan asarlariga uning dastalbki, toshdan yasalgan asaridagi  „yumshoq, silliq chiziqlari, gotika simmetriyasi, nozik goʻzalligi va sodda nisbatlarining  hech qanday aloqasi yoʻq“[5].

Bu xochga mixlanish Shults K. „Tosh va ogʻriq“ biografik romanida tilga olingan".[6]:

(...) xochga mixlanish go'zal! Odamlar faqat chiroyli xochga mixlanganlar oldida ibodat qilish kerak (...), chunki go'zallik taqvo bilan birga bo'lishi kerak, yomon tasvirlar oldida yaxshi ibodat qilish mumkin emas...

Adabiyotlar

tahrir
  • Margrit Lisner. Michelangelos Kruzifixus aus S. Spirito in Florenz, Münchner Jahrbuch der bildenden Kunst, 3. F., 15, 1964, S. 7 —36.
  • Margrit Lisner. The Crucifix from Santo Spirito and the Crucifixes of Taddeo Curradi, The Burlington Magazine, 122, [December 1980], pp. 812 —819

Manbalar

tahrir
  1. Эрпель 1990.
  2. Wallace 2010.
  3. Вазари 1970.
  4. BBC News | ARTS | Crucifix 'confirmed' as a Michelangelo
  5. Scigliano 2005.
  6. Шульц 2007.

Havolalar

tahrir

Manbalar

tahrir
  • Вазари Д.. Жизнеописания прославленных живописцев, скульпторов и архитекторов. K.: Iskusstvo, 1970 — 296 —429, 497 —507-bet.  (Ukraincha)
  • Микеланджело. Поэзия. Письма. Суждения современников / сост. В. Н. Гращенков. М.: Искусство, 1983. 
  • Эрпель Фриц.. Микеланджело / Пер. с нем. Сергея Данильченко. Берлин: Хеншель, 1990. ISBN 3-362-00044-4. 
  • Шульц К.. Камень и боль: роман. М.: Эксмо, 2007. ISBN 5-699-20485-7. 
  • Eric Scigliano.. Michelangelo's Mountain: The Quest For Perfection In The Marble Quarries Of Carrara. Simon and Schuster, 2005.  (ingl.)
  • John Addington Symonds.. The Life of Michelangelo Buonarroti, 1893.  (Wayback Machine saytida 2014-07-18 sanasida arxivlangan) (ingl.)
  • William Wallace.. The Treasures of Michelangelo. Andre Deutsch, 2010. ISBN 978-0-233-00253-8.  (ingl.)