Stafilokokk
Stafilokokk (yunoncha staphyle — shingil va kokklar) (Staphylococcus) — Micrococcaceae oilasiga mansub sharsimon bakteriyalar turkumi; Stafilokokkni R. Kox (1878-yil) va L. Pasterlar (1880-yil) birinchi boʻlib aniqlashgan. F. Rozenbax (1884-yil) bemorlarning yiringli yalligʻlangan oʻchoqlaridan Stafilokokkni ajratib olib, uning biokimyoviy xossalarini oʻrgangan. Stafilokokk yumaloq shaklda boʻlib, surtmalarda, asosan, uzum shingiliga oʻxshab koʻrinadi. Stafilokokk harakatsiz, fakultativ, anaerob, grammusbat, xivchin va spora hosil qilmaydi, patogen turlarida mikrokapsulasi bor. Stafilokokk tabiatda keng tarqalgan mikroorganizmlar boʻlib, ularning saprofit, shartlipatogen va patogen turlari mavjud. Odam terisi va shilliq qavatlarida 14 turi uchraydi.
S, asosan, havoda, suvda, odam va hayvonlarning normal mikroflorasi tarkibida, patogen turlari mikrob tashuvchi odam, hayvonlarda uchraydi va ularda kasallik qoʻzgʻatadi. Stafilokokk organizmga, asosan, teri, havotomchi, chang, alimentar yoʻllar orqali kiradi. Hozirgi Stafilokokk qoʻzgʻatadigan juda kup kasallik anikdangan. Koʻp hollarda Stafilokokk ikkilamchi infeksiyaning rivojlanishiga sabab boʻladi.
Patogen Stafilokokk tushgan sut va sut mahsulotlari, tort, muzqaymoq va boshqa oziqovqat mahsulotlari isteʼmol qilinganda zaharlanish (toksikoinfeksiya) kuzatiladi.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |