Sylvia Wu (née Cheng; Xitoylik;[1] 1915-yil 24-oktabr — 2022-yil 29-sentyabr) — xitoy-amerikalik restoranchi va oshpazlik kitobi yozuvchisi. U 1959-yildan 1998-yilgacha Los-Anjelesdagi Wilshire Boulevardda Madam Wu bogʻini boshqargan. Keyinchalik u Madam Wuning Asian Bistro & Sushi restoranini ochdi. U 1973-yilda Madam Wuning „Xitoy taomlari sanʼati“ asarini yozgan.

Sylvia Wu
Tavalludi
Cheng Ching-yü (鄭鏡宇)

24-oktyabr 1915-yil
Vafoti 29-sentyabr 2022-yil(2022-09-29)
(106 yoshda)
Fuqaroligi AQSh va Republic of China
Kasbi Oshpaz, Taomlar kitob yozuvchisi
Turmush oʻrtogʻi King Yan Wu (d. 2011)
Bolalari 3

Shaxsiy hayoti tahrir

Wu 1915-yil 24-oktyabrda Xitoyning Kiangsi (hozirgi Szyansi) shahrida tugʻilgan[2][3][4]. Uning ota-onasi u yoshligida vafot etgan va uni bobosi tarbiyalagan. Bobosi katta doʻkon va bank egasi boʻlgan[5]. Keyinchalik ular Shanxayga, keyin esa Gonkongga koʻchib ketishdi. Gonkongda u Yaponiya bosib olgan Xitoydagi xitoyliklarga yordam koʻrsatish uchun mablagʻ yigʻishga yordam berdi.

1944-yilda u Nyu-York shahriga oʻzi koʻchib keldi[6]. U Kolumbiya okrugidagi Kolumbiya Universiteti Oʻqituvchilar Kollejiga oʻqishga kirdi. Kolumbiya okrugida Massachusets texnologiya institutida muhandislik diplomini olgan qirol Yan Wu bilan uchrashdi[7]. Ular turmush qurishdi va uchta farzand koʻrdilar. Ular, advokat Patrick Wu va sudya George X. Wu. Ularning qizi Loretta Wu 1979-yilda saraton kasalligidan vafot etdi[8]. Uning turmush oʻrtogʻi 67 yillik turmushdan soʻng 2011-yilda vafot etgan[9]. Sylvia Wu 2022-yil 29-sentyabrda 106 yoshida vafot etdi[9][10].

Oshpazlik faoliyati tahrir

 
Xitoy (yoki maydalangan) tovuq salatasi

Wu Madam Wu bogʻini 1959-yilda 44 yoshida bolalari bilan ochgan. Restoran Kaliforniyaning Santa Monika shahridagi Wilshire Boulevardda joylashgan edi. Uning maqsadi amerikacha taomlar oʻrniga asl xitoy taomlarini taqdim etish edi[11]. Restoran kichkina boʻlib, atigi 50 kishiga moʻljallangan[12]. Ammo bu bir zumda mashhur boʻlib ketdi va koʻplab Hollywood yulduzlari tashrif buyurishdi[13]. Mehmonlar orasida Mae West, Gregory Peck, Paul Newman, Frank Sinatra, Jane Fonda va Monako malikasi Gary Grant bor edi, uning sevimli taomi Pekin oʻrdaki edi[9][14]. Cary Grant Wuga maydalangan tovuq salatini qanday tayyorlashni oʻrgatdi va uni menyuga qoʻshib qoʻydi[13]. Uning soʻzlariga koʻra, salat Grant tomonidan taklif qilingan[15].

1968-yilda u 300 mehmonni sigʻdira oladigan kattaroq joyga koʻchib oʻtdi. U yerda koi hovuzi va sharshara bor edi[16]. Binoda toʻrtta ovqatlanish xonasi, VIP xona va bogʻi bor edi[17].

Wu 1973-yilda "Madam Wuning Xitoy pazandachilik sanʼati" nomli oshxona kitobini yozgan.[18][19] 1985-yilda u Los-Anjelesda yilning eng yaxshi restavratori deb topildi. 70 yil ichida bu sharafga sazovor boʻlgan birinchi ayol va 1990-yilda u xayriya ishlari sharafiga „City of Hope“ saraton kasalxonasi tomonidan „Yil ayoli“ deb topildi[20]. 1998-yilda Madam Wu bogʻini yopib qoʻygandan soʻng, u qisqa muddatli Madam Wuning Asian Bistro & Sushi restoranini ochdi[13]. 2001-yilda u "Madam Wu bogʻi: nishonlangan joyning tasviriy tarixi" kitobini nashr etdi[21].

Manbalar tahrir

  1. 「伍夫人花園餐廳創辦人 106歲仙逝」 《世界日報》 [World Journal.] October 2, 2022. Retrieved October 5, 2022.
  2. „Madame Wu, famed California restaurateur, dies at 106“ (inglizcha). The Guardian (3-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2022-yil.
  3. Loper, Mary Louise. „City of Hope honors Sylvia Wu“. The Los Angeles Times (30-aprel 1990-yil), s. 62. Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  4. Groves. „Great Read: When Madame Wu's was the place for supper and celebs“ (inglizcha). Los Angeles Times (17-noyabr 2014-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  5. Marble. „Madame Wu, famed Westside restaurateur who served the stars, dies at 106“ (inglizcha). Los Angeles Times (1-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  6. „Madame Wu, famed California restaurateur, dies at 106“ (inglizcha). The Guardian (3-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2022-yil.
  7. Loper, Mary Louise. „City of Hope honors Sylvia Wu“. The Los Angeles Times (30-aprel 1990-yil), s. 62. Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  8. Groves. „Great Read: When Madame Wu's was the place for supper and celebs“ (inglizcha). Los Angeles Times (17-noyabr 2014-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  9. 9,0 9,1 9,2 „Madame Wu, famed California restaurateur, dies at 106“ (inglizcha). The Guardian (3-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2022-yil.
  10. Marble. „Madame Wu, famed Westside restaurateur who served the stars, dies at 106“ (inglizcha). Los Angeles Times (1-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  11. Marble. „Madame Wu, famed Westside restaurateur who served the stars, dies at 106“ (inglizcha). Los Angeles Times (1-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  12. Brownstone, Cecily. „She learned to run Chinese restaurant“. The Daily News Leader (4-may 1977-yil), s. 30. Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  13. 13,0 13,1 13,2 Marble. „Madame Wu, famed Westside restaurateur who served the stars, dies at 106“ (inglizcha). Los Angeles Times (1-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  14. Robinson, Meggan. „The Devastating Death Of LA Restaurateur Madame Wu“. Tasting Table (3-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 4-oktabr 2022-yil.
  15. „Her Story | The Legendary Madame Sylvia Wu“. web.archive.org (20-noyabr 2014-yil). 20-noyabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-oktabr 2022-yil.
  16. Robinson, Meggan. „The Devastating Death Of LA Restaurateur Madame Wu“. Tasting Table (3-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 4-oktabr 2022-yil.
  17. „Her Story | The Legendary Madame Sylvia Wu“. web.archive.org (20-noyabr 2014-yil). 20-noyabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-oktabr 2022-yil.
  18. Brownstone, Cecily. „She learned to run Chinese restaurant“. The Daily News Leader (4-may 1977-yil), s. 30. Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  19. Wu, Sylvia. Madame Wu's Art of Chinese Cooking (inglizcha). Charles Pub., 1973. ISBN 978-0-912880-04-4. 2022-yil 4-oktyabrda qaraldi. 
  20. Loper, Mary Louise. „City of Hope honors Sylvia Wu“. The Los Angeles Times (30-aprel 1990-yil), s. 62. Qaraldi: 2-oktabr 2022-yil.
  21. Wu, Sylvia. Madame Wu's Garden: A Pictorial History of a Celebrated Landmark (inglizcha). Wu Enterprises, 2001. ISBN 978-0-9712791-0-0.