TERGOV HIBISXONALARI

Mahkumlarni tergov hibsxonasida yoki turmada qoldirish tartibi – bu alohida holatlarga asoslangan holda, jinoyat sodir etgan shaxslarni jazoni oʻtash vaqtida muayyan ishlarni bajarish uchun tergov hibsxonasida yoki turmada vaqtinchalik qoldirish imkoniyatini nazarda tutuvchi maxsus qoidalar yigʻindisidir. Ushbu tartib mahkumlarning mehnatga jalb qilinishi orqali turli xoʻjalik ehtiyojlarini qondirish bilan birga, jazoni insonparvarlik prinsiplari asosida oʻtashni tashkil qilishni maqsad qiladi.

Asosiy mezonlar va shartlar

1. Mahkumning roziligi:

Mahkum faqat uning yozma roziligi bilan xoʻjalik xizmatiga oid ishlarni bajarish uchun tergov hibsxonasi yoki turmada qoldiriladi. Bu qoidalar mahkumning huquqlarini himoya qilishga xizmat qiladi.

Masalan: Mahkum rozilik bermasa, uni xoʻjalik ishlari uchun qoldirishga ruxsat berilmaydi.

2. Kimlar qoldirilishi mumkin:

Faqat qasddan sodir etilgan ogʻir jinoyati uchun birinchi marta sakkiz yilgacha yoki sakkiz yil muddatga ozodlikdan mahrum etilgan shaxslar bu tartibga asoslangan holda qoldirilishi mumkin.

3. Kimlar qoldirilmaydi:

Quyidagi shaxslar xoʻjalik xizmatiga oid ishlarni bajarish uchun tergov hibsxonasi yoki turmada qoldirilmaydi:

Voyaga yetmagan shaxslar

Ajnabiy fuqarolar va fuqaroligi boʻlmagan shaxslar

Sud va huquqni muhofaza qilish organlarining sobiq xodimlari

4. Jazoni oʻtash sharoitlari:

Qulflanmaydigan umumiy kameralarda saqlanadi.

Boshqa mahkumlardan toʻliq ajratilgan holda turadi.

Jinoyat-ijroiya kodeksi 18-bobida belgilangan shartlarga muvofiq yashaydi.

5. Uchrashuvlar:

Uzoq muddatli uchrashuvlar taqiqlangan taqdirda, mahkumlarga bitta uzoq muddatli uchrashuv oʻrniga ikkita qisqa muddatli uchrashuvga ruxsat beriladi. Bu ular va oila aʼzolari oʻrtasidagi aloqani uzib qoʻymaslik uchun muhim.

Tarbiya va mehnat oʻrnidagi ahamiyat

Mahkumni xoʻjalik ishlari uchun qoldirishning ikki tomonlama foydasi mavjud:

1. Mehnat orqali reabilitatsiya:

Mahkum oʻz xatti-harakatlari uchun javobgarlikni his qilishni va mehnatning ijobiy taʼsirini anglaydi. Bu kelajakda jinoyatchilikdan voz kechishga yordam beradi.

2. Xoʻjalik ehtiyojlarini qondirish:

Turma yoki tergov hibsxonasining ichki xoʻjalik ishlari uchun mahkumlarning ishtiroki iqtisodiy jihatdan foydalidir.

Mahkumlarni tergov hibsxonasida yoki turmada qoldirish tartibi, bir tomondan, jazoni oʻtash jarayonini mehnat bilan toʻldirish, ikkinchi tomondan, mahkumlarni mas’uliyatli va ijtimoiy jihatdan foydali faoliyatga jalb qilish imkoniyatini beradi. Bu tartib insonparvarlik va mehnat orqali tarbiyalash prinsiplariga asoslanadi. Shu bilan birga, xavfsizlik va mahkumlarning huquqlarini himoya qilish boʻyicha qatʼiy cheklovlar ham belgilangan.