Tantal (V) oksid

Andoza:ВеществоTantal (V) oksidi - noorganik birikma, Ta2O5 formulali, tantal metalining oksidi, oq qiyin suyuqlanadigan kristallar, termik barqaror, suvda erimaydi.

Olinishi

• Tantalning kislorodda yonishi:

${\mathsf {4Ta+5O_{2}\ {\xrightarrow {600^{o}C}}\ 2Ta_{2}O_{5}}}$

• Tantal (V) florid yoki tantal (V) xloridning gidrolizi:

${\mathsf {2TaF_{5}+5H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ Ta_{2}O_{5}\downarrow +10HF}}$

${\mathsf {2TaCl_{5}+5H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ Ta_{2}O_{5}\downarrow +10HCl}}$

Fizikaviy xususiyatlari

Tantal (V) oksidi bir nechta modifikatsiyalarning aralashmasi bo'lgan oq kristallarini hosil qiladi:

• α-Ta2O5 - tetragonal tuzulishli, fazoviy guruhi I 4 1 / amd, panjara parametrlari a = 0,381 nm, c = 3,609 nm, d = 8,37 g / sm³, erish nuqtasi 1887 ° C, 1360 ° C dan yuqorigacha chidamli;
• β-Ta 2 O 5 - rombik tuzulishli, panjara parametrlari a = 0,6198 nm, b = 4,029 nm, c = 0,3888 nm, Z = 11, d = 8,18 g / sm³, erish harorati 1787 ° C, 1360 ° C gacha chidamli ;
• δ-Ta 2 O 5 - geksagonal tuzulishli, panjara parametrlari a = 0.3874 nm, c = 0.362 nm, metastabil;
• triklinik tuzulishli, panjara parametrlari a = 0.3801 nm, b = 0.3785 nm, c = 3.574 nm, a = 90.91 °, ph = 90.19 °, ph = 90 °, metastabil;

Normal sharoitda β Ta2O5 barqarordir.

Eritmada gidrat shaklida cho'ktirilgan Ta 2 O 5 • n H 2 O, faolroq. Kalsinatsiyadan so'ng (600 ° C dan yuqori) kimyoviy passiv bo'ladi.

Kimyoviy xossalari

• Konsentrlangan ftorid (plavik) kislota bilan reaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}+14HF\ {\xrightarrow {}}\ 2H_{2}[TaF_{7}]+5H_{2}O}}$

• Suyultirilgan plavik kislotada kaliy ftorid ishtirokida ta'sirlashadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}+4KF+10HF\ {\xrightarrow {}}\ 2K_{2}[TaF_{7}]\downarrow +5H_{2}O}}$

• Ishqor eritmalair bilan reaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}\ {\xrightarrow {NaOH}}\ Na_{8}[Ta_{6}O_{19}]}}$

• Ishqoriy metall gidroksidlar bilan suyuqlantirilganda ham reaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}+2NaOH\ {\xrightarrow {500^{o}C}}\ 2(NaTa)O_{3}+H_{2}O}}$

• Qaytaruvchilar ishtirokida xlor bilan reaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}+10Cl_{2}+5C\ {\xrightarrow {300-350^{o}C}}\ 2TaCl_{5}+5CCl_{2}O}}$

• Kuchli qizdirilganda xlor bilan reaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {2Ta_{2}O_{5}+10Cl_{2}\ {\xrightarrow {1000^{o}C}}\ 4TaCl_{5}+5O_{2}}}$

• Kuchli qizdirilganda vodorod xlorid bilan hamreaksiyaga kirishadi:

${\mathsf {Ta_{2}O_{5}+10HCl\ {\xrightarrow {1000^{o}C}}\ 2TaCl_{5}+5H_{2}O}}$

Qoʻllanilishi

• Metall holatdagi tantal ishlab chiqarishda oraliq mahsulot hisoblanadi
• Yuqori dielektrik doimiyligi va dielektrik quvvati tufayli u elektrolitik kondensatorlarda tantal yuzasida plyonkalar shaklida va mikrosxemalar ishlab chiqarishda izolyator sifatida ishlatiladi.
• U yuqori sindirish ko'rsatkichiga ega va optikada, xususan, interferentsiya filtrlarida qoʻllanadi .

Adabiyotlar

• Химическая энциклопедия. М.: Советская энциклопедия, 1995. ISBN 5-82270-092-4. 
• Справочник химика, 3-е изд., испр, Л.: Химия, 1971. 
• Лидин Р.А. и др.. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов, 3-е изд., испр, М.: Химия, 2000. ISBN 5-7245-1163-0. 
• Рипан Р., Четяну И.. Неорганическая химия. Химия металлов. М.: Мир, 1972.