Steyr 120 Super, Steyr 125 Super, Steyr 220 (ˈʃta‿eɐ) — Avstriyaning Steyr-Daimler-Puch kompaniyasi tomonidan 1935-yildan 1941-yilgacha ishlab chiqarilgan oʻrta oʻlchamli avtomobillar seriyasi. Texnik direktor Karl Enshke (1899-1969) tomonidan ishlab chiqilgan va Drezdenda Gläser-Karosserie GmbH tomonidan qurilgan avtomobillar Streamline Zamonaviy uslubi bilan ajralib turardi. Dizayn kichikroq Steyr 100 ga juda oʻxshash edi.

Steyr 120 Super, Steyr 125 Super, Steyr 220

Steyr 120/125 Super

tahrir
 
Steyr 120 Super Convertible (1935)

Steyr 120 seriyali avtomobillar qatorli olti silindrli dvigatellar (toʻrt silindrli Steyr 100 dvigatellaridan farqli oʻlaroq) va toʻrt pogʻonali vites qutisi bilan jihozlangan. Old suspenziya koʻndalang prujinada mustaqil, orqa osma esa ikkita chorak elliptik buloqda edi. Sedan korpusi orqa menteşali eshiklar bilan jihozlangan, bu esa eshiklar orasidagi koʻndalang ustundan xalos boʻlishga imkon berdi. 1936-yilga kelib jami 1200 ta Steyr 120 Supers ishlab chiqarilgan.

1936-yilda kiritilgan oʻzgarishlar kengroq gʻildirak bazasi va kattaroq dvigatelni oʻz ichiga oldi (dvigatel kuchi 50 ot kuchi edi). Model 125 Super sifatida sotilgan, asosan Germaniyada. Model 1937-yilgacha taklif qilingan va faqat 200 dona ishlab chiqarilgan.

Steyr 220

tahrir

1937-yilda oʻzgarmagan korpusga kattaroq dvigatel oʻrnatildi va Steyr 220 deb nomlandi. U toʻrtta kuzov uslubida (5 yoʻlovchiga moʻljallangan limuzin, besh yoʻlovchiga moʻljallangan kabriolet va ikkita Glazer kabriolet versiyalari) mavjud edi.

 
Steyr 220 Sedan (1937)

Barcha modellar mexanik toʻrt pogʻonali vites qutisi bilan birlashtirilgan olti silindrli dvigatelni oldi. Silindrning teshigi 73 mm (2,9 dyuym) ga oshirilib, dvigatel quvvati 55 ot kuchiga oshirildi. (41 kVt) va 2260 cc yoki 2,3 litrgacha boʻlgan joy almashinuvi. Mashinaning yengil va kuchli kuzovi, har bir gʻildirak uchun mustaqil osma bilan hisobga olinsa, oʻsha kunlar uchun dinamika va boshqaruv juda ajoyib edi. Ushbu mashhur model 1941-yilgacha ishlab chiqarilgan va 5900 dona qurilgan.

Ikkinchi Jahon urushi paytida, ushbu model, ayniqsa konvertatsiya qilinadigan versiyada, birinchi navbatda, fashistlar Germaniyasining qoʻmondonlari va yuqori martabali ofitserlari uchun ishlab chiqarilgan. 2,3 litrli kuchliroq dvigatelga ega Steyr 220 1942-yil 20-iyunda Osventsim kontslageridan qochish uchun ishlatilgan. Mashina shaxsan lager komendanti Rudolf Xessga tegishli edi. Qochqinlar: Kazimierz Pixovski, Stanislaw Gustav Jaster, Jozef Lempart va Evgenius Bendera, SS kiyimida va qurollangan holda, toʻgʻridan-toʻgʻri lagerning asosiy darvozasidan chiqib ketishdi. Qochqinlar ushlanmadi.

Steyr 220 Glazer

tahrir
 
Steyr 220 Glasser Roadster, Berlin avtosalon 1939-yil

Steyr 1937-yildan 1941-yilgacha jami 5900 ga yaqin 220 seriyali modellarni yaratdi, ammo ulardan faqat oltitasi Glaser korpusli edi. Streamliner ning Art Deco uslubidagi avtomobilga taʼsiri, ayniqsa, oldingi qanotlarning soddalashtirilgan dizayni va orqa qanotli qanotlar shaklida namoyon boʻladi. Glaser Roadster harakatsiz holatda boʻlganda ham tezlik hissini bildirish uchun choʻkayotgan xrom yon chiziqdan foydalanilgan. Asl oltita mashinadan faqat bir nechtasi bugungi kungacha saqlanib qolgan[1]. Qoʻshma Shtatlarda faqat bitta mashina shaxsiy kollektorga tegishli. U Pebble Beach Concours d’Elegance mukofotiga sazovor boʻldi va Pinehurst Concours d’Elegance koʻrgazmasida „Eng yaxshi shou“ mukofotiga sazovor boʻldi.

Qiziq faktlar

tahrir
  • 1920-yilda taniqli dizayner Xans Ledvinka (eng yaxshi Tatra avtomobillari bilan mashhur) birinchi Steyr Wafen Autoni loyihalashtirdi va qurdi. Keyinchalik avtomobillar afsonaviy Ferdinand Porsche rahbarligida ishlab chiqilgan boʻlib, u 1929-yilda Mercedes-Benz kompaniyasida ishlagandan soʻng kompaniyaga qoʻshilgan.
  • Kompaniya 1934-yilda Austro-Daimler bilan birlashtirildi. Umuman olganda, Steyr 1920—1940-yillarda 34 776 ta avtomobil ishlab chiqargan. Steyr 220 kompaniyaning urushdan oldingi soʻnggi modeli edi[2].

Galereya

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. Hemmings.com „One-of-six 1938 Steyr Sport Roadster takes Pinehurst Best in Show. | Hemmings Daily“. 2015-yil 7-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-sentyabr.
  2. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named as

Osvald, Verner: Deutsche Autos 1920-1945, Motorbuch Verlag Shtutgart, 10. Auflage (1996), ISBN 3-87943-519-7.