Teodor Sergeyevich Kulakov (1900-yil 18-mart, Kursk viloyati, Rojdestvo qishlogʻi – 1943-yil 16-noyabr, Kerch, Qrim Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi) – sovet harbiy qoʻmondoni. Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi va Sovet Ittifoqi Qahramoni (16.05.1944, vafotidan keyin). General-mayor (17.11.1943).

Teodor Kulakov
Asl ismi Kulakov Teodor Sergeyevich
Tavalludi 1900-yil 18-mart
Kursk viloyati, Rodjestvo qishlogʻi
Vafoti 1943-yil 16-noyabr
Kerch, Qrim Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Xizmatdagi yillari 1918–1943-yillar
Unvoni General-mayor
Mukofotlari

Hayoti tahrir

Teodor Kulakov 1900-yil 18-martda Rojdestvo qishlogʻida (hozirgi Grayvoronskiy tumani, Belgorod viloyati) tugʻilgan. Dunay Zemstvo maktabining 4-sinfini tamomlab, Grayvorondagi bosmaxonada, 1917-yildan Xarkovda matbuotchi boʻlib ishlagan.

Fuqarolar urushi janglarida faol qatnashgan. 1918-yil mart oyida Qizil Armiya safiga otryad bilan qoʻshilib, Xarkovdagi 1-temir yoʻl bataloniga kirgan. 1919-yil martdan 41-piyoda diviziyasining 369-piyoda polkining vzvod komandirining yordamchisi boʻlgan. Fuqarolar urushi paytida ikki marta yaralangan. Bir marta snaryaddan zarba olgan va qattiq tifdan aziyat chekgan.

Polkovnik T. S. Kulakov 1942-yil avgust oyidan beri Shimoliy Kavkaz frontining 56-armiyasining 339-piyoda diviziyasiga qoʻmondonlik qiladi. Keyinchalik Armaviro-Maykop va Tuapse mudofaa operatsiyalarida, Shimoliy Kavkaz va Krasnodar hujum operatsiyalarida qatnashgan. Boʻlinma Novorossiysk-Taman hujumi paytida Taman yarim orolida bir qator nemis guruhlarini magʻlub etib, juda yaxshi harakat qilgan. Jangovar koʻrsatkichlari uchun diviziyaga „Tamanskaya“ faxriy nomi berilgan.

U 1943-yil 16-noyabrda diviziyaning oldingi qismlarida Kerch chekkasida boʻlgan jangda halok boʻlgan[1]. Krasnodardagi qabristonda dafn etilgan.

T. S. Kulakov vafotidan bir kun oʻtib, SSSR Xalq Komissarlari Kengashining 1943-yil 17-noyabrdagi qarori bilan unga navbatdagi „general-mayor“ harbiy unvoni beriladi.

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 16-maydagi farmoni bilan „Germaniya bosqinchilariga qarshi kurash frontida qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajargani, koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun“ general-mayor Teodor Sergeevich Kulakov vafotidan keyin Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan.

Mukofotlari tahrir

Xotirasi tahrir

  • Qapqani qishlogʻidagi koʻchaga Kulakov nomi berilgan.
  • Grayvoron shahrida qahramon xotirasiga byust oʻrnatilgan.
  • Qrim Respublikasining Kerch shahri chekkasida qahramon vafot etgan joyda yodgorlik oʻrnatilgan.

Manbalar tahrir

  1. Nagradnoy list na prisvoenie T. S. Kulakovu zvaniya Geroya Sovetskogo Soyuza // OBD „Pamyat naroda“ ( at pamyat-naroda.ru Error: unknown archive URL 20191102162028 sanasida arxivlangan).
  2. „Наградной лист“ (ru). Подвиг народа. 2014-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 14-mart.

Adabiyotlar tahrir

  • Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. – M.: Voenizdat, 1987. – T. 1 /Abaev – Lyubichev/. – 911 s. – 100 000 ekz. – ISBN ots., Reg. № v RKP 87-95382.
  • Kollektiv avtorov. Velikaya Otechestvennaya: Komdivi. Voenniy biograficheskiy slovar. Komandiri strelkovix, gornostrelkovix diviziy, krimskix, polyarnix, petrozavodskix diviziy, diviziy rebolskogo napravleniya, istrebitelnix diviziy. (Ibyanskiy – Pechenenko). – M.: Kuchkovo pole, 2015. – T. 4. – S. 501-503. – 330 ekz. – ISBN 978-5-9950-0602-2.
  • Geroi-belgorodsi. – 2-e izd. – Voronej, 1972. – S.129-130.
  • Ratnaya doblest belgorodsev. – Belgorod, 1995.
  • Pechenkin A. A. O poteryax sovetskix generalov i admiralov v godi Velikoy Otechestvennoy voyni. // Voenno-istoricheskiy jurnal. – 2005. – № 3. – S.34.

Havolalar tahrir