Shahidlar Milliy yodgorligi (bengalcha: জাতীয় স্মৃতি সৌধ) — Bangladeshda 1971-yilda Pokistondan mustaqillik uchun urushda halok boʻlgan fuqarolar sharafiga oʻrnatilgan yodgorlik. Yodgorlik Savar shahrida, poytaxt Dakkadan 35 km shimoli-gʻarbda joylashgan[1]. LoyihaSayid Maynul Husayn tomonidan ishlab chiqilgan va yodgorlik Concord Group tomonidan qurilgan[2][3].

Tarixi

tahrir

1976-yilda yodgorlik qurish rejalari eʼlon qilindi. Uchastka tanlash, yer uchastkasi ajratish va unga yoʻl qurishdan soʻng, 1978-yil iyun oyida respublika boʻylab loyihalash tanlovi oʻtkazildi. Taqdim etilgan 57 ta dizaynni koʻrib chiqqach, Sayid Maynul Husayn dizayni tanlab olindi. Asosiy inshoot, sunʼiy koʻl va boshqa inshootlar 1982-yilda qurilgan. Yodgorlik 1982-yil 16-dekabrda ochilgan.

Tavsifi

tahrir

Arxitektura uchburchak devor yoki prizmaning yetti qismidan iborat. Tashqi qismi balandligi boʻyicha eng kalta, lekin oʻlchami boʻyicha eng keng boʻlib, ichki qismlari asta-sekin tomonlar nisbatini oʻzgartiradi va eng ichki qismi shu tariqa arxitekturaning choʻqqisini tashkil qiladi[4]. Devorlarning ushbu yetti qismining har biri Bangladesh tarixidagi muhim bobni ifodalaydi, xususan: 1952-yilda bengal tili maqomi uchun kurash, 1954-yilda viloyat saylovlarida Birlashgan frontning gʻalabasi, 1956-yilda Konstitutsiya harakati, 1962-yilda Taʼlim komissiyasiga qarshi harakat, 1966-yilda „Olti nuqta“ harakati, 1969-yildagi ommaviy qoʻzgʻolon va nihoyat 1971-yildagi Mustaqillik urushining yakuniy hodisasi, natijada Bangladesh alohida mustaqil suveren davlatga aylandi[3].

Manbalar

tahrir
  1. National Martyrs' Memorial“, Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh, 2012. 
  2. „Explained: What is the significance of the places on PM Modi’s Bangladesh itinerary?“ (en). The Indian Express (2021-yil 20-mart). Qaraldi: 2021-yil 20-mart.
  3. 3,0 3,1 „The rising spirit“ (en). The Daily Star (2016-yil 13-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 20-mart.
  4. „A monument of Bangladesh and the world“ (en). The Daily Star (2016-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 20-mart.